1 De Engel Uriël wijst Esdre aen sijne onwetenheyt in het beseffen van de oordeelen Godts. 13 ende raedt dat hy hem niet en bemoeije met dingen die sijn begrijp te boven gaen. 23 Evenwel steldt Esdras vele questien voor, ende ontfanght op deselve oock antwoordt.
1 DOe antwoordde my de Engel, die tot my gesonden was, wiens name is Uriël,
2 Ende seyde tot my, Uw’ herte gaet verre te hoogh in dese werelt: dat ghy meent den wegh des Allerhooghsten te begrijpen.
3 Ende ick seyde, Ia mijn Heere. Ende hy antwoordde my ende sprack, Ick ben tot u gesonden om dry wegen aen te wijsen, ende om dry gelijckenissen u voor te stellen:
4 Van welcke so ghy my eene kond verklaren, so sal ick u oock den wegh toonen, dien ghy begeert te sien: ende ick sal u leeren, van waer dat boos herte zy.
5 Doe sprack ick, seght aen mijn Heere: ende hy seyde tot my, Gaet henen, ende weegt my het gewichte des vyers, ofte meet my het gheblas van den windt, ofte roept my den dagh weder, die voorby gegaen is.
6 Ende ick antwoordde ende seyde, Wie isser geboren die konde doen, dat ghy van my eyscht?
7 Doe seyde hy tot my, Indien ick u vraegde ende seyde, Hoe veel wooningen zijnder in het herte der zee? ofte hoe veel aderen zijnder in het begin des afgrondts? ofte hoe veel aderen zijnder boven het firmament? ofte welcke zijn de uytgangen des Paradijs?
8 Soo soudt ghy my mogelick seggen, Ick en ben in den afgront niet neder gedaelt, noch tot noch toe in de helle: noch ick en ben in den Hemel noyt opgeklommen.
9 Maer nu soo en hebbe ick u niet ghevraeght dan van vyer, ende van windt, ende van den dagh, daer ghy door gegaen zijt, ende van dewelcke ghy niet en kondt afgesondert zijn: ende ghy en hebt my daer van niet geantwoordt.
10 Ende hy seyde tot my, Uwe eygene dinghen die met u zijn opgewassen, en kondt ghy niet kennen:
11 Hoe soude dan u vat konnen vatten den wegh des Allerhooghsten: ende alsoo de werelt van buyten verdorven is, [hoe soudt ghy ] verstaen de verdorvenheyt die openbaer is voor my?
12 Ende ick seyde tot hem, Het ware beter dat wy niet en waren, dan dat wy noch levende souden leven in godtloosheyt, ende souden lijden, ende niet verstaen om wat sake.
13 Doe antwoordde hy my, ende seyde, Ick gingh eens in een bosch van boomen des veldts, welcke maeckten eenen aenslagh,
14 Ende spraken, Komt ende laet ons henen gaen ende de zee bekrijghen, op dat sy voor ons wijcke, ende wy noch andere bosschen maken.
15 Desgelijcks, maeckten de baren van de zee oock eenen aenslagh, ende seyden, Komt, ende laet ons optrecken, ende de bosschen des veldts bekrijgen, op dat wy oock aldaer een ander landtschap voor ons maken.
16 Ende de aenslagh des boschs wert ydel: want het vyer quam ende verteerde het selve.
17 Desghelijcks oock de aenslagh van de baren der zee: want het zandt stondt vast, ende heeft die verhindert.
18 Indien ghy nu een Richter waert van dese, wien soudt ghy rechtveerdigen, ofte wien veroordeelen?
19 Doe antwoorde ick ende seyde, Sy hebben waerlick [beyde ] ydele aenslagen gehadt. Want de aerde is gegeven voor het bosch, ende een plaetse voor de zee om hare baren te dragen.
20 Ende hy antwoordde my ende seyde, Ghy hebt wel geoordeelt: Doch waerom en hebt ghy oock niet gheoordeelt voor u selven.
