Jozefs broeders naar Egypte
1 TOEN Jakob zag, dat er koren in Egypte was, zo zeide Jakob tot zijn zonen: Waarom ziet gij op elkander?
2 Voorts zeide hij: Ziet, ik heb gehoord, dat er koren in Egypte is; trekt daarhenen af, en koopt ons koren van daar, opdat wij leven en niet sterven.
3 Toen togen Jozefs tien broederen af, om koren uit Egypte te kopen.
4 Doch Benjamin, Jozefs broeder, zond Jakob niet met zijn broederen; want hij zeide: Opdat hem niet misschien het verderf ontmoete.
5 Alzo kwamen Israëls zonen om te kopen onder degenen, die daar kwamen; want de honger was in het land Kanaän.
6 Jozef nu was regent over dat land; hij verkocht aan al het volk des lands; en Jozefs broederen kwamen, en bogen zich voor hem, met de aangezichten ter aarde.
7 Als Jozef zijn broederen zag, zo kende hij hen; maar hij hield zich vreemd jegens hen, en sprak hard met hen, en zeide tot hen: Van waar komt gij? En zij zeiden: Uit het land Kanaän; om spijze te kopen.
8 Jozef dan kende zijn broederen; maar zij kenden hem niet.
9 Toen gedacht Jozef aan de dromen, die hij van hen gedroomd had; en hij zeide tot hen: Gij zijt verspieders, gij zijt gekomen om te bezichtigen, waar het land bloot is.
10 En zij zeiden tot hem: Neen, mijn heer, maar uw knechten zijn gekomen, om spijze te kopen.
11 Wij allen zijn ééns mans zonen; wij zijn vroom; uw knechten zijn geen verspieders.
12 En hij zeide tot hen: Neen, maar gij zijt gekomen, om te bezichtigen, waar het land bloot is.
13 En zij zeiden: Wij, uw knechten, waren twaalf gebroeders, ééns mans zonen, in het land Kanaän; en zie, de kleinste is heden bij onzen vader; doch de een is niet meer .
14 Toen zeide Jozef tot hen: Dat is het, wat ik tot u gesproken heb, zeggende: Gij zijt verspieders.
15 Hierin zult gij beproefd worden: zo waarlijk als Farao leeft, indien gij van hier zult uitgaan, tenzij dan, wanneer uw kleinste broeder herwaarts zal gekomen zijn.
16 Zendt een uit u, die uw broeder hale; maar weest gijlieden gevangen, en uw woorden zullen beproefd worden, of de waarheid bij u zij; en indien niet, zo waarlijk als Farao leeft, zo zijt gij verspieders.
17 En hij zette hen samen drie dagen in bewaring.
18 En ten derden dage zeide Jozef tot hen: Doet dit, zo zult gij leven; ik vrees God.
19 Zo gij vroom zijt, zo zij een uwer broederen gebonden in het huis uwer bewaring; en gaat gij heen, brengt het koren voor den honger uwer huizen.
20 En brengt uw kleinsten broeder tot mij, zo zullen uw woorden waargemaakt worden; en gij zult niet sterven. En zij deden alzo.
21 Toen zeiden zij de een tot den ander: Voorwaar, wij zijn schuldig aan onzen broeder, wiens benauwdheid der ziele wij zagen, toen hij ons om genade bad; maar wij hoorden niet, daarom komt deze benauwdheid over ons.
22 En Ruben antwoordde hun, zeggende: Heb ik het tot u niet gezegd, toen ik zeide: Zondigt niet aan dezen jongeling, maar gij hoordet niet; en ook zijn bloed, ziet, het wordt gezocht.
23 En zij wisten niet, dat het Jozef hoorde; want daar was een taalman tussen hen.
24 Toen wendde hij zich om, van hen af, en weende; daarna keerde hij weder tot hen, en sprak tot hen, en nam Simeon van hen, en bond hem voor hun ogen.
25 En Jozef gebood, dat men hun zakken met koren vullen zou, en dat men hun geld wederkeerde, een iegelijk in zijn zak, en dat men hun teerkost gave tot den weg; en men deed hun alzo.
26 En zij laadden hun koren op hun ezels, en togen van daar.
27 Toen een zijn zak opendeed, om zijn ezel voeder te geven in de herberg, zo zag hij zijn geld; want ziet, het was in den mond van zijn zak.
28 En hij zeide tot zijn broederen: Mijn geld is wedergekeerd; daartoe ook, ziet, het is in mijn zak. Toen ontging hun het hart, en zij verschrikten, de een tot den ander zeggende: Wat is dit, dat ons God gedaan heeft?
