Wetten aengaende het onderscheyt der reyne, ende onreyne dieren, niet alleen in het eten, soo van groote viervoetige dieren, ver s 1, et c. als van visschen, 9. van vogelen, 13. ende kruypende dieren, 20. maer oock in het aenroeren van haer doode aes, 24. Item, van noch andere dieren, die men voor onreyn moeste houden, 29. ende hoe men van allen desen onreyn konde worden, 31. met eene vermaninge tot reynigheyt ende heyligheyt, 44. waer op volght het besluyt des Capittels, 47.
1 ENde de HEERE sprack tot Mose, ende tot Aaron, seggende tot hen:
2 Spreeckt tot de kinderen Israëls, seggende; Dit is het gedierte, dat ghy eten sult uyt alle beesten, die op aerden zijn.
3 Al wat onder de beesten de klaeuwe verdeelt, ende de klove der klaeuwen in tween klieft, [ende ] herkauwt: dat sult ghy eten.
4 Dese nochtans en sult ghy niet eten van de gene die [alleen ] herkauwen, ofte de klaeuwen [alleen ] verdeelen: den kemel, want hy wel herkauwt, maer de klaeuwe niet en verdeelt: die sal u onreyn zijn.
5 Ende het konijnken, want dat wel herkauwt, maer de klaeuwe niet en verdeelt: dat sal u onreyn zijn.
6 Ende den hase, want hy wel herkauwt, maer de klaeuwe niet en verdeelt: die sal u onreyn zijn.
7 Oock het swijn, want dat de klaeuwe wel verdeelt, ende de klove der klaeuwen in tween klieft, maer het gekauwde niet en herkauwt: dat sal u onreyn zijn.
8 Van haer vleesch en sult ghy niet eten, noch haer doode aes niet aenroeren: sy sullen u onreyn zijn.
9 Dit sult ghy eten van al dat in de wateren is: al wat in de wateren, in de zeen, ende in de rivieren vinnen ende schubben heeft, die sult ghy eten.
10 Maer al wat in de zeen, ende in de rivieren van alle gewemel der wateren, ende van alle levendige ziele, die in de wateren is, geen vinnen ofte schubben en heeft, die sullen u een verfoeysel zijn.
11 Ia een verfoeysel sullense u zijn: van haer vleesch en sult ghy niet eten, ende haer doode aes sult ghy verfoeijen.
12 Al wat in de wateren geene vinnen nochte schubben en heeft: dat sal u een verfoeysel zijn.
13 Ende van het gevogelte sult ghy dese verfoeijen, sy en sullen niet gegeten worden, sy sullen een verfoeysel zijn: den arent, ende den havick, ende den zee-arent,
14 Ende de gier, ende de kraeije na haren aert,
15 Alle rave na haren aert,
16 Ende de struys, ende de nachtuyl, ende de koeckoeck, ende de sperwer na sijnen aert,
17 Ende den steen-uyl, ende het duyckerken, ende de schuyfuyt,
18 Ende de kaeuwe, ende de roerdomp, ende de pellicaen,
19 Ende den oyvaer, de reyger na sijnen aert, ende de hoppe, ende vledermuys.
20 Alle kruypende gevogelte, dat op vier [voeten ] gaet, sal u een verfoeysel zijn.
21 Dit nochtans sult ghy eten van al het kruypende gevogelte, dat op vier [voeten ] gaet, ’t welck boven aen sijne voeten schenckelen heeft, om daer mede op de aerde te springen.
22 Van die sult ghy dese eten, den sprinckhaen na sijnen aert, ende den Solham na sijnen aert, ende den Hargol na sijnen aert, ende den Hagab na sijnen aert.
23 Ende alle kruypende gevogelte, dat vier voeten heeft, sal u een verfoeysel zijn.
24 Ende aen dese sult ghy verontreynight worden: soo wie haer doot aes sal aengeroert hebben, sal onreyn zijn tot aen den avont.
25 Soo wie van haer doot aes gedragen sal hebben, sal sijne kleederen wasschen, ende onreyn zijn tot aen den avont.
26 Alle beeste, die de klaeuwe verdeelt, doch de klove niet in tween en klieft, noch niet en herkauwt, sullen u onreyn zijn: soo wie deselve aengeroert sal hebben, sal onreyn zijn.