21 Want gelijck de aerde gegeven is voor ’t bosch, ende de zee voor hare baren, also konnen oock die op de aerde wonen alleenlick verstaen, het ghene op de aerde is: ende die op den Hemel [woonen ,] het gene op de hooghte des Hemels is.
22 Doe antwoordde ick, ende seyde, Ick bidde u Heere, dat my de sin gegeven worde om te verstaen.
23 Want ick en hebbe niet willen vragen, van uwe hoogere dinghen, maer van de dinghen die onder ons dagelicks om gaen: [namelick ,] waerom Israël den Heydenen tot eenen smaet zy over gegeven: ende waerom het volck dat ghy lief gehadt hebt, over gegeven zy den godtloosen geslachten, ende de Wet onser Vaderen te niete zy geworden, ende de geschrevene rechten nergens voorhanden en zijn:
24 Ende waerom wy door de werelt zijn ghegaen, als sprinckhanen, ende ons leven verbaestheydt zy ende vreese, ende wy niet weerdigh en zijn barmhertigheyt te verkrijgen.
25 Maer wat sal hy doen met sijnen name die over ons aengeroepen is? Van dese dingen dan hebbe ick gevraeght.
26 Doe antwoordde hy my, ende seyde, Indien ghy veel ondersoeckt, soo sult ghy u dickmael verwonderen, want de tijdt deser werelt loopt seer haestelick henen,
27 Ende en kan niet vatten het ghene in toekomende tijden den rechtveerdigen toegeseght is: want dese tijdt is vol ongerechtigheydt ende swackheydt.
28 Doch daer ghy my van vraegt wil ick u seggen, Het boose is gezaeyt, maer sijne verstooringhe en is noch niet gekomen.
29 Soo nu het gene gezaeyt is, niet omgekeert en wort, ende de plaetse niet wech en wijckt, daer het quade gezaeyt is, soo en sal het goede niet komen daer het gezaeyt is.
30 Want het graen des quaden zaedts is gezaeyt in het herte Adams van den beginne: hoe vele godtloosheydt heeft het voort gebracht tot nu toe, ende sal het noch voort brengen, tot dat den oogst komt?
31 Nu overweeght ghy by u selven, wat een groote vrucht der godtloosheyt, het graen des quaden zaedts voort gebracht heeft.
32 Wanneer de ayren, welcker geen getal en is, afgesneden sullen zijn, hoe groot eenen oogst sullense komen te maken?
33 Ende ick antwoordde ende seyde, Hoe ende wanneer [sal ] dit [gheschieden ?] Waerom zijn onse jaren weynigh ende quaedt?
34 Doe antwoordde hy, ende seyde tot my, En haest u niet om over den Allerhooghsten te zijn: want ghy haest u te vergeefs om over hem te zijn: ende ghy gaet u veel te buyten.
35 Hebben niet de zielen der rechtveerdigen in hare vertreck-kameren hier van gevraeght, seggende, Hoe lange sal ick alsoo hopen? ende wanneer sal de vrucht des oogsts van onse belooninge komen?
36 Ende Ieremiël de Archangel antwoordde daer op, ende seyde, [Alsdan ,] wanneer het getal der zaden onder u sal vervult zijn: want hy heeft de werelt gheweghen in een balance,
37 Ende hy heeft de tijden met een mate gemeten, ende heeft de tijden met een getal getelt, ende hy en beweeght noch en roert het niet, tot dat de voorseyde mate vervult is.
38 Ende ick antwoordde ende seyde, O heerschende Heer, maer oock wy alle zijn vol godtloosheydt:
39 Dat nu misschien om onsent wille den oogst der rechtveerdighe niet en late vervult te worden, om der sonden wille der gene die op aerden woonen.
40 Ende hy antwoordde, ende seyde tot my, Gaet, ende vraeght eene swangere vrouwe, wanneer sy hare negen maenden vervult heeft, of hare baermoeder de vrucht noch sal konnen by haer behouden.
