1 Demetrius Seleuci sone wort Koningh van Syrien, ende laet Antiochum ende Lysiam dooden. 5 Alcimus om Hoogepriester te worden, beschuldight by hem Iudam ende sijne broeders. 8 Tegen dewelcke de Koningh Bacchidem sendt met een sterck leger, ende maeckt Alcimum tot Hoogepriester. 13 De Assideen maken vrede met haer, ende worden tegen alle toesegginge te samen vermoort. 19 Bacchides treckt na den Koningh. 21 Alcimus strijt om het Hoogepriesterschap, ende niet konnende bestaen, treckt oock na den Koningh, 26 die Nicanor sendt na Ierusalem, 29 welcke Iudam soeckt te bedriegen. 31 ende dreyght den tempel te verbranden soo men hem Iudam niet over en levert. 37 De Priesters roepen tot den Heere. 40 Iudas slaet Nicanor ende sijn gantsch leger. 48 ende wordt geordonneert dat dese dagh der victorie alle jaren soude gevyert worden.
1 IN ’t hondertste ende een en vijftighste jaer quam Demetrius Seleuci sone van Roomen, ende gingh op met weynige mannen, na een stadt aen de zee gelegen, ende regeerde aldaer als Koningh.
2 Ende het gheschiedde, soo hy gingh na het Konincklicke huys sijner vaderen, dat het krijghsvolck Antiochum ende Lysiam greep, om die tot hem te brengen.
3 Ende als hem dese sake bekent wiert, soo seyde hy, En toont my hare aengesichten niet.
4 Ende het krijghsvolck doodde haer, ende Demetrius gingh sitten op den throon sijns Koninckrijcks.
5 Ende tot hem quamen alle verbrekers der wet, ende godtloose mannen in Israël, ende Alcimus was haer leytsman, ende wilde het Hoogepriesterschap hebben:
6 Ende sy beschuldighden het volck by den Koningh, seggende, Iudas ende sijne broeders hebben alle uwe vrienden vernielt, ende hebben ons uyt ons’ lant verstroyt.
7 Sendt dan nu een man, dien ghy vertrouwt, die henen reysende besie alle de verdervinge, die hy aen ons gedaen heeft, ende aen het lant des Koninghs, ende dat hy deselve, ende alle die haer geholpen hebben, straffe.
8 Ende de Koningh verkoos Bacchidem, eenen vrient des Koninghs, die regeerde aen gene zijde der riviere, ende was groot in het Koninckrijck, ende den Koningh getrouw.
9 Ende hy sondt desen, ende [met een ] den godtloosen Alcimum, ende hy gaf hem het Hoogepriesterschap, ende hy geboodt hem wrake te doen over de kinderen Israëls.
10 Ende sy trocken uyt, ende quamen met eene groote krijghs-macht in het lant Iuda, ende hy sondt boden tot Iudam ende sijne broeders, vreedsame woorden [sprekende ] met bedrogh.
11 Maer sy en luysterden na hare woorden niet, want sy wisten dat sy met groote krijghs-macht gekomen waren.
12 Ende eene vergaderinge van Schriftgeleerde versamelde by Alcimum ende Bacchidem om eenige billicke saken te versoecken.
13 Ende de Asideen waren de eerste onder de kinderen Israëls, ende sy versochten van haer vrede.
14 Want sy seyden, Een man die een Priester is uyt den zade Aarons, is gekomen met het krijghsvolck, ende die en sal ons geen ongelijck aendoen.
15 Ende hy sprack met haer vreedsame woorden, ende swoer haer seggende, Wy en sullen u-lieden, noch onse vrienden geen quaet toebrengen.
16 Ende sy geloofden hem: Doch sy namen uyt haer sestigh mannen, ende hy doodde haer op eenen dagh, na de woorden die de [Psalmist ] geschreven heeft:
17 Sy hebben het vleesch uwer Heylige, ende haer bloet vergoten rontom Ierusalem: ende sy en hadden niemant die’se begroef.
