1 De Koningh Demetrius treckende tegen Tryphon , wort gevangen van den Koningh van Medien. 4 Groote ruste in Iudeen onder de regeeringe van Simon . 10 Die alles wel voorsiet. 16 De Romeynen ende Spartiaten vernieuwen het verbont met de Ioden. 20 De brieven der Spartiaten aen Simon . 24 Numenius wort na Roomen gesonden met geschencken. 26 Een gedachtenisse van alle de weldaden Simons ende sijner broederen aen de Ioden bewesen, wort opgerecht op den bergh Sion, in kopere platen, ende in de schatkiste bewaert.
1 IN het hondert ende twee en seventighste jaer vergaderde de Koningh Demetrius sijne krijghs-machten, ende trock na Medien, om hulpe by een te trecken, om Tryphon te bekrijgen.
2 Ende als Arsaces de Koningh van Persien ende Medien hoorde dat Demetrius in sijne lantpalen was gekomen, sondt hy een van sijne Overste om hem levendigh te krijgen.
3 Ende dese trock henen ende sloegh het leger van Demetrius, ende hy kreegh hem, ende bracht hem tot Arsaces, ende die stelde hem in de gevangenisse.
4 Ende ’t lant was in ruste alle de dagen van Simon: want hy socht het welvaren van sijn volck, ende sijne macht, ende sijne heerlickheyt was haer aengenaem alle de dagen.
5 Ende hy kreegh boven alle sijne heerlickheyt Ioppe in, tot een haven: ende hy maeckte dat de eylanden der zee eenen ingangh hadden.
6 Ende hy verbreydde sijnen volcke hare lantpalen, ende bemachtighde het lant.
7 Ende hy vergaderde vele gevangene, ende vermeesterde Gazara ende Bethsura, ende de burcht: ende hy nam uyt deselve de onreynigheden wech, ende daer en was niemant die sich tegen hem stelde.
8 Maer een yegelick bouwde sijn lant met vrede, ende het lant gaf sijn gewas, ende de boomen des velts hare vruchten.
9 De oude saten op de straten, ende spraken alle met malkanderen van goede dingen: ende de jongelingen deden heerlicke ende oorloghskleedingen aen.
10 Den steden bestelde hy proviande, ende hy voorsagh haer met allerley gereetschap om haer te verstercken: soo dat sijnen heerlicken naem genoemt wiert tot het uyterste der aerde.
11 Hy maeckte vrede in ’t lant, ende Israël verheughde sich met groote verheuginge.
12 Ende een yegelick sat onder sijnen wijnstock, ende sijnen vijgeboom, ende daer en was niemant die haer dede vreesen.
13 Want die haer bestreden hielden op in het lant: ende de Koningen waren vermorselt in die dagen.
14 Ende hy versterckte alle de nedrige sijns volcks: hy ondersocht neerstelick de wet, ende nam wech alle verbrekers der wet, ende alle boose.
15 Het heylighdom verheerlickte hy, ende vermenighvuldighde de vaten des Heylighdoms.
16 Ende als men hoorde te Roomen, ende tot Sparta toe, dat Ionathan doot was, soo zijnse seer bedroeft geworden.
17 Ende hoorende dat Simon sijn broeder in sijne plaetse Hoogepriester was geworden, ende dat hy het lant bemachtight hadde, ende de steden die daer in waren:
18 Schreven sy aen hem in kopere platen, om de vrientschap ende gemeenschap van wapenen met hem weder te vernieuwen, die sy gemaeckt hadden met Iudas ende Ionathan sijne broederen.
19 Ende [dese brieven ] wierden gelesen voor de [gantsche ] gemeente te Ierusalem. Ende dit is het afschrift der brieven, die de Spartiaten sonden:
20 De Overste ende de stadt der Spartiaten wenschen Simon den Hoogenpriester, ende den Ouderlingen, ende den Priesters, ende het andere volck der Ioden, haren broederen, voorspoet.
21 De Gesanten, die tot ons volck zijn afgesonden, hebben ons verhaelt van uwe heerlickheyt ende eere: ende wy zijn verheught geweest over hare komste:
22 Ende wy hebben geschreven het gene sy geseght hebben in den raet onses volcks, aldus: Numenius Antiochi sone, ende Antipater Iasons sone, Gesanten der Ioden, zijn tot ons gekomen om de vrientschap, diese met ons hadden, te vernieuwen.