29 En zij kwamen in het land Kanaän, tot Jakob, hun vader; en zij gaven hem te kennen al hun wedervaren, zeggende:
30 Die man, de heer van dat land, heeft hard met ons gesproken; en hij heeft ons gehouden voor verspieders des lands.
31 Maar wij zeiden tot hem: Wij zijn vroom; wij zijn geen verspieders.
32 Wij waren twaalf gebroeders, zonen van onzen vader; de een is niet meer , en de kleinste is heden bij onzen vader in het land Kanaän.
33 En die man, de heer van dat land, zeide tot ons: Hieraan zal ik bekennen, dat gijlieden vroom zijt; laat een uwer broederen bij mij, en neemt voor den honger uwer huizen, en trekt heen.
34 En brengt uw kleinsten broeder tot mij; zo zal ik weten, dat gij geen verspieders zijt, maar dat gij vroom zijt; uw broeder zal ik u wedergeven, en gij zult in dit land handelen.
35 En het geschiedde, als zij hun zakken ledigden, ziet, zo had een iegelijk den bundel zijns gelds in zijn zak; en zij zagen de bundelen huns gelds, zij en hun vader, en zij waren bevreesd.
36 Toen zeide Jakob, hun vader, tot hen: Gij berooft mij van kinderen: Jozef is er niet, en Simeon is er niet; nu zult gij Benjamin wegnemen; al deze dingen zijn tegen mij.
37 Toen sprak Ruben tot zijn vader, zeggende: Dood twee mijner zonen, zo ik hem tot u niet wederbreng; geef hem in mijn hand, en ik zal hem weder tot u brengen.
38 Maar hij zeide: Mijn zoon zal met ulieden niet aftrekken; want zijn broeder is dood, en hij is alleen overgebleven; zo hem een verderf ontmoette op den weg, dien gij zult gaan, zo zoudt gij mijn grauwe haren met droefenis ten grave doen nederdalen.
Iacob hoorende, dat in Egypten koorn te bekomen was, schickt derwaerts alle sijne sonen, behalven Benjamin, ver s 1, et c. Sy buygen sich voor Ioseph, dien sy niet en kennen, maer hy kentse, spreecktse hart aen, ende setse als verspieders gevangen, 6. doch ten laetsten bedingende Benjamin tot hem te brengen, ende houdende Simeon in bewaringe, laet hyse met koorn ende haer geldt wederom trecken: ondertusschen wroecht hem de sonde aen Ioseph begaen, 18. onderwegen wordt een sijn geldt gewaer in den sack, 27. ’t Huys komende vertellen sy Iacob haer wedervaren, ende vinden alle haer geldt, 29. Sy poogen Iacob te overreden, dat hy Benjamin met hen soude laten gaen na Egypten, maer hy klaeght seer, ende en kan daer toe niet verstaen, 36.
1 DOe Iacob sagh, datter koorn in Egypten was, soo seyde Iacob tot sijne sonen; Waerom siet ghy op malkanderen?
2 Voorts seyde hy; Siet, ick hebbe gehoort datter koorn in Egypten is: trecket daer henen af, ende koopet ons [koorn ] van daer, op dat wy leven, ende niet en sterven.
3 Doe toghen Iosephs tien broederen af, om koorn uyt Egypten te koopen.
4 Doch Benjamin Iosephs broeder, en sondt Iacob niet met sijne broederen: want hy seyde, Op dat hem niet misschien het verderf ontmoete.
5 Alsoo quamen Israëls sonen om te koopen, onder de gene die daer quamen: want de honger was in ’t landt Canaan.
6 Ioseph nu was Regent over dat landt; hy verkochte aen allen volcke des landts: ende Iosephs broederen quamen, ende boogen sich voor hem, [met ] de aengesichten ter aerde.
7 Als Ioseph sijne broederen sagh, soo kende hyse: maer hy hielt sich vreemt tegen hen, ende sprack harde met hen, ende seyde tot hen; Van waer komt ghy? ende sy seyden; uyt het landt Canaan, om spijse te koopen.
8 Ioseph dan kende sijne broederen: maer sy en kenden hem niet.
9 Doe gedachte Ioseph aen de droomen, die hy van hen gedroomt hadde: ende hy seyde tot hen; Ghy zijt verspieders, ghy zijt gekomen, om te besichtigen, waer het landt bloot is.
10 Ende sy seyden tot hem; Neen mijn heer: maer uwe knechten zijn gekomen om spijse te koopen.
11 Wy alle zijn eens mans sonen, wy zijn vroom; uwe knechten en zijn geen verspieders.
12 Ende hy seyde tot hen: Neen; maer ghy zijt gekomen, om te besichtigen, waer het landt bloot is.
13 Ende sy seyden; Wy uwe knechten waren twaelf gebroeders, eens mans sonen in het landt Canaan: ende siet de kleynste is heden by onsen vader: doch de een die en is niet [meer .]