18 Ende een vreese voor haer, ende een bevinge viel op het gantsche volck, soo dat sy seyden, Daer en is geen waerheyt, noch recht onder haer: Want sy hebben het verbont ende den eedt, die’se gesworen hadden, over getreden.
19 Ende Bacchides trock op van Ierusalem, ende legerde hem tot Bezeth, ende sondt henen, ende greep vele van de mannen die tot hem over geloopen waren, ende eenige van het volck: ende hy dooddese, [ende wierp’se ] in eenen grooten put.
20 Ende hy stelde Alcimum over het lant, ende hy liet by hem krijghsvolck dat hem soude helpen: ende Bacchides trock henen na den Koningh.
21 Ende Alcimus streedt om het Hoogepriesterschap.
22 Ende tot hem wierden vergadert alle die haer volck ontroerden, ende sy bemachtighden het lant Iuda, ende deden een groote nederlage te Ierusalem.
23 Ende Iudas, als hy sagh alle de boosheyt die Alcimus, ende die met hem waren onder de kinderen Israëls deden meer als de Heydenen,
24 Trock hy uyt in alle de lantpalen van Iudeen rontom, ende dede wrake over alle de mannen die over geloopen waren: ende sy wierden in gehouden, datse in het lant niet en mochten komen.
25 Ende als Alcimus sagh, dat Iudas, ende die met hem waren, de sterckste waren, ende verstont dat hy deselve niet en soude konnen tegenstaen, soo keerde hy weder tot den Koningh, ende beschuldighde haer van boose stucken.
26 Ende de Koningh sondt Nicanor, een van sijne vermaertste Overste, die Israël hatede, ende vyandigh was, ende beval hem dat hy het volck soude uytroeijen.
27 Ende Nicanor quam te Ierusalem met een groote macht, ende hy sondt aen Iudam ende sijne broeders, met bedrogh sprekende vreedsame woorden.
28 [Seggende ,] En laet geenen strijt zijn tusschen my ende u-lieden. Ick sal komen met weynige mannen, op dat ick uwe aengesichten mach sien met vrede.
29 Ende hy quam tot Iudam: ende sy groeteden malkanderen vreedsamelick. Ende de vyanden waren gereet om Iudam met gewelt wech te nemen.
30 Ende dese sake wiert Iude bekent, dat hy met bedrogh tot hem gekomen was: ende hy wiert van hem verschrickt, ende hy en wilde niet meer sijn aengesicht aenschouwen.
31 Ende Nicanor wetende dat sijnen raet ontdeckt was, is hem te gemoete getrocken te Capharsarama.
32 Ende daer vielen aen de zijde van Nicanor ontrent vijf hondert mannen, ende sy vloden in de stadt Davids.
33 Ende na dese sake gingh Nicanor op na den bergh Sion: ende daer gingen eenige van de Priesters uyt het heylighdom, ende eenige van de Ouderlingen des volcks, om hem vreedsamelick te begroeten, ende om hem te toonen den brand-offer, die voor den Koningh opgeoffert wiert.
34 Maer hy bespottede haer ende belachtese, ende ontreynighde haer, ende sprack hooghmoedelick:
35 Ende hy swoer met gramschap, seggende, Indien Iudas ende sijn leger nu niet en wort overgelevert in mijne handen, soo sal het geschieden, indien ick met vrede weder keere, dat ick dit huys sal verbranden. Ende hy gingh henen met groote gramschap.
36 Ende de Priesters gingen in [den tempel ,] ende stonden voor den altaer, ende den tempel: ende weenden, ende seyden,
37 [Heere ,] ghy hebt dit huys uytverkoren, dat uwen name in’t selve soude aengeroepen worden, ende dat het soude zijn uwen volcke een huys des gebedts, ende der smeeckinge:
38 Doet doch wrake doen over desen mensche, ende over sijn leger, ende laetse door het sweert vallen. Gedenckt aen hare lasteringen, ende en geeft haer geen verblijven te hebben.
