1 Demetrius sendt Bacchidem ende Alcimum met nieuwe macht na Iudeen. 5 Waer tegen Iudas hem stelt met drie duysent mannen, die meest alle wech loopen. 8 De over geblevene raden Iudas te vluchten. 10 Het welck hy weygert te doen. 13 ende strijt tegen de vyanden van ’s morgens vroegh tot den avont. 18 ende Iudas wort verslagen. 20 waer over de Ioden grooten rouwe maken. 30 Ionathan sijn broeder wort in sijn plaetse gestelt. 35 Die hem wreeckt over de kinderen Ambri , die sijnen broeder Ioannem gevangen ende gedoodt hadden. 43 Bacchides soeckt Ionathan te slaen, maer wort van hem gedrongen achterwaerts te wijcken. 50 Ionathan sterckt vele steden in Iudeen. 55 Alcimus wordt beroert ende sterft. 57 Bacchides treckt na den Koningh. 58 Eenige wetverbrekers halen hem wederom. 64 Hy belegert Bethbasi , ende wort van Simon geslagen. 70 ende maeckt vrede met Ionathan .
1 ENde als Demetrius hoorde hoe dat Nicanor ende sijn krijghsvolck de oorloghe gevoert hadden, soo voer hy voort Bacchidem ende Alcimum ten tweeden mael te senden na het lant Iuda, ende met haer den rechter vleugel [sijns krijghsvolcks .]
2 Ende sy trocken den wegh, die na Galgala [leyt ,] ende legerden haer te Masaloth, welck in Arbelen light, ende sy namen ’t in, ende vernielden vele zielen van menschen.
3 Ende in de eerste maent des hondert ende twee en vijftighsten jaers, sloegen sy haer leger by Ierusalem.
4 Ende sy braken op ende trocken na Berean, met twintigh duysent mannen [te voet ,] ende twee duysent ruyters.
5 Ende Iudas was gelegert tot Eleasa, ende drie duysent uytgelesene mannen met hem.
6 Ende sy sagen de menighte des krijghsvolcks, datse vele waren, ende sy vreesden seer, ende vele liepen wech uyt het leger, soo datter uyt haer maer acht hondert mannen over bleven.
7 Iudas dan siende dat sijn leger verloopen was, ende dat de oorloge hem perste, wiert in sijn herte benauwt, om dat hy geenen tijt en hadde om haer [weder ] by een te vergaderen: ende hy wiert seer verslagen.
8 Ende seyde tot de overgeblevene, Laet ons opstaen, ende optrecken tegen onse vyanden, of wy’se mochten slaen.
9 Doch sy keerden hem [daer van ] af, seggende, Wy en sullen dat niet konnen doen: laet ons liever onse zielen behouden: keert nu wederom, want onse broeders zijn verloopen: ende souden wy tegen haer strijden, wy die soo weynigh zijn?
10 Ende Iudas seyde, Dat zy verre van my, dat ick sulck een sake soude doen, dat ick voor haer soude vlieden: alsoo onsen tijt na by gekomen is, laet ons dan mannelick sterven om onser broederen wille, ende en laet ons niet na laten eenige beschuldinge tegen onse eere.
11 Onder des brack het krijghsvolck [van Bacchides ] op uyt haer leger, ende stont tegen deselve: ende de ruyterije was gedeelt in twee deelen, ende die met slingers ende met bogen vochten, hadden den voortocht voor ’t krijghsvolck: ende alle de machtige waren gestelt om eerst te strijden.
12 Ende Bacchides was by den rechter vleugel [des krijghsvolcks ,] ende de slagh-orden, bestaende uyt die twee deelen, naerderde: ende sy bliesen de trompetten:
13 Ende die met Iuda waren bliesen oock selve de trompetten, soo dat de aerde van het geluyt der legers beefde: ende sy vochten tegen malkanderen van ’s morgens vroegh tot den avont toe.
14 Ende Iudas sagh dat Bacchides, ende het sterckste des legers aen de rechter hant waren, ende alle de gene die kloeck van herten waren voeghden haer by hem:
15 Ende den rechter vleugel van haer wiert geslagen van deselve, ende hy vervolghde haer na tot den bergh van Azoten toe.
16 Ende die in den slincker vleugel waren, siende dat den rechter vleugel vermorselt was, hebben haer om gekeert, ende Iudam met de sijne van achteren op de hielen gevolght.
