1 Vele zijnder geschapen, doch weynige worden behouden. 6 Hy vraeght hoe het komt dat Godt sijn eygen werck verdervet. 26 ende bidt Godt, dat hy wil sien op het volck dat hem alleen dient. 52 Godt antwoort, dat het Paradijs niet voor allen, maer voor de gene bereyt is, die hem recht dienen.
1 ENde hy antwoordde ende seyde tot my, De Allerhooghste heeft dese werelt gemaeckt voor vele, maer de toekomende voor weynige.
2 Doch Esdra ick sal u een gelijckenisse seggen, [Het is ] even als of ghy het aertrijck vraeghde, ende het u soude seggen: dat het seer veel aerde geeft, waer uyt een aerden vat gemaeckt kan worden, maer weynigh stofs daer het gout uyt gemaeckt wort: alsoo is ’t oock met den stant der tegenwoordige werelt.
3 Daer zijnder wel vele geschapen, maer weynige wordender behouden.
4 Ende ick antwoordde ende seyde, Nu dan mijn ziele, verslint den sin, ende verswelght het verstant.
5 Want ghy zijt over een gekomen toe te luysteren, ende wilt propheteeren; ende u en is niet meer tijts gegeven, dan alleen van dit leven.
6 O Heere, soo ghy uwen knecht niet toe en laet, dat wy voor uw’ aenschijn bidden, ende dat ghy ons zaet in het herte geeft, ende bouwinge aen onse sinnen, waer uyt vrucht mach voort komen, van waer sal een yegelick die verdorven is konnen leven, die de plaetse van een mensche beslaet?
7 Want ghy zijt alleen, ende wy zijn maer eene scheppinge uwer handen, gelijck ghy gesproken hebt.
8 Ende alsoo nu het lichaem in de baermoeder geschapen is, ende ghy het sijne leden geeft, soo wort uw’ schepsel als in vyer ende water bewaert, ende uw’ werck dat ghy gemaeckt hebt lijd negen maenden, uw’ schepsel dat daer in geschapen is.
9 Het selve nu dat bewaert, ende dat bewaert wort, sal beyde met malkanderen bewaert worden: ende bewaert zijnde, soo geeft de baermoeder te sijner tijt weder het gene in haer gewassen is.
10 Want ghy hebt oock uyt den leden selve, namelick den borsten, bevolen melck te geven aen de vrucht der borsten.
11 Op dat het gene geschapen is voor eenen tijt gevoedet werde, ende ghy het daer na uwer barmhertigheyt bevelet.
12 Ghy brenght hem op door uwe gerechtigheyt, ende onderricht hem in uwe Wet, ende tuchtight hem door uwe wijsheyt.
13 Ende ghy doodet hem als uw’ schepsel, ende maeckt hem levendigh als uw’ werck.
14 Indien ghy dan dien verderft, die met soo grooten moeyte is voort gebracht, soo is ’t door uw’ bevel lichtelick te ordineeren, dat behouden werde het gene gemaeckt is.
15 Ende nu, Heere, sal ick spreken: van alle menschen weet ghy het best, maer veel meer van uw’ volck, om het welck ick treurigh ben,
16 Ende van uwe erve, om welcke ick leet drage, ende van Israël, om welcken ick smerte lijde, ende van Iacob, om wien ick my bedroeve.
17 Daerom sal ick voor u aenschijn beginnen te bidden voor my ende voor haer: want ick sie de mis-tredingen van ons die op aerden woonen.
18 Maer ick hebbe de snelheyt gehoort des Rechters die toekomende is.
19 Daerom hoort mijne stemme, ende verstaet mijne reden, ende ick sal voor u spreken,
20 Het begin der woorden Esdre, eer hy wiert opgenomen: Ende ick seyde, Heere, die de eeuwigheyt bewoont, wiens oogen in de hooghte verheven zijn, ende in de locht neder sien:
21 Wiens throon on-afmetelick, ende wiens heerlickheyt onbegrijpelick is: voor wien het heyrleger der Engelen met tsitteren staet.