23 Ende het heeft onsen volcke behaeght, dat men die mannen eerlick soude ontfangen, ende het afschrift van hare reden stellen in de boecken voor ons volck daer toe verordineert, op dat het volck der Spartiaten daer van gedachtenisse hebbe. Ende het afschrift hier van schreven sy aen Simon den Hoogenpriester.
24 Na desen sondt Simon Numenium na Roomen, hebbende met hem eenen grooten gouden schildt van duysent ponden gewichts, om met haer het verbont van gemeenschap der wapenen te bevestigen.
25 Als nu het volck dese saken hoorde, seyden sy, Wat danck sullen wy aen Simon ende sijne sonen vergelden?
26 Want hy, ende sijn broeders, ende sijns vaders huys, hebben [Israël ] bevestight, ende hebben de vyanden Israëls t’onder gebracht, ende van haer verdreven, ende hebben aen het selve vryheyt bestelt: ende sy schreven dit in kopere platen, ende stelden het op aen columnen op den bergh Sion.
27 Ende dit is het afschrift van het geschrifte: Op den achtienden dagh [des maents ] Elul, in het hondert ende twee en seventighste jaer, ende zijnde dit het derde jaer dat Simon Hoogepriester was.
28 In Sarameli, In de groote vergaderinge der Priesteren ende des volcks, ende der Overste des volcks, ende der Ouderlingen des lants, is ons bekent geworden, dewijle in het lant dickmael oorlogen zijn ontstaen,
29 Dat Simon de sone van Mattathias, van de kinderen Iarib, ende sijne broeders, haer selven hebben begeven in perijckel, ende den vyanden hares volcks hebben tegen gestaen, op dat haer Heylighdom ende de wet souden staende gehouden worden: ende dat sy haer volck met seer groote eere hebben verheerlickt.
30 Na dat Ionathan haer volck vergadert hadde, ende hare Hoogepriester geworden was, ende tot sijn volck gevoeght was,
31 Als hare vyanden in haer lant wilden in vallen, om haer lant te verwoesten, ende hare landen uyt te strecken tegen haer Heylighdom,
32 Soo is als dan Simon opgestaen, ende oorloghde voor sijn volck, ende hy dede groote onkosten van sijn eygen gelt, ende bestelde wapenen voor de mannen des krijghs-machts sijnes volcks, ende gaf haer besoldingen.
33 Ende sterckte de steden van Iudeen, ende Bethsura op de frontieren van Iudeen, daer te voren de wapenen der vyanden geweest waren, ende hy settede daer in Ioodsche mannen tot besetttinge.
34 Ende hy sterckte oock Ioppe aen de zee gelegen, ende Gazara in de lantpalen van Azoten, in welcke de vyanden te voren hadden gewoont, ende hy stelde daer Ioden om te woonen, ende al wat dienstigh was tot weder-oprichtinge der selve, stelde hy daer in.
35 Ende het volck sagh de getrouwigheyt van Simon, ende de heerlickheyt die hy sijn volck wilde aendoen, ende sy stelden hem tot haren Oversten, ende tot eenen Hoogenpriester, om dat hy alle dese dingen hadde gedaen, ende om de gerechtigheyt ende trouwe die hy sijn volck hadde bewesen, ende om dat hy gesocht hadde op alle manieren sijn volck te verhoogen.
36 Soo dat in sijnen tijt [alles ] is voorspoedigh geweest onder sijne handen, ende dat de Heydenen uyt haer lant wech gedaen zijn, ende die in de stadt Davids waren te Ierusalem: die haer selven een burcht hadden gemaeckt, uyt welcke sy uytvallende [alles ] rontom het Heylighdom besmetteden, ende een groote plage brachten onder de geheylighde.
37 Ende in dese [burcht ] stelde [Simon ] Ioodsche mannen om te woonen, ende versterckte deselve tot versekeringe van het lant, ende van de stadt, ende hy haelde de mueren van Ierusalem op:
38 Ende de Koningh Demetrius bevestighde hem het Hoogepriester-ampt in alles:
39 Ende hy maeckte hem een van sijne vrienden, ende hy verheerlickte hem met groote heerlickheyt.
40 Want hy hadde gehoort dat de Ioden van de Romeynen genaemt waren hare vrienden ende bondtgenooten, ende dat sy den Gesanten van Simon seer heerlick te gemoete gegaen waren.
