1 Hy siet in den droom eenen mensche komende uyt de zee, dien vele bekrijghden, 10 doch hy doodese door den wint sijnes monts. 25 uytlegginge van desen droom. 54 Hy wort gepresen, ende hem wort belooft dat hy noch meer sien sal.
1 ENde ’t geschiedde na seven dagen dat ick des nachts eenen droom droomde.
2 Ende siet daer stont eenen wint op van de zee, die alle de baren der selve beweeghde.
3 Ende ick sagh, ende siet, een man wert gesterckt met de duysenden des Hemels, ende waer hy sijn aengesicht keerde om op te mercken, daer verschrickte alles wat onder hem gesien wert.
4 Ende waer henen sijne stemme uyt sijnen mont gingh, daer ontbrandden alle diese hoorden: gelijck de aerde in stilte is, wanneer sy het vyer gevoelt.
5 Ende daer na sagh ick ende siet daer vergaderde een menighte van menschen, die men niet tellen en konde, van de vier winden des Hemels: op dat sy dien man souden bekrijgen, die van der zee was op gekomen.
6 Ende ick sagh, ende siet, hy hadde hemselven eenen grooten bergh uyt gesneden, ende hy vloogh daer op.
7 Ende ick socht de lantstreke ofte plaetse te sien, van welcke de bergh uyt gesneden was, maer ick en konde niet.
8 Ende daer na sagh ick, ende siet, alle die t’samen vergadert waren tegen hem, om hem te bestrijden, waren seer bevreest: ende nochtans bestonden sy te strijden.
9 Ende siet, soo haest als hy het gewelt der aenkomende menighte sagh, soo en hief hy sijne hant niet op, noch en hielt geen sweert, noch eenigh krijghsgeweer, maer alleen sagh ick dit,
10 Dat hy uyt sijne mont liet gaen als eenen vyerigen blas, ende uyt sijne lippen eenen vlammenden adem, ende van sijne tonge liet hy uyt gaen voncken ende onweder, ende dese alle zijn te samen vermenght geworden: Namelick den vyerigen blas, ende vlammenden adem, ende ’t groot onweder.
11 Ende het viel met gewelt over de menighte, die bereyt was om te strijden, ende verbranddese alle: alsoo dat van de ontallicke menighte in der haest niets en wert gesien, dan alleen stof, ende sterck rieckenden roock, ende ick sagh het, ende wiert verschrickt.
12 Ende daer na sagh ick den mensche selve van den bergh af komen, ende een andere menighte van vreedsaem volck tot hem roepen.
13 Ende daer quamen vele menschen tot hem, sommige met een vrolick aengesicht, sommige droevigh: doch sommige gebonden, ende sommige leydende uyt haer die souden geoffert werden, ende ick wiert sieck van groote verschrickinge, ende ontwaeckte, ende seyde,
14 Ghy hebt van den beginne uwen dienstknecht dese wonderen getoont, ende ghy hebt my weerdigh geacht, dat ghy mijn gebedt soudt aennemen:
15 Soo toont my dan nu noch de verklaringe van desen droom.
16 Want alsoo ick achte in mijn gemoedt, wee den genen die over gelaten zijn geweest in die dagen: ende veel meer, wee den genen die niet en zijn over gelaten geweest.
17 Want die niet over gelaten en zijn geweest, die waren treurigh.
18 Ick verstae nu de dingen die wech geleght zijn tot op de laetste dagen, ende het gene desen over komen sal, mitsgaders oock den genen die over gelaten zijn.
19 Want daerom zijnse in groot gevaer, ende veel noot gekomen, gelijck dese droomen uyt wijsen.
20 Maer nochtans is het verdragelicker dat men hier in kome met gevaer, ende nu sie de dingen die in het laetste geschieden sullen, dan dat men door de werelt passeere als een wolcke. Ende hy antwoordde ende seyde tot my,
21 Ick sal u oock de verklaringe van dit gesichte seggen, ende sal u openinge doen van het gene daer ghy van gesproken hebt.