27 Ende al wat op sijne pooten gaet onder alle gedierte, op vier [voeten ] gaende, die sullen u onreyn zijn: al die haer doot aes aengeroert sal hebben, sal onreyn zijn, tot aen den avont.
28 Oock die haer doot aes sal gedragen hebben, sal sijne kleederen wasschen, ende onreyn zijn tot aen den avont: sy sullen u onreyn zijn.
29 Voorder sal u dit onder het kruypende gedierte, dat op de aerde kruypt, onreyn zijn; het weselken, ende de muys, ende de schiltpadde, na haren aert.
30 Ende de swijn-egel, ende de crocodyl, ende de egdisse, ende de slecke, ende de mol:
31 Die sullen u onreyn zijn onder alle kruypende gedierte: soo wie die sal aengeroert hebben, alsse doot zijn, sal onreyn zijn tot aen den avont.
32 Daer toe al het gene, waer op [yet ] van deselve vallen sal, alsse doot zijn, sal onreyn zijn, [het zy ] van alle houten vat, ofte kleet, ofte vel, ofte sack, [ofte ] alle vat daer mede [eenigh ] werck gedaen wort: het sal in het water gesteken worden, ende onreyn zijn tot aen den avont, daer na sal het reyn zijn.
33 Ende alle aerden vat, daer in [yet ] van deselve sal gevallen zijn, al wat daer in is, sal onreyn zijn, ende ghy sult dat breken.
34 Van alle spijse die men eet, daer op het water sal gekomen zijn, [die ] sal onreyn zijn: ende alle dranck, die men drinckt, sal in alle vat onreyn zijn.
35 Ende waer op yet van haer doot aes sal vallen, sal onreyn zijn, de oven ende de aerden panne sal verbroken worden, sy zijn onreyn: daerom sullen sy u onreyn zijn.
36 Doch eene fonteyne, ofte put van vergaderinge der wateren sal reyn zijn: maer wie haer doot aes sal aengeroert hebben, sal onreyn zijn.
37 Ende wanneer van haer doot aes sal gevallen zijn op eenigh zaeijelick zaet, dat gezaeyt wort, dat sal reyn zijn.
38 Maer als water op het zaet gedaen sal werden, ende van haer doot aes daer op sal gevallen zijn, dat sal u onreyn zijn.
39 Ende wanneer van de dieren, die u tot spijse zijn [yet ] sal gestorven zijn, wie des selven doot aes sal aengeroert hebben, sal onreyn zijn tot aen den avont.
40 Oock die van haer doot aes gegeten sal hebben, sal sijne kleederen wasschen, ende onreyn zijn tot aen den avont: ende die haer doot aes sal gedragen hebben, sal sijne kleederen wasschen, ende onreyn zijn tot aen den avont.
41 Voorts alle kruypende gedierte, dat op de aerde kruypt, dat sal een verfoeysel zijn, het en sal niet gegeten worden.
42 Al wat op sijnen buyck gaet, ende al wat gaet op sijn vier [voeten, ] ofte al wat veel voeten heeft, onder alle kruypende gedierte, dat op de aerde kruypt, die en sult ghy niet eten, want sy een verfoeysel zijn.
43 En maeckt uwe zielen niet verfoeijelick aen eenigh kruypende gedierte dat kruypt, ende en verontreynight u niet daer aen, dat ghy daer aen verontreynight soudt worden.
44 Want ick ben de HEERE uwe Godt; daerom sult ghy u heyligen, ende heyligh zijn, dewijle ick heyligh ben: ende ghy en sult uwe ziele niet verontreynigen aen eenigh kruypende gedierte, dat sich op aerden roert.
45 Want ick ben de HEERE, die u uyt den Egyptenlande doe optrecken, op dat ick u tot een Godt zy: ende op dat ghy heyligh zijt, dewijle ick heyligh ben.
46 Dit is de wet van de beesten, ende van het gevogelte, ende van alle levendige ziele, die sich roert in de wateren, ende van alle ziele die kruypt op de aerde:
47 Om te onderscheyden tusschen het onreyne, ende tusschen het reyne: ende tusschen het gedierte datmen eten, ende tusschen het gedierte datmen niet eten en sal.