41 Ende ick seyde: Neen, sy en kan niet Heere: ende hy seyde tot my, in de helle zijn de vertreck-kameren der zielen de baermoeder gelijck.
42 Want ghelijck eene die baert haer haestet, om van den noot der geboorte ontslagen te worden, also haest dese oock, om uyt te geven ’t gene haer bevolen is.
43 Van ’t begin dan wordt u getoont, ’t gene ghy begeerigh zijt te sien.
44 Ende ick antwoordde ende seyde, Hebbe ick genade voor uwe oogen gevonden, ende indien het mogelick is, ende ben ick bequaem?
45 So vertoont my, of daer meer staet te komen dan daer voor by gegaen is, of datter meer voor by gegaen is dan daer toekomende is.
46 Het gene voor by gegaen is, dat weet ick: maer wat toekomende is, dat en weet ick niet.
47 Ende hy seyde tot my, Staet aen de rechter zijde, ende ick sal u de verklaringhe daer van door eene gelijckenisse voorstellen.
48 Ende ick stondt daer, ende ick sagh, ende siet eenen gloeijenden oven gingh voor my henen, ende als de vlamme voor by gingh, soo sagh ick dat de roock over bleef.
49 Daer na gingh voor by my een wolcke vol van water, ende bracht veel regens in met ongestuymigheydt, ende als de ongestuymigheyt des regens voor by was, soo bleven de druppelen daer in over.
50 Ende hy seyde tot my, Denckt by u selven, gelijck de regen meer aenwast dan de druppelen, ende het vyer dan den roock: alsoo is de mate, die voor by is, overvloediger: doch de druppelen ende den roock zijn noch over gebleven.
51 Ende ick badt ende seyde, Meynt ghy dat ick tot in die dagen sal leven? ofte wat sal het in die dagen zijn?
52 Doe antwoordde hy my ende seyde, Van de teeckenen daer ghy my van vraeght, kan ick u ten deele segghen: maer van uw’ leven en ben ick niet gesonden u te seggen, doch ick en weet het [oock ] niet.
1 De Engel Uriel wijst Esdre aen sijne onwetenheyt in ’t beseffen van de oordeelen Godts. 13 ende raedt dat hy hem niet en bemoeye met dingen die sijn begrijp te boven gaen. 23 Evenwel stelt Esdras vele questien voor, ende ontfanght op de selve oock antwoort.
1 DOe antwoordde my de Engel, die tot my gesonden was, wiens name is Uriël,
2 Ende seyde tot my, Uw’ herte gaet verre te hoogh in dese werelt: dat ghy meent den wegh des Allerhooghsten te begrijpen.
3 Ende ick seyde, Ia mijn Heere. Ende hy antwoordde my ende sprack, Ick ben tot u gesonden om dry wegen aen te wijsen, ende om dry gelijckenissen u voor te stellen:
4 Van welcke so ghy my eene kondt verklaren, so sal ick u oock den wech toonen, dien ghy begeert te sien: ende ick sal u leeren, van waer dat boos herte zy.
5 Doe sprack ick, seght aen mijn Heere: ende hy seyde tot my, Gaet henen, ende weeght my het gewichte des vyers, ofte meet my het geblas van den wint, ofte roept my den dach weder, die voor by gegaen is.
6 Ende ick antwoordde ende seyde, Wie isser geboren die konde doen, dat ghy van my eyscht?
7 Doe seyde hy tot my, Indien ick u vraeghde ende seyde, Hoe veel wooningen zijnder in het herte der zee? ofte hoe veel aderen zijnder in het begin des afgronts? ofte hoe veel aderen zijnder boven het firmament? ofte welcke zijn de uytgangen des Paradijs?
8 So soudt ghy my mogelick seggen, Ick en ben inden afgront niet nedergedaelt, noch tot noch toe inde helle: noch ick en ben inden hemel noyt opgeklommen.