22 Dat ghy van dese geseght hebt, die over gelaten zijn, daer van is dit de verklaringe:
23 Die het gevaer gedragen sal hebben in dien tijt, die sal hemselven hier bewaert hebben: die in ’t gevaer gevallen zijn, dese zijn het die de wercken hebben, ende het geloove op den Allerstercksten.
24 Soo weet dan, dat die saliger sullen zijn die over gelaten zijn, dan die gestorven zijn.
25 Dit zijn de verklaringen van dit gesichte. Dat ghy hebt gesien een man op klimmen uyt het midden der zee,
26 Dese is het, welcken de Allerhooghste nu vele tijden bewaert, die door hemselven sijn schepsel sal verlossen, ende hy sal tot ordre brengen de gene die over gelaten zijn.
27 Ende dat ghy uyt sijnen mont hebt sien gaen als eenen blas, ende vyer, ende onweder,
28 Ende dat hy geen sweert en hielt, noch eenigh krijghsgeweer, ende sijn gewelt nochtans verderf de gantsche menighte die gekomen was om hem te bestrijden, daer van is dit de verklaringe:
29 Siet de dagen komen, wanneer de Allerhooghste sal beginnen te verlossen de gene die op aerden zijn.
30 Ende hy sal als in een verruckinge van sinnen komen over de gene die de aerde bewoonen.
31 Ende d’een sal d’ander willen bestrijden, d’een stadt d’andere, d’een plaetse d’andere, ende het een volck sal tegen het ander zijn, ende het een rijck tegen het ander.
32 Ende als dese dingen geschieden, ende de teeckenen gebeuren, die ick u te voren getoont hebbe, dan sal mijn Sone geopenbaert worden, dien ghy als een man hebt sien op komen.
33 Ende wanneer alle volckeren sijn stemme sullen hooren, soo sal een yegelick in sijn lant sijnen krijgh, dien hy tegen den anderen hadde, laten varen.
34 Ende een ontallicke menighte sal by een vergaderen, als of sy wilden komen ende hem bestrijden.
35 Doch hy sal staen op de spitse des berghs Sion.
36 Sion nu sal komen, ende sy sal bereyt ende opgebouwt aen allen vertoont worden, gelijck ghy gesien hebt, dat den bergh sonder handen wiert uyt gehouwen.
37 Doch dese mijn Sone sal de dingen bestraffen die de volckeren uyt gevonden hebben, [namelick ] dese hare godtloosheden, welcke het onweder na by komen van wegen hare quade bedenckingen, ende de pijningen, waer mede sy sullen beginnen gepijnight te worden:
38 Die met de vlamme worden vergeleken: Ende hy salse verderven sonder arbeyt, door de wet, die met vyer wort vergeleken.
39 Ende dat ghy gesien hebt dat hy een ander vreedsame menighte tot hem vergadert heeft:
40 Dese zijn de tien stammen, die uyt haer lant gevangen zijn genomen in de dagen des Koninghs Osee, welcken Salmanasar de Koningh der Assyriers gevangelick wech gevoert heeft: ende heeftse over de riviere gevoert, ende sy zijn over gebracht in een ander lant.
41 Doch sy werden te rade, dat sy de menighte der Heydenen souden verlaten, ende in een verder lant te vertrecken, daer geen menschelick geslachte oyt te voren gewoont en hadde.
42 Daer wilden sy hare rechten onderhouden, die sy in haer lant niet gehouden en hadden.
43 Sy zijn dan daer in getogen door de enge ingangen van de riviere Euphrates.
44 Want de Allerhooghste dede haer als doe teeckenen, ende hielt de aderen der riviere op, tot dat sy daer over gegaen zijn.
45 Want door dat lant was eenen wegh van een lange reyse van ander half jaer, daerom wort die lantstreke Assareth genaemt.
