Wederhalinge der tien geboden Godts, met eene voorrede, 1, et c. van de verschrickinge ende het versoeck des volcks, dat sy de stemme Godes alsoo niet meer mochten hooren, maer dat Godt door Mose met hen wilde spreken, 22. Sulcks de Heere toe staet, 30. vermaninge tot gehoorsaemheyt, 32.
1 ENde Mose riep het gantsche Israël, ende seyde tot hen: Hoort, Israël, de insettingen ende rechten, die ick heden voor uwe ooren spreke: dat ghyse leert, ende waer neemt, om deselve te doen.
2 De HEERE onse Godt heeft een verbont met ons gemaeckt aen Horeb.
3 Met onse vaderen heeft de HEERE dit verbont niet gemaeckt, maer met ons; wy, die wy hier heden alle levendigh zijn.
4 [Van ] aengesicht tot aengesicht heeft de HEERE met u op den bergh gesproken uyt het midden des vyers,
5 (Ick stont te dier tijt tusschen den HEERE ende tusschen u, om u des HEEREN woort aen te seggen: want ghy vreesdet voor het vyer ende en klomt niet op den bergh) seggende:
6 Ick ben de HEERE uwe Godt die u uyt Egyptenlant uyt den diensthuyse uytgeleyt hebbe.
7 Ghy en sult geene andere goden voor mijn aengesichte hebben.
8 Ghy en sult u geen gesneden beelt maken, [noch ] eenige gelijckenisse, [van ] dat boven in den hemel, ofte dat onder op der aerden is: ofte dat in ’t water onder de aerde is.
9 Ghy en sult u voor die niet buygen, nochte haer dienen: want ick de HEERE, uwe Godt, ben een yverigh Godt, die de misdaet der vaderen besoecke aen de kinderen, ende aen het derde, ende aen het vierde [lidt ] der gener die my haten;
10 Ende doe barmhertigheyt aen duysenden der gener die my lief hebben, ende mijne geboden onderhouden.
11 Ghy en sult den name des HEEREN uwes Godts niet ydelick gebruycken: want de HEERE en sal niet onschuldigh houden den genen, die sijnen naem ydelick gebruyckt.
12 Onderhoudt den Sabbathdagh dat ghy dien heyliget: gelijck als de HEERE uwe Godt u geboden heeft.
13 Ses dagen sult ghy arbeyden, ende al u werck doen.
14 Maer de sevende dagh, is de Sabbath des HEEREN uwes Godts: [dan ] en sult ghy geen werck doen, ghy, noch uw’ soon, noch uwe dochter, noch uw’ dienstknecht, noch uwe dienstmaeght, noch uw’ os, noch u ezel, noch eenigh van u vee: noch de vreemdelingh, die in uwe poorten is, op dat uwe dienstknecht ende uwe dienstmaeght ruste, gelijck als ghy.
15 Want ghy sult gedencken, dat ghy een dienstknecht in Egyptenlant geweest zijt, ende dat de HEERE, uwe Godt, u van daer heeft uytgeleyt door eene stercke hant, ende eenen uytgestreckten arm: daerom heeft u de HEERE uwe Godt geboden, dat ghy den Sabbathdagh houden sult.
16 Eert uwen vader, ende uwe moeder, gelijck als de HEERE uwe Godt u geboden heeft, op dat uwe dagen verlenght worden, ende op dat het u wel gae, in den lande, dat u de HEERE uwe Godt geven sal.
17 Ghy en sult niet dootslaen.
18 Ende ghy en sult geen overspel doen.
19 Ende ghy en sult niet stelen.
20 Ende ghy en sult geene valsche getuygenisse spreken tegens uwen naesten.
21 Ende ghy en sult niet begeeren uwes naesten wijf: ende en sult u niet laten gelusten uwes naesten huys, sijns ackers, noch sijns dienstknechts, noch sijner dienstmaeght, sijns osses, noch sijns ezels, noch yets, dat uwes naesten is.
22 Dese woorden sprack de HEERE tot uwe gantsche Gemeynte, op den bergh, uyt het midden des vyers, der wolcke, ende der donckerheyt, met grooter stemme, ende en dede daer niets toe: ende hy schreefse op twee steenen tafelen, ende gafse my.