Wetten aengaende het onderscheyt der Reyne, ende Onreyne dieren, niet alleen in’t eten, soo van groote viervoetige dieren , v. 1, etc. als van Visschen, 9. van Vogelen, 13. ende kruypende dieren, 20. maer oock in ’t aenroeren van haer doode aes, 24. Item, van noch andere dieren, diemen voor onreyn moeste houden, 29. ende hoe men van allen desen onreyn konde worden, 31. met eene vermaninge tot reynicheyt ende heylicheyt, 44. waer op volgt het besluyt des capittels, 47.
1 ENde de HEERE sprack tot Mose, ende tot Aaron, seggende tot hen:
2 Spreeckt tot de kinderen Israëls, seggende; Dit is het gedierte, dat ghy eten sult uyt alle beesten, die op aerden zijn.
3 Al wat onder de beesten de klaeuwe verdeelt, ende de klove der klaeuwen in tween klieft, [ende] herkauwt: dat sult ghy eten.
4 Dese nochtans en sult ghgy niet eten vande gene die [alleen] herkauwen, ofte de klaeuwen [alleen] verdeelen: den Kemel, want hy wel herkaeuwt, maer de klaeuwe niet en verdeelt: die sal u onreyn zijn.
5 Ende het Conijnken, want dat wel herkauwt, maer de klaeuwe niet en verdeelt: dat sal u onreyn zijn.
6 Ende den Hase, want hy wel herkauwt, maer de klaeuwe niet en verdeelt: die sal u onreyn zijn.
7 Oock het Swijn, want dat de klaeuwe wel verdeelt, ende de klove der klaeuwen in tween klieft, maer het gekauwde niet en herkauwt: dat sal u onreyn zijn.
8 Van haer vleesch en sult ghy niet eten, noch haer doode aes niet aenroeren: sy sullen u onreyn zijn.
9 Dit sult ghy eten van al dat in de wateren is: al wat inde wateren, inde zeen, ende inde rivieren vinnen ende schubben heeft, die sult ghy eten.
10 Maer al wat inde Zeen, ende inde rivieren van alle gewemel der wateren, ende van alle levendige ziele, die inde wateren is, geen vinnen ofte schubben en heeft, die sullen u een verfoeysel zijn.
11 Ia een verfoeysel sullense u zijn: van haer vleesch en sult ghy niet eten, ende haer doode aes sult ghy verfoeyen.
12 Al wat inde wateren geene vinnen nochte schubben en heeft: dat sal u een verfoeysel zijn.
13 Ende van het gevogelte sult ghy dese verfoeyen, sy en sullen niet gegeten worden, sy sullen een verfoeysel zijn: den Arent, ende den Havick, ende den Zeearent,
14 Ende de Gier, ende de Kraeye nae haeren aert,
15 Alle Rave nae haeren aert,
16 Ende de Struys, ende de Nachtuyl, ende de Koeckoeck, ende de Sperwer nae sijnen aert,
17 Ende den Steen-uyl, ende het Duyckerken, ende de Schuyfuyt,
18 Ende de Kaeuwe, ende de Roerdomp, ende de Pellicaen,
19 Ende den Oyvaer, de Reyger nae sijnen aert, ende de Hoppe, ende de Vledermuys.
20 Alle kruypende gevogelte, dat op vier [voeten] gaet, sal u een verfoeysel zijn.
21 Dit nochtans sult ghy eten van al het kruypende gevogelte, dat op vier [voeten] gaet, ’t welck boven aen sijne voeten schenckelen heeft, om daer mede op d’ aerde te springen.
22 Van die sult ghy dese eten, den sprinck-haen nae sijnen aert, ende den Solham nae sijnen aert, ende den Hargol nae sijnen aert, ende den Hagab nae sijnen aert.
23 Ende alle kruypende gevogelte, dat vier voeten heeft, sal u een verfoeysel zijn.
24 Ende aen dese sult ghy verontreynigt worden: so wie haer doodt aes sal aengeroert hebben, sal onreyn zijn tot aen den avont.
25 So wie van haer doodt aes gedragen sal hebben, sal sijne kleederen wasschen, ende onreyn zijn tot aen den avont.
26 Alle beeste, die de klauwe verdeelt, doch de klove niet in tween en klieft, noch niet en herkauwt, sullen u onreyn zijn: so wie de selve aengeroert sal hebben, sal onreyn zijn.