46 Doe hebben sy daer in gewoont tot den laetsten tijt: ende als sy nu wederom sullen beginnen te komen,
47 Soo sal de Allerhooghste wederom de aderen der riviere op houden, op dat sy daer over gaen mogen: daerom hebt ghy dese menighte vreedsaem gesien.
48 Doch die over gelaten zijn van uw’ volck, zijn dese, die binnen mijne lantpalen gevonden worden.
49 Het sal dan geschieden, wanneer hy sal beginnen te verderven de menighte der gene, die uyt de volckeren vergadert zijn, dat hy sal beschermen het volck het welck over gebleven is.
50 Ende alsdan sal hy haer vele wonderteeckenen toonen.
51 Doe seyde ick, O heerschende Heer, toont my doch dit, waerom ick gesien hebbe dat de man van het midden der zee op quam. Ende hy seyde tot my,
52 Gelijck ghy de dingen niet en kondt doorgronden noch weten, die in de diepte der zee zijn, alsoo en sal niemant op der aerden konnen sien mijnen Sone, ofte de gene die by hem zijn, dan op den tijt dies daeghs.
53 Dit is de verklaringe van den droom, dien ghy gesien hebt, ende om welckes wille ghy alleen hier verlicht zijt.
54 Want ghy hebt uw’ eygen wet verlaten, ende hebt u ontrent mijne wet besigh gehouden, ende hebt die gesocht.
55 Ghy hebt uw’ leven gericht door wijsheyt, ende hebt verstant genaemt uwe moeder.
56 Ende daerom hebbe ick u getoont de schatten [die ] by den Allerhooghsten [zijn ,] Ende na drie andere dagen sal ick noch andere dingen tot u spreken, ende ick sal u sware ende wonderlicke saken verklaren.
57 Doe ben ick in ’t velt henen gegaen, den Allerhooghsten seer lovende ende prijsende, van wegen de wonderen die hy van tijt tot tijt dede:
58 Ende dat hy den selven [tijt ,] met het gene in de tijden te wege gebracht wert, regeert. Ende ick sat aldaer drie dagen.
1 Hy siet in den droom eenen mensche komende uyt de zee, dien vele bekrijghden, 10 doch hy doodese door den wint sijnes monts. 25 uytlegginge van desen droom. 54 Hy wort gepresen, ende hem wort belooft dat hy noch meer sien sal.
1 ENde ’t geschiedde na seven dagen dat ick des nachts eenen droom droomde.
2 Ende siet daer stont eenen wint op van de zee, die alle de baren der selve beweeghde.
3 Ende ick sagh, ende siet, een man wert gesterckt met de duysenden des Hemels, ende waer hy sijn aengesicht keerde om op te mercken, daer verschrickte alles wat onder hem gesien wert.
4 Ende waer henen sijne stemme uyt sijnen mont gingh, daer ontbrandden alle diese hoorden: gelijck de aerde in stilte is, wanneer sy het vyer gevoelt.
5 Ende daer na sagh ick ende siet daer vergaderde een menighte van menschen, die men niet tellen en konde, van de vier winden des Hemels: op dat sy dien man souden bekrijgen, die van der zee was op gekomen.
6 Ende ick sagh, ende siet, hy hadde hemselven eenen grooten bergh uyt gesneden, ende hy vloogh daer op.
7 Ende ick socht de lantstreke ofte plaetse te sien, van welcke de bergh uyt gesneden was, maer ick en konde niet.
8 Ende daer na sagh ick, ende siet, alle die t’samen vergadert waren tegen hem, om hem te bestrijden, waren seer bevreest: ende nochtans bestonden sy te strijden.
9 Ende siet, soo haest als hy het gewelt der aenkomende menighte sagh, soo en hief hy sijne hant niet op, noch en hielt geen sweert, noch eenigh krijghsgeweer, maer alleen sagh ick dit,
10 Dat hy uyt sijne mont liet gaen als eenen vyerigen blas, ende uyt sijne lippen eenen vlammenden adem, ende van sijne tonge liet hy uyt gaen voncken ende onweder, ende dese alle zijn te samen vermenght geworden: Namelick den vyerigen blas, ende vlammenden adem, ende ’t groot onweder.
