1 Paulus predickt Christum tot Thessalonica. 4 Sommige Ioden ende vele Griecken gelooven. 5 andere verwecken tegen haer oproer, ende trecken Iason voor de Overste der stadt. 10 Doch Paulus ende Silas ontkomen, ende reysen na Bereen, daer sy oock prediken. 11 ende vele de Schrift neerstelick ondersoeckende worden geloovigh. 13 De Ioden van Thessalonica vervolgen hem oock aldaer, ’t volck beroerende. 14 maer de broeders geleyden Paulum tot Athenen. 16 alwaer hy hem ontstelt over de afgoderije. 18 ende wort van sommige Epicureesche ende Stoische Philosophen bespot. 19 op de richtplaetse gebracht. 20 ende van sijne leere naerder ondervraeght. 22 Waer over hy haer onderrecht van de ydelheyt der afgoden, ende van de kennisse ende dienst des waren Godts, die hemel en aerde geschapen heeft ende regeert, welcken sy oock onbekent eenen altaer hadden opgerecht. 30 Vermaent haer dan tot bekeeringe ende geloove in Christum , die van den dooden opgeweckt, ende tot een Rechter der werelt gestelt is. 32 ’t welck sommige bespotteden, ende sommige geloofden, onder dewelcke oock waren Dionysius Areopagita ende Damaris.
1 ENde door Amphipolis ende Apollonia [haren ] wegh genomen hebbende, quamen sy tot Thessalonica, alwaer een Synagoge der Ioden was.
2 Ende Paulus, gelijck hy gewoon was, gingh tot haer in, ende drie Sabbathen langh handelde hy met haer uyt de Schriften,
3 [Deselve ] openende, ende voor [oogen ] stellende, dat de Christus moeste lijden ende opstaen uyt den dooden, ende dat dese Iesus is de Christus, dien ick, [seyde hy ] u-lieden verkondige.
4 Ende sommige uyt haer geloofden, ende wierden Paulo ende Sile toegevoeght, ende van Godtsdienstige Griecken een groote menighte, ende van de voorneemste vrouwen niet weynige.
5 Maer de Ioden die ongehoorsaem waren [dit ] benijdende, namen tot haer eenige boose mannen, uyt de mercktboeven, ende maeckten dat het volck te hoope liep, ende beroerden de stadt: ende op het huys Iasons aenvallende, sochten syse tot het volck te brengen.
6 Ende als syse niet en vonden, trocken sy Iason ende eenige broeders voor de Overste der stadt, roepende, Dese, die de werelt in roere hebben gestelt, zijn oock hier gekomen.
7 Welcke Iason in [sijn huys ] genomen heeft: ende alle dese doen tegen de geboden des Keysers, seggende datter een ander Koningh is, [namelick ] eenen Iesus.
8 Ende sy beroerden de schare, ende de Overste der stadt, die dit hoorden.
9 Doch als sy van Iason ende de andere vergenoeginge ontfangen hadden, lieten syse gaen.
10 Ende de broeders sonden terstont des nachts Paulum ende Silam wech na Bereen: welcke daer gekomen zijnde gingen henen na de Synagoge der Ioden.
11 Ende dese waren edelder dan die te Thessalonica waren, [als ] die het woort ontfingen met alle toegenegentheyt, ondersoeckende dagelicks de Schriften, of dese dingen alsoo waren.
12 Vele dan uyt haer geloofden, ende der Grieckscher eerlicke vrouwen ende der mannen niet weynige.
13 Maer als de Ioden van Thessalonica verstonden dat het woort Godts oock te Bereen van Paulo verkondight wiert, quamen sy oock daer, ende beweeghden de scharen.
14 Doch de broeders sonden doe van stonden aen Paulum wech, dat hy ginge als na de zee: maer Silas ende Timotheus bleven aldaer.
15 Ende die Paulum geleydden brachten hem tot Athenen toe: ende als sy bevel gekregen hadden aen Silam ende Timotheum, dat sy op het spoedighste tot hem souden komen, vertrocken sy.
16 Ende terwijle Paulus haer te Athenen verwachtede, wiert sijnen geest in hem ontsteken, siende dat de stadt soo seer afgodisch was.
17 Hij handelde dan in de Synagoge met de Ioden, ende met de gene die Godtsdienstigh waren, ende op de merckt alle dage met de gene die [hem ] voor quamen.
18 Ende sommige van de Epicureische ende Stoische Philosophen streden met hem: ende sommige seyden, Wat wil doch dese klapper seggen? Maer andere [seyden ,] Hy schijnt een verkondiger te zijn van vreemde Goden: om dat hy haer Iesum ende de opstandinge verkondighde.
19 Ende sy namen hem, ende brachten [hem ] op de [plaetse genaemt ] Areopagus, seggende, Konnen wy [niet ] weten welcke dese nieuwe leere zy, daer ghy van spreeckt?
20 Want ghy brenght eenige vreemde dingen voor onse ooren. Wy willen dan weten wat doch dit zijn wil.
21 (Die van Athenen nu alle, ende de vreemdelingen die haer daer onthielden, en besteden [haren ] tijt tot niet anders, dan om wat nieuws te seggen ende te hooren)
22 Ende Paulus staende in het midden van de [plaetse genaemt ] Areopagus, seyde, Ghy mannen van Athenen, ick bemercke dat ghy allesins gelijck als Godtsdienstiger zijt.
23 Want [de stadt ] doorgaende, ende aenschouwende uwe heylighdommen, hebbe ick oock eenen altaer gevonden, op welcken een opschrift stont, DEN ONBEKENDEN GODT . Desen dan dien ghy niet kennende dient, verkondige ick u-lieden.
24 De Godt die de werelt gemaeckt heeft, ende alles dat daer in is, dese zijnde een Heere des hemels ende der aerde, en woont niet in tempelen met handen gemaeckt:
25 Ende en wort oock van menschen handen niet gedient, [als ] yets behoevende, alsoo hy selve alleen het leven, ende den adem, ende alle dingen geeft.
26 Ende heeft uyt eenen bloede het gantsche geslachte der menschen gemaeckt, om op den geheelen aerdtbodem te woonen, bescheyden hebbende de tijden te voren geordineert, ende de bepalingen van hare wooninge.
27 Op dat sy den Heere souden soecken, of sy hem immers tasten ende vinden mochten: hoewel hy niet verre en is van een yegelick van ons.
28 Want in hem leven wy, ende bewegen ons, ende zijn wy: gelijck oock eenige van uwe Poëten geseght hebben, Want wy zijn oock sijn geslachte.
29 Wy dan zijnde Godts geslachte, en moeten niet meynen dat de Godtheyt gout, oft silver, ofte steen gelijck zy, welcke door menschen konste ende bedenckinge gesneden zijn.
30 Godt dan de tijden der onwetenheyt overgesien hebbende, verkondight nu allen menschen alomme dat sy haer bekeeren.
31 Daerom dat hy eenen dagh gestelt heeft, op welcken hy den aerdtbodem rechtveerdelick sal oordeelen, door eenen man, dien hy [daer toe ] geordineert heeft, versekeringe [daer van ] doende aen allen, dewijle hy hem uyt de dooden opgeweckt heeft.
32 Als sy nu de opstandinge der dooden hoorden, spotteden sommige [daer mede :] ende sommige seyden, Wy sullen u wederom hier van hooren.
33 Ende alsoo is Paulus uyt het midden van haer wech gegaen.
34 Doch sommige mannen hingen hem aen, ende geloofden: onder welcke was oock Dionysius Areopagita, ende een vrouwe met name Damaris, ende andere met deselve.