22 Welcker opmerckinge haer keert met wint ende vyer: wiens woort waerachtigh, ende wiens redenen stantvastigh zijn:
23 Wiens bevel sterck, ende ordeninge verschrickelick is: wiens aenschouwen de afgronden uytdrooght: ende wiens toorne de bergen doet verdwijnen, gelijck de waerheyt betuyght:
24 Verhoort het gebedt uwes dienaes, ende vattet met uwe ooren de smeeckinge van uw’ maecksel.
25 Want dewijle ick leve soo sal ick spreken, ende dewijle ick vernuft hebbe, soo sal ick antwoorden.
26 En siet niet aen de misdaden uwes volcks, maer de gene die u in der waerheyt dienen.
27 En let niet op het godtloose voornemen der Heydenen, maer op de gene die uwe getuygenissen met smerten onderhouden.
28 En gedenckt niet aen de gene, die valschelick voor u hebben gewandelt, maer aen de gene die na uwen wille uwe vreese bekent hebben.
29 Noch en wilt niet verderven de gene die als vee geleeft hebben: maer siet die aen, die uwe wet heerlick geleert hebben.
30 Noch en vertoornt u niet over de gene, die erger dan beesten geoordeelt zijn: maer hebt die lief, welcke altijt op uwe gerechtigheyt ende heerlickheyt betrouwen.
31 Want wy ende onse vaderen zijn sieck van sulcke gebreken, maer ghy wort barmhertigh genaemt om onsent wille, die sondaren zijn.
32 Want soo ghy begeerigh zijt onser te ontfermen, dan sult ghy barmhertigh genaemt worden, over ons namelick die geen wercken der gerechtigheyt en hebben.
33 Want de rechtveerdige, dien vele wercken wech geleght zijn, sullen uyt hare wercken den loon ontfangen.
34 Maer wat is de mensche, dat ghy u over hem soudt vertoornen, ofte het verderflick geslachte, dat ghy soo soudt tegen hem verbittert zijn?
35 Want in der waerheyt, daer en is niemant van die geboren zijn, die niet godtlooslick en heeft gehandelt: ende van de gene die u belijden, die niet misdaen en heeft.
36 Want daer in sal uwe gerechtigheyt ende uwe goetheyt verkondight worden, Heere, wanneer ghy u sult ontfermen over de gene, die het wesen der goeder wercken niet en hebben.
37 Ende hy antwoordde ende seyde tot my: Ghy hebt sommige dingen recht gesproken, ende na uwe redenen, soo sal het oock geschieden.
38 Want ick en sal waerlick niet gedencken aen het werck der gene die gesondight hebben, voor de doot, voor het oordeel, ende voor het verderf.
39 Maer ick sal vreught hebben over het poogen der rechtveerdige, ende ick sal oock gedencken aen haer vreemdelinghschap, aen hare behoudenisse, ende aen de ontfangenisse des loons.
40 Gelijck ick dan gesproken hebbe, alsoo is ’t oock.
41 Want gelijck de lantman op de aerde veel zaet zaeyt, ende vele planten plant: maer alle die in der tijt gezaeyt zijn en worden niet behouden, noch alle die geplant zijn en krijgen geen wortelen: alsoo oock alle die in de werelt gezaeyt zijn, en worden niet behouden.
42 Ende ick antwoordde, ende seyde, Indien ick genade gevonden hebbe, soo laet my spreken.
43 Gelijck het zaet des lantmans [verloren gaet ] indien het niet op en komt, ofte uwen regen in tijts niet en ontfanght, ofte indien het door de veelheyt des regens verderft,
44 Alsoo gaet oock desgelijcks verloren de mensche die door uwe handen is geschapen: ende zijt hem een evenbeelt genaemt, om dat ghy hem gelijck zijt, om welcken ghy alle dingen hebt geschapen, ende dien ghy het zaet des lantmans gelijck gemaeckt hebt.
45 En vertoornt u niet over ons, maer spaert uw’volck, ende ontfermt u over uw’ erfdeel: want ghy ontfermt u over uw’ schepsel.
46 Ende hy antwoordde ende seyde tot my, De tegenwoordige dingen, zijn voor de tegenwoordige, maer de toekomstige voor de toekomstige.
47 Want u ontbreeckt noch veel, dat ghy mijn schepsel soudt liefhebben meer dan ick: doch ick ben u ende het selve dickmael genadert, maer den onrechtveerdigen nimmermeer.
48 Maer oock daer in zijt ghy wonderlick voor den Allerhooghsten,
49 Om dat ghy u vernedert hebt, gelijck het u betaemt, ende en hebt u selven niet weerdigh geoordeelt, dat ghy onder de rechtveerdige seer soudt verheerlickt worden.