41 Ende dat het den Ioden ende den Priesteren behaeght hadde dat Simon hare Overste ende Hoogepriester soude zijn in eeuwigheyt, tot dat daer een getrouw Propheet soude opstaen.
42 Ende dat hy hare Velt-overste soude zijn: ende dat hy soude sorge dragen dat door hem gestelt souden worden, die in het Heylighdom haren dienst souden doen: ende dat by hem gestelt souden worden die over het lant, ende over de wapenen, ende over de sterckten souden opsicht hebben.
43 Ende dat hy oock soude versorgen het gene het Heylighdom aengaet: ende dat hy van allen soude gehoorsaemt wesen: ende dat alle hantschriften in het lant op sijnen name souden geschreven worden: ende dat hy een purperen kleet soude mogen aendoen, ende dat hy gout soude mogen dragen.
44 Ende niemant van het volck ende uyt de Priesteren sal geoorloft wesen yet van desen te niete te doen, ofte tegen te spreken het gene van hem sal worden geseght, ofte eenige vergaderinge in het lant te vergaderen sonder hem: ofte aengedaen te worden met eenen purperen kleet, te worden verciert met een gouden spanghsel.
45 Soo daer nu yemant tegen dese dingen yet sal gedaen hebben, ofte yet sal te niete gedaen hebben, die sal strafbaer zijn.
46 Ende het wiert goet gevonden van alle het volck, te ordineeren dat men Simon na alle dese woorden soude doen.
47 Ende Simon nam dit aen, ende hy vondt goet, dat hy soude Hoogepriester zijn, ende Velt-overste, ende Overste des volcks der Ioden, ende der Priesteren, ende over alle te gebieden.
48 Ende sy geboden dat dit schrift soude worden gestelt in kopere platen: ende dat men die soude setten in den omgangh des Heylighdoms, in een aensienlicke plaetse.
49 Ende dat het afschrift der selve geleght soude worden in de schatkiste, op dat Simon ende sijne sonen dat souden mogen hebben.
1 De Coninck Demetrius treckende tegen Tryphon, wort gevangen van den Coninck van Medien. 4 Groote ruste in Iudeen onder de regeringe van Symon . 10 die alles wel voorsiet. 16 De Romeynen ende Spartiaten vernieuwen het verbondt met de Ioden. 20 De brieven der Spartiaten aen Symon . 24 Numenius wort na Roomen gesonden met geschencken. 26 Een gedachtenisse van alle de weldaden Symons ende sijner broederen aen de Ioden bewesen, wort opgerecht op den bergh Syon, in kopere plaeten, ende inde Schat-kiste bewaert.
1 IN het hondert ende twee-en-seventichste jaer vergaderde de Coninck Demetrius sijne krijghs-machten, ende trock na Medien, om hulpe by een te trecken, om Tryphon te bekrijgen.
2 Ende als Arsaces de Coninck van Persien ende Medien hoorde dat Demetrius in sijne landt-palen was gekomen, sondt hy een van sijne Overste om hem levendigh te krijgen.
3 Ende dese trock henen ende sloegh het leger van Demetrius, ende hy kreegh hem, ende bracht hem tot Arsaces, ende die stelde hem in de gevangenisse.
4 Ende het landt was in ruste alle de dagen van Symon: want hy socht het welvaren van sijn volck, ende sijne macht, ende sijne heerlickheyt was haer aengenaem alle de dagen.
5 Ende hy kreegh boven alle sijne heerlickheyt Ioppe in, tot een haven: ende hy maeckte dat de Eylanden der zee eenen inganck hadden.
6 Endy hy verbreydde sijnen volcke hare landt-palen, ende bemachtighde het landt.
7 Ende hy vergaderde vele gevangene, ende vermeesterde Gazara ende Bethsura, ende de burcht: ende hy nam uyt de selve de onreynicheden wech, ende daer en was niemandt die sich tegen hem stelde.
8 Maer een yegelick bouwde sijn landt met vrede, ende het landt gaf sijn gewas, ende de boomen des velts hare vruchten.
9 De oude saten op de straten, ende spraken alle met malkanderen van goede dingen: ende de jongelingen deden heerlicke ende oorlooghs-kleedingen aen.