17 Ende de strijt wiert geweldigh, ende daer vielen vele gequetste aen de eene ende de andere zijde.
18 Ende Iudas viel oock, ende de overige namen de vlucht.
19 Ende Ionathan ende Simon namen Iudam haren broeder op, ende begroeven hem in het graf sijner vaderen te Modin.
20 Ende het geheele Israël beweende hem ende bedreef grooten rouwe over hem vele dagen, ende seyden,
21 Hoe is de machtige gevallen, die Israël verlossede?
22 Ende het gene noch overigh is te seggen van Iuda, ende van sijne oorlogen, ende mannelicke daden, die hy gedaen heeft, ende de voortreffelickheyt der selve, en is niet beschreven, want sy waren seer vele.
23 Ende het geschiedde na den doot van Iudas, dat alle verbrekers der wet in de lantpalen Israëls te voorschijn quamen, ende dat alle die ongerechtigheyt werckten, opstonden.
24 Ende in die dagen wiert daer een seer groote hongers noot, ende het lant viel af met haer.
25 Ende Bacchides verkoor godtloose mannen, ende stelde haer tot heeren des lants.
26 Ende sy sochten de vrienden van Iudas, ende speurdense na, ende brachtense tot Bacchidem, diese strafte ende bespottede.
27 Ende daer was in Israël een soo groote verdruckinge, als daer geene en was geweest van den dagh datter geen Propheet en was onder haer gesien.
28 Waerom alle de vrienden van Iudas by een vergaderden, ende seyden tot Ionathan,
29 Van dat uwe broeder Iudas gestorven is, en is geen man geweest hem gelijck, om uyt te trecken tegen de vyanden, ende tegen Bacchidem, ende tegen de gene die vyanden zijn onses volcks.
30 Nu dan wy hebben u heden uytverkoren, om onse Overste te zijn in sijne plaetse, ende Velt-overste, om onse oorloge te voeren.
31 Ende Ionathan nam, in die gelegentheyt des tijts, het ampt van Overste aen, ende hy stont op in de plaetse van sijn broeder.
32 Ende Bacchides dat verstaende, socht hem te dooden.
33 Ende Ionathan, ende sijn broeder Simon, ende alle die met hem waren, dat vernemende, vloden in de woestijne Thekoë, ende legerden haer by het water des meyrs Asphar.
34 Ende Bacchides dit verstaende op den dagh des Sabbaths, quam hy ende alle sijn krijghsvolck over den Iordaen.
35 Ende [Jonathan ] sondt sijnen broeder, die Overste was over de schare, om aen de Nabatheen sijne vrienden te versoecken, dat’se hare bagagie, die vele was, by haer mochten setten.
36 Ende de kinderen Ambri deden eenen uytval uyt Medaba, ende kregen Ioannem, ende al wat hy hadde, ende dat hebbende zijnse weder vertrocken.
37 Ende na dese saken wiert aen Ionathan ende sijnen broeder Simon geboodtschapt, dat de kinderen Ambri een groote bruyloft hielden, ende dat sy met grooten staet de bruyt, die een dochter was van een van de groote heeren van Canaan, geleydden van Nabadath.
38 Waerom sy gedenckende aen haren broeder Ioannem, optrocken, ende haer verberghden in een hol des berghs.
39 Ende hare oogen opslaende, sagen sy, ende siet daer quam een gedruysch, ende groote toebereydinge, ende de bruydegom ende sijne vrienden ende broeders gingen uyt, haer te gemoete, met vele trommelen, musijcke, ende wapenen.
40 Ende sy resen op uyt hare lage tegen haer, ende dooddense, ende vele gequetste vielen, ende de overgeblevene vloden na den bergh: ende sy kregen alle haren buyt.
41 Ende alsoo wiert de bruyloft verkeert in treuren, ende het geluyt harer musijcke in klagen.
42 Ende sy deden alsoo wrake over het bloet hares broeders, ende keerden weder aen den kant des Iordaens.
43 Het welck Bacchides hoorende quam op den dagh des Sabbaths tot den oever des Iordaens toe, met veel krijghsvolck.
44 Ende Ionathan seyde tot de gene die met hem waren, Laet ons nu opstaen, ende vechten voor onse zielen: want het en is heden niet alsoo gelijck gisteren ende eergisteren.
45 Want siet wy hebben de oorloge voor ons ende achter ons, ende het water des Iordaens is aen de eene ende aen de andere zijde, als oock het marasch ende kreupelbosch, ende daer en is geen plaetse om te ontwijcken.
46 Roept dan nu tot Godt [in ] den hemel, dat ghy uyt de handen der vyanden mooght behouden worden.
47 Ende de strijt gingh aen: ende Ionathan streckte sijne hant uyt om Bacchidem te slaen, ende hy ontweeck van hem na achteren.
48 Ende Ionathan, ende die met hem waren sprongen in den Iordaen, ende swommen over, ende sy en gingen niet over den Iordaen tegen haer.
