Het loon der wijsheid
1 Dit zijn ook spreuken van Sálomo, die de mannen van Hizkía, de koning van Juda, uitgeschreven hebben.
2 Het is Gods eer een zaak te verbergen; maar de eer der koningen een zaak te doorgronden.
3 Aan de hoogte des hemels, en aan de diepte der aarde, en aan het hart der koningen is geen doorgronding.
4 Doe het schuim van het zilver weg, en er zal een vat voor de smelter uitkomen;
5 Doe de goddeloze weg van het aangezicht van de koning, en zijn troon zal door gerechtigheid bevestigd worden.
6 Praal niet voor het aangezicht van de koning, en sta niet in de plaats der groten;
7 Want het is beter, dat men tot u zegge: Kom hier hoger op, dan dat men u vernedere voor het aangezicht van een prins, die uw ogen gezien hebben.
8 Vaar niet haastig voort om te twisten, opdat gij misschien in het laatste daarvan niet wat doet, als uw naaste u zou mogen beschaamd hebben.
9 Twist uw twistzaak met uw naaste; maar openbaar het heimelijke van een ander niet;
10 Opdat hij, die het hoort, u niet smade; want uw kwaad gerucht zou niet afgekeerd worden.
11 Een rede, op zijn pas gesproken, is als gouden appelen in zilveren gebeelde schalen.
12 Een wijs bestraffer bij een horend oor, is een gouden oorsiersel, en een halssieraad van het fijnste goud.
13 Een trouw gezant is voor hen, die hem zenden, als de koude van de sneeuw op de dag van de oogst; want hij verkwikt de ziel van zijn heer.
14 Een man, die zichzelf beroemt over een valse gift, is als wolken en wind, waar geen regen bij is.
15 Een overste wordt door lankmoedigheid overreed; en een zachtmoedige tong breekt het gebeente.
16 Hebt gij honing gevonden, eet dat u genoeg is; opdat gij misschien daarvan niet zat wordt, en die uitspuwt.
17 Spaar uw voet van het huis van uw naaste, opdat hij niet zat van u worde, en u hate.
18 Een man, die tegen zijn naaste een vals getuigenis spreekt, is een hamer, en zwaard, en scherpe pijl.
19 Het vertrouwen op een trouweloze, ten dage der benauwdheid, is als een gebroken tand en verstuikte voet.
20 Die liederen zingt bij een treurig hart, is gelijk hij, die een kleed aflegt ten dage der koude, en als edik op salpeter.
21 Indien hem, die u haat, hongert, geef hem brood te eten; en zo hij dorstig is, geef hem water te drinken;
22 Want gij zult vurige kolen op zijn hoofd hopen, en de Heere zal het u vergelden.
23 De noordenwind drijft de regen uit, en een vergramd aangezicht de verborgen tong.
24 Het is beter te wonen op een hoek van het dak, dan met een kijfachtige vrouw, en dat in een huis van gezelschap.
25 Een goede tijding uit een ver land is als koud water op een vermoeide ziel.
26 De rechtvaardige, wankelende voor het aangezicht van de goddeloze, is een vertroebelde fontein, en verdorven springader.
27 Veel honing te eten is niet goed; maar de onderzoeking van de heerlijkheid van zulke dingen is eer.
28 Een man, die zijn geest niet weerhouden kan, is een opengebroken stad zonder muur.
Godts eere, ende raet, v. 2. item, der Coningen eere, diepsinnicheyt, ampt, ende ommeganck met hen, 2, 3, 4, 5, 6, 7. pleyten, 8, 9, 10. wel te passe spreken ende bestraffen, 11, 12. valschen roem van weldadicheyt, 14. lanckmoedicheyt, sachte tonge, 15. honich eten, ofte rechte maticheyt in’t lichaemlicke ende geestlicke, 16, 17. ommeganck met vrienden, 17. valsch getuyge, 18. trouwloose, 19. treuringe, 20. weldadicheyt aen haters, 21, 22. huychelende tonge, 23. kijfachtige vrouwe, 24. goede tijdinge, 25. slappicheyt der vroomen tegen godtloose, 26. haestigen toorn, 28.
1 DIt zijn oock Salomons spreucken, die de mannen Hizkia des Conincks van Iuda uytgeschreven hebben.
2 Het is Godts eere eene sake te verbergen; maer de eere der Coningen eene sake te doorgronden.
3 Aen de hoochte des hemels, ende aen de diepte der aerde, ende [aen] het herte der Coningen, en is geene doorgrondinge.
4 Doet het schuym van het silver wech; ende daer sal een vat voor den smelter uyt komen:
5 Doet den godtloosen wech van het aengesichte des Conincx: ende sijn throon sal door gerechticheyt bevesticht worden.
6 Praelt niet voor het aengesichte des Conincks: ende en staet niet in de plaetse der Grooten.
7 Want het is beter, datmen tot u segge: Comt hier boven aen; dan datmen u vernedere voor het aengesichte eens Princen, dien uwe oogen gesien hebben.
8 En vaert niet haestelick voort om te twisten: op dat ghy misschien in’t laetste daer van niet wat en doet, als uwen naesten u soude mogen beschaemt hebben.
9 Twist uwe twist-sake met uwen naesten: maer en openbaert het heymelicke eens anderen niet:
10 Op dat de gene die het hoort, u niet en smade, want u quaet geruchte en soude niet afgekeert worden.
11 Een reden op sijn pas gesproken, is [als] gouden appelen in silvere gebeelde schalen.
12 Een wijs bestraffer by een hoorende oore, is een gouden oorciersel, ende een hals-cieraet van ’t fijnste gout.
13 Een trouw gesant is den genen, die hem senden, als de koude des sneeuws ten dage des oogstes: want hy verquickt sijns heeren ziele.
14 Een man die sich selven roemt over een valsche gifte, is [als] wolcken, ende wint, daer geen regen by en is.
15 Een Overste wort door lanckmoedicheyt overreedt: ende een sachte tonge breeckt het gebeente.
16 Hebt ghy honich gevonden, eet dat u genoech is: op dat ghy misschien daer van niet sat en wordet, ende dien uytspouwet.
17 Spaert uwen voet van het huys uwes naesten, op dat hy niet sat van u en worde, ende u hate.
18 Een man tegen sijnen naesten een valsch getuygenisse sprekende, is een hamer, ende sweert, ende scherpe pijl.
19 Het vertrouwen op eenen trouwloosen, ten dage der benautheyt, is [als] een gebroken tant, ende verstuyckte voet.
20 Die ledekens singt by een treurich herte, is gelijck hy, die een kleet af-leyt ten dage der koude, [ende als] edick op salpeter.
21 Indien de gene, die u haet, hongert; geeft hem broot te eten: ende so hy dorstich is, geeft hem water te drincken:
22 Want ghy sult vyerige kolen op sijn hooft hoopen: ende de HEERE sal’t u vergelden.
23 De noorde wint verdrijft den regen: ende een vergramt aengesichte de verborgene tonge.
24 ’T is beter te woonen op eenen hoeck des dacks, dan met eene kijfachtige huysvrouwe, ende dat in een huys van geselschap.
25 Eene goede tijdinge uyt verren lande, is als cout water op een vermoeyde ziele.
26 De rechtveerdige wanckelende voor het aengesichte des godtloosen, is eene beroerde fonteyne, ende verdorven sprinck-ader.
27 Veel honichs te eten en is niet goet: maer de ondersoeckinge vande heerlickheyt sulcker dingen is eere.
28 Een man, die sijnen geest niet wederhouden en can, is een open-gebroken stadt sonder muer.