50 Daerom sal vele ende jammerlicke elende dien over komen, die de werelt inde laetste tijden sullen bewoonen, om dat sy in vele hooveerdije gewandelt hebben.
51 Maer ghy, verstaet dit voor u selven, ende ondersoeckt de heerlickheyt van de gene, die u gelijck zijn.
52 Want u-lieden is het paradijs geopent, de boom des levens geplant, de toekomende tijt bereyt, de overvloet toebereyt, de stadt gebouwt, de ruste beproeft, de goetheyt volmaeckt, ende de wijsheyt voltrocken.
53 De wortel des quaets is verre van u-lieden verzegelt, de swackheyt ende motte is van voor u verborgen, ende de verderffenisse is na de helle gevlucht in vergetenheyt.
54 De smerten zijn vergaen, ende de schat der onsterffelickheyt is aen ’t eynde getoont.
55 Daerom en wilt niet wijders vragen van de veelheyt der gene die verloren gaen.
56 Want sy hebben haer vryheyt aengenomen: ende den Allerhooghsten veracht, ende hebben sijne wet versmaet, ende sijne wegen verlaten.
57 Daer en boven hebben sy de rechtveerdige met voeten vertreden.
58 Ende hebben in haer herte geseght, datter geen Godt en is, daer sy nochtans weten dat sy sterven moeten.
59 Want gelijck u-lieden sal wedervaren ’t gene te voren geseght is: alsoo [sal ] haer dorst ende smerte [wedervaren ,] welcke haer toebereyt zijn. Want hy en heeft niet gewilt dat de mensche te niete soude werden:
60 Maer oock sy die geschapen zijn, hebben den name bevleckt des genen die haer gemaeckt heeft: ende zijn ondanckbaer geweest tegen dien, die haer het leven bereyt hadde.
61 Ende daerom nadert nu mijn oordeel,
62 ’t Welck ick niet allen en vertoone, maer u, ende andere weynige die u gelijck zijn. Ende ick antwoordde, ende seyde,
63 Siet, Heere, nu hebt ghy my de veelheyt der teeckenen getoont, die ghy in de laetste dagen sult beginnen te doen: maer ghy en hebt my niet getoont wanneer ende in wat tijt.
1 Vele zijnder geschapen, doch weynige worden behouden. 6 Hy vraeght hoe het komt dat Godt sijn eygen werck verdervet. 26 ende bidt Godt, dat hy wil sien op het volck dat hem alleen dient. 52 Godt antwoort, dat het Paradijs niet voor allen, maer voor de gene bereydt is, die hem recht dienen.
1 Ende hy antwoordde ende seyde tot my, De Allerhooghste heeft dese werelt gemaeckt voor vele, maer de toekomende voor weynige.
2 Doch Esdra ick sal u een gelijckenisse seggen, [Het is ] even als of ghy het aertrijck vraechde, ende het u soude seggen: dat het zeer veel aerde geeft, waer uyt een aerden vat gemaeckt kan worden, maer weynich stofs daer het gout uyt gemaeckt wort: also is het oock met den stant der tegenwoordige werelt.
3 Daer zijnder wel vele geschapen, maer weynige wordender behouden.
4 Ende ick antwoordde ende seyde, Nu dan mijn ziele, verslint den sin, ende verswelght het verstant.
5 Want ghy zijt over een gekomen toe te luysteren, ende wilt Propheteren; ende u en is niet meer tijdts gegeven, dan alleen van dit leven.
6 O Heere, so ghy uwen knecht niet toe en laet, dat wy voor uw’ aenschijn bidden, ende dat ghy ons zaet in ’t herte geeft, ende bouwinge aen onse sinnen, waer uyt vrucht mach voort-komen, van waer sal een yegelick die verdorven is konnen leven, die de plaetse van een mensche beslaet?
7 Want ghy zijt alleen, ende wy zijn maer eene scheppinge uwer handen, gelijck ghy gesproken hebt.
8 Ende alsoo nu het lichaem inde baermoeder geschapen is, ende ghy ’t sijne leden geeft, so wort uw’ schepsel als in vyer ende water bewaert, ende uw’ werck dat ghy gemaeckt hebt lijdt negen maenden, uw’ schepsel dat daer in geschapen is.
9 ’Tselve nu dat bewaert, ende dat bewaert wort, sal beyde met malkanderen bewaert worden: ende bewaert zijnde, so geeft de baermoeder te sijner tijdt weder ’t gene in haer gewassen is.