49 Ende aen de zijde van Bacchides vielen dien dagh ontrent duysent mannen: ende hy keerde weder na Ierusalem.
50 Ende hy bouwde stercke steden in Iudeen, ende de sterckte in Iericho, ende Bethel, ende Thamnasa Pharatoni, ende Tepho, met hooge mueren, poorten, ende grendelen.
51 Ende sy stelden daer in besettinge, om Israël vyandelick te bestrijden.
52 Ende hy maeckte sterck de stadt van Bethsura, ende Gazara, ende Acram: ende hy stelde daer in krijghslieden ende voorraet van spijse.
53 Ende hy nam de sonen van de Overste des lants tot gijselaers, ende hy settedese in de burcht te Ierusalem om te bewaren.
54 Ende in het hondert ende drie en vijftighste jaer, in de tweede maent geboodt Alcimus dat de muer van den binnensten voorhof des Heylighdoms soude afgebroken worden, ende hy verbrack de wercken der Propheten, ende hy begon het te verbreken.
55 Ende in den selven tijt wiert Alcimus [met beroeringe ] geslagen, ende sijne wercken wierden verhindert, ende sijnen mont wiert toe gesloten, ende hy wiert geheel lam, ende hy en konde niet een eenigh woort meer spreken, noch over sijn huys eenige bevelen geven.
56 Ende Alcimus stierf in den selven tijt met groote pijne.
57 Ende als Bacchides sagh dat Alcimus gestorven was, keerde hy weder tot den Koningh, ende het lant Iuda was in ruste twee jaren.
58 Ende alle de verbrekers der wet hielden raet, ende seyden, Siet Ionathan, ende die met hem zijn, woonen in ruste, zijnde seker: laet ons dan nu Bacchidem weder halen, ende hy sal haer al te samen in eenen nacht grijpen.
59 Ende sy reysden henen ende beraetslaeghden met hem.
60 Ende hy brack op, ende quam met een groote krijghs-macht, ende hy sondt heymelick brieven aen alle sijne medekrijgers in Iudeen, dat’se Ionathan ende die met hem waren souden grijpen: doch sy en konden niet, overmits dat haren raet aen deselve bekent wiert.
61 Ende sy grepen van de mannen des lants, die beleyders waren van dese boosheyt, vijftigh mannen, ende sy doodense.
62 Ende Ionathan, ende Simon, ende die met haer waren, vertrocken na Bethbasi inde woestijne gelegen, ende hy bouwde op het gene daer afgebroken was, ende maeckte [de stadt ] sterck.
63 Ende als Bacchides dat verstont, soo vergaderde hy alle sijne menighte, ende ontboodt oock die in Iudeen waren.
64 Ende hy quam ende legerde hem tegen Bethbasi, ende hy bestreet het vele dagen, ende maeckte instrumenten [van gewelt .]
65 Ende Ionathan liet sijnen broeder Simon in de stadt, ende hy trock uyt in het lant, ende quam [weder ] met een [groot ] getal.
66 Ende hy sloegh Odomer ende sijne broeders, ende de sonen Phasiron in hare tenten: ende als hy begon te slaen, ende met sijn krijghsvolck op te trecken,
67 Soo is Simon, ende die met hem waren uytgevallen uyt de stadt, ende verbrandde de instrumenten [van gewelt .]
68 Ende sy vochten teghen Bacchidem, ende hy wiert van haer geslagen, ende sy druckten hem gantsch seer, soo dat sijnen raet ende uyttocht ydel was.
69 Ende sy wierden toornigh in haer gemoedt over dese godtloose mannen, die hem geraden hadden, dat hy in het lant soude komen, ende sy doodender vele uyt haer: ende hy nam oock eenen raet om in haer lant te trecken.
70 Ende Ionathan dit verstaende, sondt tot hem Gesanten, om met hem vrede te maken, ende dat de gevangene haer mochten vry gegeven worden.
71 Ende [Bacchides ] nam [den vrede ] aen, ende dede na sijne woorden: ende hy swoer hem, dat hy hem niet en soude soecken eenigh quaet te doen, alle de dagen sijns levens.
72 Ende hy gaf hem de gevangene over, die hy te voren in ’t lant Iuda gevangen hadde genomen: ende weder gekeert zijnde trock hy na sijn lant, ende hy en heeft noyt wederom onderstaen in hare lantpalen te komen.
73 Ende alsoo rustede het sweert in Israel: ende Ionathan gingh woonen in Machmis: ende Ionathan begon het volck te richten, ende maeckte dat de godtloose in Israël niet en verschenen.
© © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap 2024