39 Ende Nicanor trock uyt Ierusalem ende legerde hem te Bethoron, ende [aldaer ] ontmoetede hem het krijghsvolck van Syrien.
40 Ende Iudas legerde hem in Adasa met drie duysent mannen: ende Iudas badt [Godt ,] ende seyde,
41 [Eertijts ] als de gene die van den Koningh [Sennacherib ] gesonden waren, lasterlick spraken, soo is uwen Engel uytgegaen, ende sloegh onder haer hondert vijf en tachtentigh duysent:
42 Vermorselt dan alsoo dit leger heden voor ons, op dat de overgeblevene mogen leeren, datse tegen uw’ Heylighdom qualick hebben gesproken: ende oordeelt hem na sijne boosheyt.
43 Ende de legers quamen aen malkanderen ten strijde, op den dertienden dagh des maents Adar, ende ’t leger van Nicanor wiert vermorselt, ende hy selve was de eerste die in desen strijt viel.
44 Als nu sijn leger sagh dat Nicanor doot was, soo wierpense hare wapenen wech, ende vloden.
45 Ende sy vervolghden haer eene daghreyse van Adasa af, tot dat sy quamen te Gazera, ende sy bliesen achter haer de alarm-trompetten.
46 Ende uyt alle vlecken van Iudeen rontom quamen [de inwoonders ,] ende besetteden haer, ende sy keerden haer dese tot gene, ende sy vielen alle door het sweert, ende daer en wiert van deselve niet een over gelaten.
47 Ende sy kregen den buyt ende den roof: ende het hooft van Nicanor, ende sijne rechter hant die hy hoovaerdelick hadde uytgestreckt afgehouwen hebbende, brachten sy mede, ende hingense op by Ierusalem.
48 Ende het volck was seer verheught, ende sy hielden dien dagh als eenen dagh van groote verheuginge.
49 Ende sy verordineerden dat die dagh alle jaren [alsoo ] soude gehouden worden den dertienden des [maents ] Adar.
50 Ende het lant Iuda was in ruste weynige dagen.
1 Demetrius Seleuci sone wort Coninck van Syrien, ende laet Antiochum ende Lysiam dooden. 5 Alcimus om Hooge priester te worden, beschuldight by hem Iudam ende sijne broeders. 8 Tegen de welcke de Coninck Bacchidem sendt met een sterck leger, ende meckt Alcimum tot Hooge priester. 13 De Assideen maken vrede met haer, ende worden tegen alle toe-segginge te samen vermoort. 19 Bacchides treckt nae den Coninck. 21 Alcimus strijdt om het Hooge-priesterschap, ende niet konnende bestaen, treckt oock na den Coninck. 26 die Nicanor sendt nae Ierusalem. 29 welcke Iudam soeckt te bedriegen. 31 ende dreyght den Tempel te verbranden so men hem Iudam niet over en levert. 37 De Priesters roepen tot den Heere. 40 Iudas slaet Nicanor ende sijn gantsch leger. 48 ende wordt geordonneert dat dese dagh der victorie alle jaren soude geviert worden.
1 IN het hondertste ende een-en-vijftichste jaer quam Demetrius Seleuci sone van Roomen, ende ginck op met weynige mannen, na een stadt aen de zee gelegen, ende regeerde aldaer als Coninck.
2 Ende het gheschiedde, so hy ginck na het Conincklicke huys sijner vaderen, dat het krijghs-volck Antiochum ende Lysiam greep, om die tot hem te brengen.
3 Ende als hem dese sake bekent wierdt, so seyde hy, En toont my hare aengesichten niet.
4 Ende het krijghs-volck doodde haer, ende Demetrius ginck sitten op den throon sijns Coninckrijcks.
5 Ende tot hem quamen alle verbrekers der Wet, ende godtloose mannen in Israël, ende Alcimus was haer leydts-man, ende wilde het Hooge-priesterschap hebben:
6 Ende sy beschuldighden het volck by den Coninck, segghende, Iudas ende sijne broeders hebben alle uwe vrienden vernielt, ende hebben ons uyt ons’ landt verstroyt.