10 Want ghy hebt oock uyt den leden selve, namelick den borsten, bevolen melck te geven aen de vrucht der borsten.
11 Op dat het gene geschapen is voor eenen tijdt gevoedet werde, ende ghy het daer na uwer barmhertigheyt bevelet.
12 Ghy brenght hem op door uwe gerechticheyt, ende onderricht hem in uwe Wet, ende tuchtight hem door uwe wijsheyt.
13 Ende ghy doodet hem als uw’ schepsel, ende maeckt hem levendich als uw’ werck.
14 Indien ghy dan dien verderft, die met so grooten moeyte is voortgebracht, so ist door uw’ bevel lichtelick te ordineren, dat behouden werde, het gene gemaeckt is.
15 Ende nu, Heere, sal ick spreken: van alle menschen weet ghy het best, maer veel meer van uw’ volck, om ’t welck ick treurich ben,
16 Ende van uwe erve, om welcke ick leet drage, ende van Israël, om welcken ick smerte lijde, ende van Iacob, om wien ick my bedroeve.
17 Daerom sal ick voor u aenschijn beginnen te bidden voor my ende voor haer: want ick sie de mistredingen van ons die op aerden woonen.
18 Maer ick hebbe de snelheyt gehoort des rechters die toekomende is.
19 Daerom hoort mijne stemme, ende verstaet mijne reden, ende ick sal voor u spreken,
20 Het begin der woorden Esdre, eer hy wiert opgenomen: Ende ick seyde, Heere, die de eeuwicheyt bewoont, wiens oogen inde hoochte verheven zijn, ende inde locht nedersien:
21 Wiens throon onafmetelick, ende wiens heerlickheyt onbegrijpelick is: voor wien het heyrleger der Engelen met ’tsitteren staet.
22 Welcker opmerckinge haer keert met wint ende vyer: wiens woort waerachtigh, ende wiens redenen stantvastigh zijn:
23 Wiens bevel sterck, ende ordeninge verschrickelick is: wiens aenschouwen de afgronden uytdrooght: ende wiens toorne de bergen doet verdwijnen, gelijck de waerheyt betuyght:
24 Verhoort het gebedt uwes dienaers, ende vattet met uwe ooren de smeeckinge van uw’ maecksel.
25 Want dewijle ick leve so sal ick spreken, ende dewijle ick vernuft hebbe so sal ick antwoorden.
26 En siet niet aen de misdaden uwes volcks, maer de gene die u inder waerheyt dienen.
27 En let niet op het godtloose voornemen der Heydenen, maer op de gene die uwe getuygenissen met smerten onderhouden.
28 En gedenckt niet aen de gene, die valschelick voor u hebben gewandelt, maer aen de gene die na uwen wille uwe vreese bekent hebben.
29 Noch en wilt niet verderven de gene die als vee geleeft hebben: maer siet die aen, die uwe Wet heerlick geleert hebben.
30 Noch en vertoornt u niet over de gene, die erger dan beesten geoordeelt zijn: maer hebt die lief, welcke altijt op uwe gerechticheyt ende heerlickheyt betrouwen .
31 Want wy ende onse vaderen zijn sieck van sulcke gebreken, maer ghy wort barmhertich genaemt om onsen ’t wille, die sondaren zijn.
32 Want so ghy begeerich zijt onser te ontfermen, dan sult ghy barmhertich genaemt worden, over ons namelick die geen wercken der gerechtigheyt en hebben.
33 Want de rechtveerdige, dien vele wercken wech-geleght zijn, sullen uyt hare wercken den loon ontfangen.
34 Maer wat is de mensche, dat ghy u over hem soudt vertoornen, ofte het verderffelick geslachte, dat ghy so soudt tegen hem verbittert zijn?
35 Want inder waerheyt, daer en is niemant van die geboren zijn, die niet godtlooslick en heeft gehandelt: ende van de gene die u belijden, die niet misdaen en heeft.
36 Want daer in sal uwe gerechtigheyt ende uwe goetheyt verkondight worden, Heere, wanneer ghy u sult ontfermen over de gene, die het wesen der goeder wercken niet en hebben.
37 Ende hy antwoordde ende seyde tot my: Ghy hebt sommige dingen recht gesproken, ende na uwe redenen, so sal ’t oock geschieden.