23 Ende het geschiedde, als ghy die stemme uyt het midden der duysternisse hoordet, ende de bergh van vyer brandde, soo naderdet ghy tot my, alle Hoofden uwer stammen, ende uwe Oudtsten,
24 Ende seydet; Siet, de HEERE, onse Godt, heeft ons sijne heerlickheyt ende sijne grootheyt laten sien, ende wy hebben sijne stemme gehoort uyt het midden des vyers: desen dagh hebben wy gesien, dat Godt met den mensche spreeckt, ende dat hy levendigh blijft.
25 Maer nu, waerom souden wy sterven? want dit groote vyer soude ons verteeren; indien wy voort voeren de stemme des HEEREN onses Godts langer te hooren, soo souden wy sterven.
26 Want wie is’er van allen vleesche, die de stemme des levendigen Godts, sprekende uyt het midden des vyers, gehoort hebbe gelijck wy, ende zy levendigh gebleven?
27 Nadert ghy, ende hoort alles, wat de HEERE onse Godt seggen sal: ende spreeckt ghy tot ons al wat de HEERE onse Godt tot u spreken sal, ende wy sullen het hooren ende doen.
28 Als nu de HEERE de stemme uwer woorden hoorde, doe ghy tot my spraeckt; soo seyde de HEERE tot my; Ick hebbe gehoort de stemme der woorden deses volcks, die sy tot u gesproken hebben; het is al te mael goet, dat sy gesproken hebben.
29 Och dat sy een sulck herte hadden, om my te vreesen, ende alle mijne geboden t’allen dagen te onderhouden: op dat het haer ende haren kinderen wel ginge in eeuwigheyt!
30 Gaet, seght hen: Keert weder na uwe tenten.
31 Maer ghy, staet hier by my, dat ick tot u spreke alle de geboden, ende insettingen, ende rechten, die ghy hen leeren sult: dat syse doen in den lande, het welck ick haer geven sal, om dat te erven.
32 Nemet dan waer, dat ghy doet, gelijck als de HEERE uwe Godt u geboden heeft: en wijckt niet af ter rechter, noch ter slincker hant.
33 In al den wegh, dien de HEERE, uwe Godt, u gebiedt, sult ghy gaen: op dat ghy levet, ende dat het u wel gae, ende ghy de dagen verlenget in ’t lant, dat ghy erven sult.
Wederhalinge der tien geboden Godts, met eene voor-rede, v. 1, etc. van de verschrickinge ende het versoeck des volcx, dat sy de stemme Godes alsoo niet meer mochten hooren, maer dat Godt voor Mose met hen wilde spreken, 22. Sulcx de Heere toe staet, 30. vermaninge tot gehoorsaemheyt, 32.
1 ENde Mose riep het gantsche Israël, ende seyde tot hen: Hoort, Israël, de insettingen ende rechten, die ick heden voor uwe ooren spreke: dat ghyse leert, ende waerneemt, om deselve te doen.
2 De HEERE onse Godt heeft een verbont met ons gemaeckt aen Horeb.
3 Met onse vaderen heeft de HEERE dit verbont niet gemaeckt, maer met ons; wy, die wy hier heden alle levendich zijn.
4 [Van] aengesicht tot aengesicht heeft de HEERE met u op den berch gesproken uyt het midden des vyers,
5 (Ick stont te dier tijt tusschen den HEERE ende tusschen u, om u des HEEREN woort aen te seggen: want ghy vreesdet voor het vyer ende en klomt niet op den berch) seggende:
6 Ick ben de HEERE uwe Godt die u uyt Egyptenlant uyt den diensthuyse uytgeleydt hebbe.
7 Ghy en sult geene andere Goden voor mijn aengesichte hebben.
8 Ghy en sult u geen gesneden beelt maken, [noch] eenige gelijckenisse, [van] dat boven inden hemel, ofte dat onder op der aerden is: ofte dat in ’t water onder de aerde is.
9 Ghy en sult u voor die niet buygen, nochte haer dienen: want ick de HEERE, uwe Godt, ben een yverich Godt, die de misdaet der vaderen besoecke aende kinderen, ende aen het derde, ende aen het vierde [lit] der gener die my haten;
10 Ende doe barmherticheyt aen duysenden der gener die my lief hebben, ende mijne geboden onderhouden.
11 Ghy en sult den name des HEEREN uwes Godts niet ydelick gebruycken: want de HEERE en sal niet onschuldich houden den genen, die sijnen naem ydelick gebruyckt.