9 Maer nu so en hebbe ick u niet gevraeght dan van vyer, ende van wint, ende vanden dagh, daer ghy door gegaen zijt, ende van welcke ghy niet en kondt afgesondert zijn: ende ghy en hebt my daer van niet geantwoort.
10 Ende hy seyde tot my, Uwe eygene dingen die met u zijn opgewassen, en kondt ghy niet kennen:
11 Hoe soude dan u vat konnen vatten den wegh des Allerhooghsten: ende also de werelt van buyten verdorven is, [hoe soudt ghy ] verstaen de verdorvenheyt die openbaer is voor my?
12 Ende ick seyde tot hem, Het ware beter dat wy niet en waren, dan dat wy noch levende souden leven in godtloosheyt, ende souden lijden, ende niet verstaen om wat sake.
13 Doe antwoordde hy my, ende seyde, Ick ginck eens in een bosch van boomen des veldts, welcke maeckten eenen aenslach,
14 Ende spraken, komt ende laet ons henen gaen ende de zee bekrijgen, op dat sy voor ons wijcke, ende wy noch andere bosschen maken.
15 Desgelijcks, maeckten de baren van de zee oock eenen aenslach, ende seyden, Comt, ende laet ons optrecken, ende de bosschen des veldts bekrijgen, op dat wy oock aldaer een ander landtschap voor ons maken.
16 Ende de aenslach des boschs wert ydel: want het vyer quam ende verteerde het selve.
17 Desgelijcks oock de aenslach van de baren der zee: want het sant stont vast, ende heeft die verhindert.
18 Indien ghy nu een richter waert van dese, wien sout ghy rechtveerdigen , ofte wien veroordeelen?
19 Doe antwoorde ick ende seyde, Sy hebben waerlick [beyde ] ydele aenslagen gehadt. Want de aerde is gegeven voor het bosch, ende een plaetse voor de zee om hare baren te dragen.
20 Ende hy antwoordde my ende seyde, Ghy hebt wel geoordeelt: Doch waerom en hebt ghy oock niet geoordeelt voor u selven.
21 Want gelijck de aerde gegeven is voor het bosch, ende de zee voor hare baren, alsoo konnen oock die op de aerde woonen alleenlick verstaen, ’tgene op de aerde is: ende die op den hemel [woonen ], ’tgene op de hoochte des hemels is.
22 Doe antwoordde ick, ende seyde, Ick bidde u Heere, dat my de sin gegeven worde om te verstaen.
23 Want ick en hebbe niet willen vragen, van uwe hoogere dingen, maer van de dingen die onder ons dagelicks omgaen: [namelick ], waerom Israël den Heydenen tot eenen smaet zy overgegeven: ende waerom het volck dat ghy lief gehadt hebt, overgegeven zy den godtloosen geslachten, ende de Wet onser vaderen te niete zy geworden, ende de geschrevene rechten nergens voor handen en zijn:
24 Ende waerom wy door de werelt zijn gegaen, als sprinckhanen, ende ons leven verbaestheyt zy ende vreese, ende wy niet weerdich en zijn barmherticheyt te verkrijgen.
25 Maer wat sal hy doen met sijnen name die over ons aengeroepen is? Van dese dingen dan hebbe ick gevraeght.
26 Doe antwoordde hy my, ende seyde, Indien ghy veel ondersoeckt, so sult ghy u dickmael verwonderen, want de tijt deser werelt loopt zeer haestelick henen,
27 Ende en kan niet vatten ’tgene in toekomende tijden den rechtveerdigen toegeseght is: want dese tijdt is vol ongerechticheyt ende swackheyt.
28 Doch daer ghy my van vraeght wil ick u seggen, Het boose is gezaeyt, maer sijne verstooringe en is noch niet gekomen.
29 So nu het gene gezaeyt is, niet omgekeert en wort, ende de plaetse niet wech en wijckt, daer het quade gezaeyt is, so en sal het goede niet komen daer het gezaeyt is.