38 Want ick en sal waerlick niet gedencken aen het werck der gene die gesondight hebben, voor de doodt, voor het oordeel, ende voor het verderf.
39 Maer ick sal vreucht hebben over het poogen der rechtveerdige, ende ick sal oock gedencken aen haer vremdelinckschap, aen hare behoudenisse, ende aen de ontfangenisse des loons.
40 Gelijck ick dan gesproken hebbe, also ist oock.
41 Want gelijck de Lantman op de aerde veel zaet zaeyt, ende vele planten plant: maer alle die inder tijt gezaeyt zijn en worden niet behouden, noch alle die geplant zijn en krijgen geen wortelen: also oock alle die inde werelt gezaeyt zijn, en worden niet behouden.
42 Ende ick antwoordde, ende seyde, Indien ick genade gevonden hebbe, so laet my spreken.
43 Gelijck het zaedt des lantmans [verloren gaet ] indien het niet op en komt, ofte uwen regen in tijts niet en ontfangt, ofte indien het door de veelheyt des regens verderft,
44 Alsoo gaet oock desgelijcks verloren de mensche die door uwe handen is geschapen: ende zijt hem een evenbeelt genaemt, om dat ghy hem gelijck zijt, om welcken ghy alle dingen hebt geschapen, ende dien ghy het zaedt des landtmans gelijck gemaeckt hebt.
45 En vertoornt u niet over ons, maer spaert uw’ volck, ende ontfermt u over uw’ erfdeel: want ghy ontfermt u over uw’ schepsel.
46 Ende hy antwoordde ende seyde tot my, De tegenwoordige dingen, zijn voor de tegenwoordige, maer de toekomstige voor de toekomstige.
47 Want u ontbreeckt noch veel, dat ghy mijn schepsel soudt lief hebben meer dan ick: doch ick ben u ende het selve dickmael genadert, maer den onrechtveerdigen nemmermeer.
48 Maer oock daer in zijt ghy wonderlick voor den Allerhooghsten,
49 Om dat ghy u vernedert hebt, gelijck het u betaemt, ende en hebt u selven niet weerdich geoordeelt, dat ghy onder de rechtveerdige zeer soudt verheerlickt worden.
50 Daerom sal vele ende jammerlicke elende dien overkomen, die de werelt inde laetste tijden sullen bewoonen, om dat sy in vele hooveerdye gewandelt hebben.
51 Maer ghy, verstaet dit voor u selven, ende ondersoeckt de heerlickheydt van de gene, die u gelijck zijn.
52 Want ulieden is het Paradijs geopent, de boom des levens geplant, de toekomende tijdt bereydt, de overvloet toebereyt, de Stadt gebouwt, de ruste beproeft, de goetheyt volmaeckt, ende de wijsheyt voltrocken.
53 De wortel des quaets is verre van u lieden versegelt, de swackheyt ende motte is van voor u verborgen, ende de verderffenisse is na de helle gevlucht in vergetenheyt.
54 De smerten zijn vergaen, ende de schat der onsterffelickheyt is aen’t eynde getoont.
55 Daerom en wilt niet wijders vragen van de veelheyt der gene die verloren gaen.
56 Want sy hebben haer vryheyt aengenomen: ende den Allerhooghsten veracht, ende hebben sijne Wet versmaet, ende sijne wegen verlaten.
57 Daerenboven hebben sy de rechtveerdige met voeten vertreden.
58 Ende hebben in haer herte geseght, datter geen Godt en is, daer sy nochtans weten dat sy sterven moeten.
59 Want gelijck u lieden sal wedervaren ’t gene te voren geseght is: alsoo [sal ] haer dorst ende smerte [wedervaren ], welcke haer toebereydt zijn. Want hy en heeft niet gewilt, dat de mensche te niete soude werden:
60 Maer oock sy die geschapen zijn, hebben den name bevleckt des genen die haer gemaeckt heeft: ende zijn ondanckbaer geweest tegen dien, die haer het leven bereyt hadde.
61 Ende daerom nadert nu mijn oordeel,
62 ’Twelck ick niet allen en vertoone, maer u, ende andere weynige die u gelijck zijn. Ende ick antwoordde, ende seyde,
63 Siet, Heere, nu hebt ghy my de veelheyt der teeckenen getoont, die ghy inde laetste dagen sult beginnen te doen: maer ghy en hebt my niet getoont wanneer ende in wat tijt.