7 Sendt dan nu een man, dien ghy vertrouwt, die henen reysende besie alle de verdervinghe, die hy aen ons ghedaen heeft, ende aen het landt des Conincks, ende dat hy deselve, ende alle die haer gheholpen hebben, straffe.
8 Ende de Coninck verkoos Bacchidem, eenen vriendt des Conincks, die regeerde aen gene zijde der riviere, ende was groot in het Coninckrijck, ende den Coninck getrouw.
9 Ende hy sondt desen, ende [met een ] den godtloosen Alcimum, ende hy gaf hem het Hooghe-priesterschap, ende hy gheboodt hem wrake te doen over de kinderen Israëls.
10 Ende sy trocken uyt, ende quamen met eene groote krijghs-macht in het landt Iuda, ende hy sond boden tot Iudam ende sijne broeders vreedsame woorden [sprekende ] met bedrogh.
11 Maer sy en luysterden na hare woorden niet, want sy wisten dat sy met groote krijghs-macht ghekomen waren.
12 Ende eene vergaderinge van Schrift-geleerde versamelde by Alcimum ende Bacchidem om eenige billicke saken te versoecken.
13 Ende de Asideen waren de eerste onder de kinderen Israëls, ende sy versochten van haer vrede.
14 Wanr sy seyden, een man die een Priester is uyt den zade Aarons, is ghekomen met het krijghs-volck, ende die en sal ons geen ongelijck aen doen.
15 Ende hy sprack met haer vreedsame woorden, ende swoer haer, segghende, Wy en sullen u lieden, noch onse vrienden geen quaet toebrengen.
16 Ende sy gheloofden hem: Doch sy namen uyt haer tsestich mannen, ende hy doodde haer op eenen dagh, na de woorden die de [Psalmist ] geschreven heeft:
17 Sy hebben het vleesch uwer heylighe, ende haer bloedt vergoten rontom Ierusalem: ende sy en hadden niemandt die’se begroef.
18 Ende een vreese voor haer, ende een bevinghe viel op het gantsche volck, so dat sy seyden, Daer en is geen waerheydt, noch recht onder haer: Wanr sy hebben het verbondt ende den eedt, die’se ghesworen hadden, overgetreden.
19 Ende Bacchides trock op van Ierusalem, ende legerde hem tot Bezeth, ende sondt henen, ende greep vele van de mannen die tot hem overgheloopen waren, ende eenige van het volck: ende hy doodde’se, [ende wierp’se ] in eenen grooten put.
20 Ende hy stelde Alcimum over het landt, ende hy liet by hem krijghs-volck dat hem soude helpen: ende Bacchides trock henen na den Coninck.
21 Ende Alcimus streedt om het Hooghe-priesterschap.
22 Ende tot hem wierden vergadert alle die haer volck ontroerden, ende sy bemachtighden het landt Iuda, ende deden een groote nederlage te Ierusalem.
23 Ende Iudas, als hy sagh alle de boosheyt die Alcimus, ende die met hem waren onder de kinderen Israëls deden meer als de Heydenen,
24 Trock hy uyt in alle de landtpalen van Iudeen rontom, ende dede wrake over alle de mannen die overgeloopen waren: ende sy wierden inghehouden, datse in ’t landt niet en mochten komen.
25 Ende als Alcimus sagh, dat Iudas, ende die met hem waren, de sterckste waren, ende verstondt dat hy de selve niet en soude konnen teghen staen, so keerde hy weder tot den Coninck, ende beschuldighde haer van boose stucken.
26 Ende de Coninck sondt Nicanor, een van sijne vermaertste Overste, die Israël hatede, ende vyandigh was, ende beval hem dat hy het volck soude uytroeyen.
27 Ende Nicanor quam te Ierusalem met eene groote macht, ende hy sondt aen Iudam ende sijne broeders, met bedroch sprekende vreedsame woorden.
28 [Seggende ], En laet geenen strijdt zijn tusschen my ende u lieden. Ick sal komen met weynighe mannen, op dat ick uwe aengesichten mach sien met vrede.