27 Ende al wat op sijne pooten gaet onder alle gedierte, op vier [voeten] gaende, die sullen u onreyn zijn: al die haer doodt aes aengeroert sal hebben, sal onreyn zijn, tot aen den avont.
28 Oock die haer doodt aes sal gedragen hebben, sal sijne kleederen wasschen, ende onreyn zijn tot aen den avont: sy sullen u onreyn zijn.
29 Voorder sal u dit onder het kruypende gedierte, dat op d’ aerde kruypt, onreyn zijn; het Weselken, ende de Muys, ende de Schiltpadde, nae haren aert.
30 Ende de Swijnegel, ende de Crocodyl, ende de Egdisse, ende de Slecke, ende de Mol:
31 Die sullen u onreyn zijn onder alle kruypende gedierte: so wie die sal aengeroert hebben, alsse doodt zijn, sal onreyn zijn tot aen den avont.
32 Daer toe al ’t gene, waer op [yet] van de selve vallen sal, alsse doodt zijn, sal onreyn zijn, [’tzy] van alle houten vat, ofte kleet, ofte vel, ofte sack, [ofte] alle vat daer mede [eenich] werck gedaen wort: ’t sal in ’t water gesteken worden, ende onreyn zijn tot aen den avont, daerna sal ’t reyn zijn.
33 Ende alle aerden vat, daer in [yet] van de selve sal gevallen zijn, al wat daerin is, sal onreyn zijn, ende ghy sult dat breken.
34 Van alle spijse diemen eet, daer op het water sal gekomen zijn, [die] sal onreyn zijn: ende alle dranck, diemen drinckt, sal in alle vat onreyn zijn.
35 Ende waer op yet van haer doodt aes sal vallen, sal onreyn zijn, de oven ende de aerden panne sal verbroken worden, sy zijn onreyn: daerom sullen sy u onreyn zijn.
36 Doch eene fonteyne, ofte put van vergaderinge der wateren sal reyn zijn: maer wie haer doodt aes sal aengeroert hebben, sal onreyn zijn.
37 Ende wanneer van haer doodt aes sal gevallen zijn op eenich zaeyelick zaet, dat gezaeyt wort, dat sal reyn zijn.
38 Maer als water op het zaet gedaen sal werden, ende van haer doodt aes daer op sal gevallen zijn, dat sal u onreyn zijn.
39 Ende wanneer vande dieren, die u tot spijse zijn [yet] sal gestorven zijn, wie des selven doodt aes sal aengeroert hebben, sal onreyn zijn tot aen den avont.
40 Oock die van haer doodt aes gegeten sal hebben, sal sijne kleederen wasschen, ende onreyn zijn tot aen den avont: ende die haer doodt aes sal gedragen hebben, sal sijne kleederen wasschen, ende onreyn zijn tot aen den avont.
41 Voorts alle kruypende gedierte, dat op d’ aerde kruypt, dat sal een verfoeysel zijn, ’t en sal niet gegeten worden.
42 Al wat op sijnen buyck gaet, ende al wat gaet op sijn vier [voeten,] ofte al wat veel voeten heeft, onder alle kruypende gedierte, dat op d’ aerde kruypt, die en sult ghy niet eten, want sy een verfoeysel zijn.
43 En maeckt uwe zielen niet verfoeyelick aen eenich kruypende gedierte dat kruypt, ende en verontreynicht u niet daer aen, dat ghy daer aen verontreynicht soudt worden.
44 Want ick ben de HEERE uwe Godt; daerom sult ghy u heyligen, ende heylich zijn, dewijle ick heylich ben: ende ghy en sult uwe ziele niet verontreynigen aen eenich kruypende gedierte, dat sich op aerden roert.
45 Want ick ben de HEERE, die u uyt den Egyptenlande doe optrecken, op dat ick u tot een Godt zy: ende op dat ghy heylich zijt, dewijle ick heylich ben.
46 Dit is de wet van de beesten, ende van het gevogelte, ende van alle levendige ziele, die sich roert inde wateren, ende van alle ziele die kruypt op d’ aerde:
47 Om te onderscheyden tussschen het onreyne, ende tusschen het reyne: ende tusschen het gedierte datmen eten, ende tusschen het gedierte, datmen niet eten en sal.