11 Ende het viel met gewelt over de menighte, die bereyt was om te strijden, ende verbranddese alle: alsoo dat van de ontallicke menighte in der haest niets en wert gesien, dan alleen stof, ende sterck rieckenden roock, ende ick sagh het, ende wiert verschrickt.
12 Ende daer na sagh ick den mensche selve van den bergh af komen, ende een andere menighte van vreedsaem volck tot hem roepen.
13 Ende daer quamen vele menschen tot hem, sommige met een vrolick aengesicht, sommige droevigh: doch sommige gebonden, ende sommige leydende uyt haer die souden geoffert werden, ende ick wiert sieck van groote verschrickinge, ende ontwaeckte, ende seyde,
14 Ghy hebt van den beginne uwen dienstknecht dese wonderen getoont, ende ghy hebt my weerdigh geacht, dat ghy mijn gebedt soudt aennemen:
15 Soo toont my dan nu noch de verklaringe van desen droom.
16 Want alsoo ick achte in mijn gemoedt, wee den genen die over gelaten zijn geweest in die dagen: ende veel meer, wee den genen die niet en zijn over gelaten geweest.
17 Want die niet over gelaten en zijn geweest, die waren treurigh.
18 Ick verstae nu de dingen die wech geleght zijn tot op de laetste dagen, ende het gene desen over komen sal, mitsgaders oock den genen die over gelaten zijn.
19 Want daerom zijnse in groot gevaer, ende veel noot gekomen, gelijck dese droomen uyt wijsen.
20 Maer nochtans is het verdragelicker dat men hier in kome met gevaer, ende nu sie de dingen die in het laetste geschieden sullen, dan dat men door de werelt passeere als een wolcke. Ende hy antwoordde ende seyde tot my,
21 Ick sal u oock de verklaringe van dit gesichte seggen, ende sal u openinge doen van het gene daer ghy van gesproken hebt.
22 Dat ghy van dese geseght hebt, die over gelaten zijn, daer van is dit de verklaringe:
23 Die het gevaer gedragen sal hebben in dien tijt, die sal hemselven hier bewaert hebben: die in ’t gevaer gevallen zijn, dese zijn het die de wercken hebben, ende het geloove op den Allerstercksten.
24 Soo weet dan, dat die saliger sullen zijn die over gelaten zijn, dan die gestorven zijn.
25 Dit zijn de verklaringen van dit gesichte. Dat ghy hebt gesien een man op klimmen uyt het midden der zee,
26 Dese is het, welcken de Allerhooghste nu vele tijden bewaert, die door hemselven sijn schepsel sal verlossen, ende hy sal tot ordre brengen de gene die over gelaten zijn.
27 Ende dat ghy uyt sijnen mont hebt sien gaen als eenen blas, ende vyer, ende onweder,
28 Ende dat hy geen sweert en hielt, noch eenigh krijghsgeweer, ende sijn gewelt nochtans verderf de gantsche menighte die gekomen was om hem te bestrijden, daer van is dit de verklaringe:
29 Siet de dagen komen, wanneer de Allerhooghste sal beginnen te verlossen de gene die op aerden zijn.
30 Ende hy sal als in een verruckinge van sinnen komen over de gene die de aerde bewoonen.
31 Ende d’een sal d’ander willen bestrijden, d’een stadt d’andere, d’een plaetse d’andere, ende het een volck sal tegen het ander zijn, ende het een rijck tegen het ander.
32 Ende als dese dingen geschieden, ende de teeckenen gebeuren, die ick u te voren getoont hebbe, dan sal mijn Sone geopenbaert worden, dien ghy als een man hebt sien op komen.
33 Ende wanneer alle volckeren sijn stemme sullen hooren, soo sal een yegelick in sijn lant sijnen krijgh, dien hy tegen den anderen hadde, laten varen.