12 Onderhoudt den Sabbath-dach dat ghy dien heyliget: gelijck als de HEERE uwe Godt u geboden heeft.
13 Ses dagen sult ghy arbeyden, ende al u werck doen.
14 Maer de sevende dach, is de Sabbath des HEEREN uwes Godts: [dan] en sult ghy geen werck doen, ghy, noch uw’ soon, noch uwe dochter, noch uw’ dienst-knecht, noch uwe dienstmaecht, noch uw’ os, noch u esel, noch eenich van u vee: noch de vreemdelinck, die in uwe poorten is, op dat uwe dienst-knecht ende uwe dienstmaecht ruste, gelijck als ghy.
15 Want ghy sult gedencken, dat ghy een dienstknecht in Egyptenlant geweest zijt, ende dat de HEERE, uwe Godt, u van daer heeft uytgeleydt door eene stercke hant, ende eenen uytgestreckten arm: daerom heeft u de HEERE uwe Godt geboden, dat ghy den Sabbathdach houden sult.
16 Eert uwen vader, ende uwe moeder, gelijck als de HEERE uwe Godt u geboden heeft, op dat uwe dagen verlengt worden, ende op dat het u wel gae, inden lande, dat u de HEERE uwe Godt geven sal.
17 Ghy en sult niet dootslaen.
18 Ende ghy en sult geen overspel doen.
19 Ende ghy en sult niet stelen.
20 Ende ghy en sult geene valsche getuychenisse spreken tegens uwen naesten.
21 Ende ghy en sult niet begeeren uwes neasten wijf: ende en sult u niet laten gelusten uwes naesten huys, sijns ackers, noch sijns dienstknechts, noch sijner dienst-maecht, sijns osses, noch sijns esels, noch yets, dat uwes naesten is.
22 Dese woorden sprack de HEERE tot uwe gantsche gemeynte, op den berch, uyt het midden des vyers, der wolcke, ende der donckerheyt, met grooter stemme, ende en dede daer niets toe: ende hy schreefse op twee steenen tafelen, ende gafse my.
23 Ende het geschiedde, als ghy die stemme uyt het midden der duysternisse hoordet, ende de berch van vyer brandde, so naederdet ghy tot my, alle hoofden uwer stammen, ende uwe Oudtsten,
24 Ende seydet; Siet, de HEERE, onse Godt, heeft ons sijne heerlickheyt ende sijne grootheyt laten sien, ende wy hebben sijne stemme gehoort uyt het midden der vyers: desen dach hebben wy gesien, dat Godt met den mensche spreeckt, ende dat hy levendich blijft.
25 Maer nu, waerom souden wy sterven? want dit groote vyer soude ons verteeren; indien wy voortvoeren de stemme des HEEREN onses Godts langer te hooren, so souden wy sterven.
26 Want wie isser van allen vleesche, die de stemme des levendigen Godts, sprekende uyt het midden des vyers, gehoort hebbe gelijck wy, ende zy levendich gebleven?
27 Naedert ghy, ende hoort alles, wat de HEERE onse Godt seggen sal: ende spreeckt ghy tot ons al wat de HEERE onse Godt tot u spreken sal, ende wy sullen ’t hooren ende doen.
28 Als nu de HEERE de stemme uwer woorden hoorde, doe ghy tot my spraeckt; so seyde de HEERE tot my; Ick hebbe gehoort de stemme der woorden deses volcks, die sy tot u gesproken hebben; het is altemael goet, dat sy gesproken hebben.
29 Och dat sy een sulck herte hadden, om my te vreesen, ende alle mijne geboden ’t allen dagen te onderhouden: op dat het haer ende haren kinderen wel ginge in eeuwicheyt!
30 Gaet, segt hen: Keert weder nae uwe tenten.
31 Maer ghy, staet hier by my, dat ick tot u spreke alle de geboden, ende insettingen, ende rechten, die ghy hen leeren sult: dat syse doen inden lande, ’t welck ick haer geven sal, om dat te erven.
32 Nemet dan waer, dat ghy doet, gelijck als de HEERE uwe Godt u geboden heeft: en wijckt niet af ter rechter, noch ter slincker hant.
33 In al den wech, dien de HEERE, uwe Godt, u gebiedt, sult ghy gaen: op dat ghy levet, ende dat het u wel gae, ende ghy de dagen verlenget in ’t lant, dat ghy erven sult.