29 Ende hy quam tot Iudam: ende sy groeteden malkanderen vreedsamelick. Ende de vyanden waren gereedt om Iudam met gewelt wech te nemen.
30 Ende dese sake wiert Iude bekent, dat hy met bedroch tot hem ghekomen was: ende hy wiert van hem verschrickt, ende hy en wilde niet meer sijn aengesicht aenschouwen.
31 Ende Nicanor wetende dat sijnen raedt ontdeckt was, is hem te gemoete getrocken te Capharsarama.
32 Ende daer vielen aen de zijde van Nicanor ontrent vijf hondert mannen, ende sy vloden in de stadt Davids.
33 Ende na dese sake ginck Nicanor op na den bergh Sion: ende daer ginghen eenighe van de Priesters uyt het Heylichdom, ende eenige van de Ouderlingen des volcks, om hem vreedsamelick te begroeten, ende om hem te toonen den brant-offer, die voor den Coninck op-geoffert wiert.
34 Maer hy bespottede haer ende belachte’se, ende ontreynichde haer, ende sprack hoochmoedelick:
35 Ende hy swoer met gramschap, seggende, Indien Iudas ende sijn legher nu niet en wort overgelevert in mijne handen, so sal ’t geschieden, indien ick met vrede wederkeere, dat ick dit huys sal verbranden. Ende hy ginck henen met groote gramschap.
36 Ende de Priesters ginghen in [den Tempel ], ende stonden voor den altaer, ende den Tempel: ende weenden, ende seyden,
37 [Heere ], ghy hebt dit huys uytverkoren, dat uwen name in het selve soude aengheroepen worden, ende dat het soude zijn uwen volcke een huys des ghebedts, ende der smeeckinge:
38 Doet doch wrake doen over desen mensche, ende over sijn leger, ende laet’se door het sweert vallen. Gedenckt aen hare lasteringhen, ende en gheeft haer geen verblijven te hebben.
39 Ende Nicanor trock uyt Ierusalem ende legerde hem te Bethoron, ende [aldaer ] ontmoettede hem het krijghs-volck van Syrien.
40 Ende Iudas legherde hem in Adasa met dry duysent mannen: ende Iudas badt [Godt ], ende seyde:
41 [Eertijts ] als de ghene die van den Coninck [Sennacherib ] gesonden waren, lasterlick spraken, so is uwen Engel uytghegaen, ende sloegh onder haer hondert vijf ende tachtentich duysent:
42 Vermorselt dan alsoo dit leger heden voor ons, op dat de overgeblevene mogen leeren, datse teghen uw’ Heylighdom qualick hebben gesproken: ende oordeelt hem na sijne boosheyt.
43 Ende de legers quamen aen malkanderen ten strijde, op den dertienden dagh des maents Adar, ende het leger van Nicanor wiert vermorselt, ende hy selve was de eerste die in desen strijdt viel.
44 Als nu sijn legher sagh dat Nicanor doot was, so wierpense hare wapenen wech, ende vloden.
45 Ende sy vervolghden haer eene dagh-reyse van Adasa af, tot dat sy quamen te Gazera, ende sy bliesen achter haer de alarm-trompetten.
46 Ende uyt alle vlecken van Iudeen rontom quamen [de inwoonders ], ende besetteden haer, ende sy keerden haer dese tot ghene, ende sy vielen alle door het sweert, ende daer en wierdt van de selve niet een overgelaten.
47 Ende sy kreghen den buyt ende den roof: ende het hooft van Nicanor, ende sijne rechter-handt die hy hooveerdelick hadde uytgestreckt af-ghehouwen hebbende, brachten sy mede, ende hingense op by Ierusalem.
48 Ende het volck was seer verheught, ende sy hielden dien dagh als eenen dagh van groote verheuginge.
49 Ende sy verordineerden dat die dagh alle jaren [alsoo ] soude gehouden worden den dertienden des [maendts ] Adar.
50 Ende het landt Iuda was in ruste weynighe dagen.