34 Ende een ontallicke menighte sal by een vergaderen, als of sy wilden komen ende hem bestrijden.
35 Doch hy sal staen op de spitse des berghs Sion.
36 Sion nu sal komen, ende sy sal bereyt ende opgebouwt aen allen vertoont worden, gelijck ghy gesien hebt, dat den bergh sonder handen wiert uyt gehouwen.
37 Doch dese mijn Sone sal de dingen bestraffen die de volckeren uyt gevonden hebben, [namelick ] dese hare godtloosheden, welcke het onweder na by komen van wegen hare quade bedenckingen, ende de pijningen, waer mede sy sullen beginnen gepijnight te worden:
38 Die met de vlamme worden vergeleken: Ende hy salse verderven sonder arbeyt, door de wet, die met vyer wort vergeleken.
39 Ende dat ghy gesien hebt dat hy een ander vreedsame menighte tot hem vergadert heeft:
40 Dese zijn de tien stammen, die uyt haer lant gevangen zijn genomen in de dagen des Koninghs Osee, welcken Salmanasar de Koningh der Assyriers gevangelick wech gevoert heeft: ende heeftse over de riviere gevoert, ende sy zijn over gebracht in een ander lant.
41 Doch sy werden te rade, dat sy de menighte der Heydenen souden verlaten, ende in een verder lant te vertrecken, daer geen menschelick geslachte oyt te voren gewoont en hadde.
42 Daer wilden sy hare rechten onderhouden, die sy in haer lant niet gehouden en hadden.
43 Sy zijn dan daer in getogen door de enge ingangen van de riviere Euphrates.
44 Want de Allerhooghste dede haer als doe teeckenen, ende hielt de aderen der riviere op, tot dat sy daer over gegaen zijn.
45 Want door dat lant was eenen wegh van een lange reyse van ander half jaer, daerom wort die lantstreke Assareth genaemt.
46 Doe hebben sy daer in gewoont tot den laetsten tijt: ende als sy nu wederom sullen beginnen te komen,
47 Soo sal de Allerhooghste wederom de aderen der riviere op houden, op dat sy daer over gaen mogen: daerom hebt ghy dese menighte vreedsaem gesien.
48 Doch die over gelaten zijn van uw’ volck, zijn dese, die binnen mijne lantpalen gevonden worden.
49 Het sal dan geschieden, wanneer hy sal beginnen te verderven de menighte der gene, die uyt de volckeren vergadert zijn, dat hy sal beschermen het volck het welck over gebleven is.
50 Ende alsdan sal hy haer vele wonderteeckenen toonen.
51 Doe seyde ick, O heerschende Heer, toont my doch dit, waerom ick gesien hebbe dat de man van het midden der zee op quam. Ende hy seyde tot my,
52 Gelijck ghy de dingen niet en kondt doorgronden noch weten, die in de diepte der zee zijn, alsoo en sal niemant op der aerden konnen sien mijnen Sone, ofte de gene die by hem zijn, dan op den tijt dies daeghs.
53 Dit is de verklaringe van den droom, dien ghy gesien hebt, ende om welckes wille ghy alleen hier verlicht zijt.
54 Want ghy hebt uw’ eygen wet verlaten, ende hebt u ontrent mijne wet besigh gehouden, ende hebt die gesocht.
55 Ghy hebt uw’ leven gericht door wijsheyt, ende hebt verstant genaemt uwe moeder.
56 Ende daerom hebbe ick u getoont de schatten [die ] by den Allerhooghsten [zijn ,] Ende na drie andere dagen sal ick noch andere dingen tot u spreken, ende ick sal u sware ende wonderlicke saken verklaren.
57 Doe ben ick in ’t velt henen gegaen, den Allerhooghsten seer lovende ende prijsende, van wegen de wonderen die hy van tijt tot tijt dede:
58 Ende dat hy den selven [tijt ,] met het gene in de tijden te wege gebracht wert, regeert. Ende ick sat aldaer drie dagen.