30 Want het graen des quaden zaets is gezaeyt in het herte Adams van den beginne: hoe vele godtloosheyt heeft het voortgebracht tot nu toe, ende sal het noch voortbrengen, tot dat den oogst komt?
31 Nu overweeght ghy by u selven, wat een groote vrucht der godtloosheyt, het graen des quaden zaets voortgebracht heeft.
32 Wanneer de ayren, welcker geen getal en is, afgesneden sullen zijn, hoe groot eenen oogst sullense komen te maken?
33 Ende ick antwoordde ende seyde, Hoe ende wanneer [sal ] dit [geschieden ]? Waerom zijn onse jaren weynich ende quaet?
34 Doe antwoordde hy, ende seyde tot my, En haest u niet om over den Allerhooghsten te zijn: want ghy haest u te vergeefs om over hem te zijn: ende ghy gaet u veel te buyten.
35 Hebben niet de zielen der rechtveerdige in hare vertreck-kameren hier van gevraeght, seggende, Hoe lange sal ick also hopen? ende wanneer sal de vrucht des oogsts van onse belooninge komen?
36 Ende Ieremiël de Archangel antwoordde daer op, ende seyde, [Alsdan ], wanneer het getal der zaden onder u sal vervult zijn: want hy heeft de werelt gewegen in een balance,
37 Ende hy heeft de tijden met een mate gemeten, ende heeft de tijden met een getal getelt, ende hy en beweeght noch en roert het niet, tot dat de voorseyde mate vervult is.
38 Ende ick antwoordde ende seyde, O heerschende Heer, maer oock wy alle zijn vol godtloosheyt:
39 Dat nu misschien om onsent wille den oogst der rechtveerdige niet en late vervult te worden, om der sonden wille der gene die op aerden woonen.
40 Ende hy antwoordde, ende seyde tot my, Gaet, ende vraeght eene swangere vrouwe, wanneer sy hare negen maenden vervult heeft, of hare baer-moeder de vrucht noch sal konnen by haer behouden.
41 Ende ick seyde: Neen, sy en kan niet Heere: ende hy seyde tot my, inde helle zijn de vertreck-kameren der zielen de baer-moeder gelijck.
42 Want gelijck eene die baert haer haestet, om van den noot der geboorte ontslagen te worden, also haest dese oock, om uyt te geven ’t gene haer bevolen is.
43 Van ’tbegin dan wort u getoont, ’tgene ghy begeerich zijt te sien.
44 Ende ick antwoordde ende seyde, Hebbe ick genade voor uwe oogen gevonden, ende indien het mogelick is, ende ben ick bequaem?
45 So vertoont my, of daer meer staet te komeu dan daer voor by gegaen is, of datter meer voor by gegaen is dan daer toekomende is.
46 ’Tgene voor by gegaen is, dat weet ick: maer wat toekomende is, dat en weet ick niet.
47 Ende hy seyde tot my, Staet aen de rechter zijde, ende ick sal u de verklaringe daer van door eene gelijckenisse voorstellen.
48 Ende ick stont daer, ende ick sach, ende siet eenen gloeyenden oven ginck voor my henen, ende als de vlamme voor by ginck, soo sach ick dat de roock over bleef.
49 Daer na ginck voor by my een wolcke vol van water, ende brocht veel regens in met ongestuymicheyt, ende als de ongestuymicheyt des regens voorby was, so bleven de druppelen daer in over.
50 Ende hy seyde tot my, Denckt by u selven, gelijck de regen meer aenwast dan de druppelen, ende het vyer dan den roock: also is de mate, die voorby is, overvloediger: doch de druppelen ende de roock zijn nog overgebleven.
51 Ende ick badt ende seyde, Meynt ghy dat ick tot in die dagen sal leven? ofte wat sal ’t ín die dagen zijn?
52 Doe antwoordde hy my en seyde, Van de teeckenen daer ghy my van vraeght, kan ik u ten deele seggen: maer van uw’ leven en ben ick niet gesonden u te seggen, doch ick en weet het [oock ] niet.