10 Den steden bestelde hy proviande, ende hy voorsagh haer met allerley gereetschap om haer te verstercken: so dat sijnen heerlicken naem genoemt wierdt tot het uyterste der aerde.
11 Hy maeckte vrede in het landt, ende Israël verheuchde sich met groote verheuginge.
12 Ende een yegelick sat onder sijnen wijnstock, ende sijnen vygeboom, ende daer en was niemandt die haer dede vreesen.
13 Want die haer bestreden hielden op in het landt: ende de Coningen waren vermorselt in die dagen.
14 Ende hy versterckte alle de nedrige sijns volcks: hy ondersocht neerstelick de Wet, ende nam wech alle verbrekers der Wet, ende alle boose.
15 Het Heylichdom verheerlickte hy, ende vermenichvuldichde de vaten des Heylichdoms.
16 Ende als men hoorde te Roomen, ende tot Sparta toe, dat Ionathan doodt was, so zijn’se seer bedroeft geworden.
17 Ende hoorende dat Symon sijn broeder in sijne plaetse Hooge-priester was geworden, ende dat hy het landt bemachticht hadde, ende de steden die daer in waren:
18 Schreven sy aen hem in kopere platen, om de vriendschap ende gemeenschap van wapenen met hem weder te vernieuwen, die sy gemaeckt hadden met Iudas ende Ionathan sijne broederen.
19 Ende [dese brieven ] wierden gelesen voor de [gantsche ] Gemeente te Ierusalem. Ende dit is het af-schrift der brieven, die de Spartiaten sonden.
20 De Overste ende de stadt der Spartiaten wenschen Symon den Hoogen-priester, ende den Ouderlingen, ende den Priesters, ende het andere volck der Ioden, haren broederen, voorspoet.
21 De gesanten, die tot ons volck zijn afgesonden, hebben ons verhaelt van uwe heerlickheyt ende eere: ende wy zijn verheught geweest over hare komste:
22 Ende wy hebben geschreven ’t gene sy geseght hebben in den Raedt onses volcks, aldus, Numenius Antiochi sone, ende Antipater Iasons sone, gesanten der Ioden, zijn tot ons gekomen om de vriendtschap, diese met ons hadden, te vernieuwen.
23 Ende het heeft onsen volcke behaeght, datmen die mannen eerlick soude ontfangen, ende het afschrift van hare reden stellen in de boecken voor ons volck daer toe verordineert, op dat het volck der Spartiaten daer van gedachtenisse hebbe. Ende het af-schrift hier van schreven sy aen Symon den Hoogen-priester.
24 Na desen sondt Symon Numenium na Roomen, hebbende met hem eenen grooten gouden schilt van duysent ponden gewichts, om met haer het verbondt van gemeenschap der wapenen te bevestigen.
25 Als nu het volck dese saken hoorde, seyden sy, Wat danck sullen wy aen Symon ende sijne sonen vergelden?
26 Want hy, ende sijne broeders, ende sijns vaders huys, hebben [Israël ] bevesticht, ende hebben de vyanden Israëls t’ondergebracht, ende van haer verdreven, ende hebben aen ’t selve vryheyt bestelt: ende sy schreven dit in kopere platen, ende stelden het op aen columnen op den bergh Syon.
27 Ende dit is het af-schrift van het geschrifte: Op den achtienden dach [des maendts ] Elul, in het hondert ende twee-en-tseventichste jaer, ende zijnde dit het derde jaer dat Symon Hooge-priester was.
28 In Sarameli, In de groote vergaderinge der Priesteren ende des volcks, ende der Overste des volcks, ende der Ouderlingen des landts, is ons bekent geworden, dewijle in het landt dickmael oorlogen zijn ontstaen,
29 Dat Symon de sone van Mattathias, van de kinderen Iarib, ende sijne broeders, haer selven hebben begeven in perijkel, ende den vyanden hares volcks hebben tegen gestaen, op dat haer Heylichdom ende de Wet souden staende gehouden worden: ende dat zy haer volck met seer groote eere hebben verheerlickt.