14 Doe seyde Ioseph tot hen: Dat is’t, dat ick tot u gesproken hebbe, seggende, Ghy zijt verspieders.
15 Hier in sult ghy beproeft worden: [soo waerlick als ] Pharao leeft; indien ghy van hier sult uyt gaen, ’ten zy dan, wanneer uwe kleynste broeder herwaert sal gekomen zijn.
16 Sendet eenen uyt u die uwen broeder hale: maer weest ghy-lieden ghevanghen, ende uwe woorden sullen beproeft worden, of de waerheydt by u zy: ende indien niet; [soo waerlick als ] Pharao leeft, soo zijt ghy verspieders.
17 Ende hy settese t’samen drie dagen in bewaringe.
18 Ende ten derden dage seyde Ioseph tot hen; Doet dit, soo sult ghy leven: ick vreese Godt.
19 Soo ghy vroom zijt, soo zy een uwer broederen gebonden in ’t huys uwer bewaringe: ende gaet ghy henen, brenget het koorn voor den honger uwer huysen.
20 Ende brenget uwen kleynsten broeder tot my, soo sullen uwe woorden waer gemaeckt worden, ende ghy en sult niet sterven: ende sy deden alsoo.
21 Doe seyden sy d’een tot den anderen, Voorwaer wy zijn schuldigh aen onsen broeder, wiens benautheydt der ziele wy sagen, doe hy ons om genade badt, maer wy en hoorden niet: daerom komt dese benautheydt over ons.
22 Ende Ruben antwoordde hen, seggende: Hebbe ick het tot u niet geseydt, doe ick seyde, En sondiget niet aen desen jongelingh, maer ghy en hoordet niet: ende oock sijn bloedt, siet, het wordt gesocht.
23 Ende sy en wisten niet, dat het Ioseph hoorde, want daer was een taelman tusschen hen.
24 Doe wendde hy sich omme van hen af, ende weende: daer na keerde hy weder tot hen, ende sprack tot hen, ende nam Simeon van hen, ende bond hem voor haren oogen.
25 Ende Ioseph geboodt, datmen hare sacken met koorn vullen soude, ende datmen haer geldt weder keerde, een yegelick in sijnen sack, ende datmen hen teerkost gave tot den wegh: ende men dede hen alsoo.
26 Ende sy loeden haer koorn op hare ezels: ende togen van daer.
27 Doe eener sijnen sack op dede, om sijnen ezel voeder te geven in de herberge, soo sagh hy sijn geldt, want siet het was in den mondt van sijnen sack.
28 Ende hy seyde tot sijne broederen; Mijn geldt is weder gekeert, daer toe oock siet, het is in mijnen sack: doe ontgingh haerlieden het herte, ende sy verschrickten, d’een tot den anderen seggende; Wat is dit [dat ] ons Godt gedaen heeft?
29 Ende sy quamen in ’t landt Canaan, tot Iacob haren vader: ende sy gaven hem te kennen al haer wedervaren, seggende:
30 Die man, de heere van dat lant, heeft harde met ons gesproken: ende hy heeft ons gehouden als verspieders des landts.
31 Maer wy seyden tot hem, Wy zijn vroom; wy en zijn geen verspieders.
32 Onser waren twaelf gebroeders, onses vaders sonen; de een die en is niet [meer ] ende de kleynste is heden by onsen vader in het landt Canaan.
33 Ende die man, de heere van dat lant, seyde tot ons, Hier aen sal ick bekennen dat ghy-lieden vroom zijt: eenen uwer broederen latet by my, ende nemet voor den honger uwer huysen, ende trecket henen.
34 Ende brenget uwen kleynsten broeder tot my, soo sal ick weten, dat ghy geen verspieders en zijt, maer dat ghy vroom zijt: uwe broeder sal ick u weder geven, ende ghy sult in dit landt handelen.
35 Ende het geschiedde, als sy hare sacken ledighden; siet soo hadde een yegelick den bundel sijnes geldts in sijnen sack, ende sy sagen de bundelen hares geldts, sy, ende haer vader, ende sy waren bevreest.
36 Doe seyde Iacob haer vader tot hen; Ghy berooft my van kinderen: Ioseph die en isser niet, ende Simeon die en isser niet, nu sult ghy Benjamin wech nemen, alle dese dingen zijn tegens my.
37 Doe sprack Ruben tot sijnen vader, seggende; Doodt twee mijner sonen, soo ick hem tot u niet weder en brenge: geeft hem in mijne handt, ende ick sal hem weder tot u brengen.
38 Maer hy seyde; Mijn soon en sal met u-lieden niet af trecken: want sijn broeder is doodt, ende hy is alleen over gebleven, soo hem een verderf ontmoettede, op den wegh dien ghy sult gaen, soo soudet ghy mijne grauwe hayren met droeffenisse ten grave doen neder dalen.