30 Na dat Ionathan haer volck vergadert hadde, ende hare Hooge-priester geworden was, ende tot sijn volck gevoeght was,
31 Als hare vyanden in haer landt wilden invallen, om haer landt te verwoesten, ende hare handen uyt te strecken tegen haer Heylichdom,
32 So is alsdan Symon opgestaen, ende oorlooghde voor sijn volck, ende hy dede groote onkosten van sijn eygen gelt, ende bestelde wapenen voor de mannen des krijghs-machts sijnes volcks, ende gaf haer besoldingen.
33 Ende sterckte de steden van Iudeen, ende Bethsura op de frontieren van Iudeen, daer te voren de wapenen der vyanden geweest waren, ende hy settede daer in Ioodsche mannen tot besetttinge.
34 Ende hy sterckte oock Ioppe aen de zee gelegen, ende Gazara in de land-palen van Azoten, in welcke de vyanden te voren hadden gewoont, ende hy stelde daer Ioden om te woonen, ende al wat dienstigh was tot wederoprechtinge der selve, stelde hy daer in.
35 Ende het volck sagh de getrouwicheyt van Symon, ende de heerlickheyt die hy sijn volck wilde aendoen, ende sy stelden hem tot haren Oversten, ende tot eenen Hoogen-priester, om dat hy alle dese dingen hadde gedaen, ende om de gerechticheyt ende trouwe die hy sijn volck hadde bewesen, ende om dat hy gesocht hadde op alle manieren sijn volck te verhoogen.
36 Soo dat in sijnen tijdt [alles ] is voorspoedigh geweest onder sijne handen, ende dat de Heydenen uyt haer landt wech gedaen zijn, ende die in de stadt Davids waren te Ierusalem: die haer selven een burcht hadden gemaeckt, uyt welcke sy uytvallende [alles ] rontom het Heylichdom besmetteden, ende een groote plage brachten onder de geheylighde.
37 Ende in dese [burcht ] stelde [Symon ] Ioodsche mannen om te woonen, ende versterckte de selve tot versekeringe van het landt, ende van de stadt, ende hy haelde de mueren van Ierusalem op:
38 Ende de Coninck Demetrius bevestighde hem het Hooge-priester-ampt in alles:
39 Ende hy maeckte hem een van sijne vrienden, ende hy verheerlickte hem met groote heerlickheyt.
40 Want hy hadde gehoort dat de Ioden van de Romeynen genaemt waren hare vrienden ende bondgenooten, ende dat sy den gesanten van Symon seer heerlick te gemoete gegaen waren.
41 Ende dat het den Ioden ende den Priesteren behaeght hadde dat Symon hare Overste ende Hooge-priester soude zijn in eeuwicheyt, tot dat daer een getrouw Propheet soude opstaen.
42 Ende dat hy hare Velt-Overste soude zijn: ende dat hy soude sorge dragen dat door hem gestelt souden worden, die in het Heylichdom haren dienst souden doen: ende dat by hem gestelt souden worden die over het landt, ende over de wapenen, ende over de sterckten souden opsicht hebben.
43 Ende dat hy oock soude versorgen ’t gene het Heylichdom aengaet: ende dat hy van allen soude gehoorsaemt wesen: ende dat alle handtschriften in het landt op sijnen name souden geschreven worden: ende dat hy een purperen kleedt soude mogen aendoen, ende dat hy goudt soude mogen dragen.
44 Ende niemandt van ’t volck ende uyt de Priesteren sal geoorloft wesen yet van desen te niete te doen, ofte tegen te spreken ’t gene van hem sal worden geseght, ofte eenige vergaderinge in het landt te vergaderen sonder hem: ofte aengedaen te worden met een purperen kleedt, te worden verciert met een gouden spanghsel.
45 So daer nu yemant tegen dese dingen yet sal gedaen hebben, ofte yet sal te niete gedaen hebben, die sal strafbaer zijn.
46 Ende het wierdt goet gevonden van alle het volck, te ordineren datmen Symon na alle dese woorden souden doen.
47 Ende Symon nam dit aen, ende hy vondt goet, dat hy soude Hooge-priester zijn, ende Velt-Overste, ende Overste des volcks der Ioden, ende der Priesteren, ende over alle te gebieden.
48 Ende sy geboden dat dit schrift soude worden gestelt in kopere platen: ende dat men die soude setten in den omganck des Heylighdoms, in een aensienlicke plaetse.
49 Ende dat het af-schrift der selve geleght soude worden in de Schat-kiste, op dat Symon ende sijne sonen dat souden mogen hebben.
