Samuel sterft: David treckt na de woestijne Paran, ver s 1, et c. Nabals rijckdom, 2. Sijnen, ende sijner vrouwen Abigaïls aert, 3. David versoeckt van Nabal seer beleefdelick wat behulps voor sijn leger, 4. Maer Nabal bejegent de boden Davids spottelick, 10. ’t Welck sy David bootschappen, 12. Die daer over soo gestoort is geweest, dat hy Nabal met sijn gantsch huysgesin dreygijde te verdelgen, 13. Abigaïl dit verstaen hebbende, gaet David haestelick te gemoete, ende stilt sijnen toorn door beweeghlicke redenen ende geschencken, 14. Nabal, dit hoorende, wort beroert, ende sterft, 37. David neemt Abigaïl, ende Ahinoam tot wijven, 39.
1 ENde Samuel sterf, ende gantsch Israël vergaderde sich, ende sy bedreven rouwe over hem, ende begroeven hem in sijn huys te Rama: ende David maeckte hem op, ende toogh af na de woestijne Paran.
2 Ende daer was een man te Maon, ende sijn bedrijf was te Carmel, ende die man was seer groot, ende hy hadde drie duysent schapen, ende duysent geyten: ende hy was in ’t scheeren sijner schapen te Carmel.
3 Ende de name des mans was Nabal, ende de name sijner huysvrouwe Abigaïl: ende de vrouwe was goet van verstande, ende schoon van gedaente, maer de man was hardt, ende boos van daden, ende hy was een Calebijt.
4 Als David hoorde in de woestijne, dat Nabal sijne schapen schoer:
5 Soo sondt David tien jongelingen: ende David seyde tot de jongelingen, Gaet op na Carmel, ende als ghy tot Nabal komt, soo sult ghy hem in mijnen name na den welstant vragen.
6 Ende sult alsoo seggen tot dien welvarenden, Vrede zy u, ende uwen huyse zy vrede, ende allen dat ghy hebt zy vrede.
7 Ende nu, ick hebbe gehoort, dat ghy scheerders hebt: Nu, de herders die ghy hebt, zijn by ons geweest, wy en hebbense geen smaetheyt aengedaen, ende sy en hebben oock niets gemist alle de dagen die sy te Carmel geweest zijn.
8 Vraeght het uwe jongelingen, ende sy sullen’t u te kennen geven, laet dan dese jongelingen genade vinden in uwe oogen, want wy zijn op eenen goeden dagh gekomen: geeft doch uwen knechten, ende uwen sone David, het gene dat uwe hant vinden sal.
9 Doe de jongelingen Davids gekomen waren, ende in Davids name na alle die woorden tot Nabal gesproken hadden, soo hielden sy stille.
10 Ende Nabal antwoordde den knechten Davids, ende seyde, Wie is David, ende wie is de sone Isai? daer zijn heden vele knechten die haer afscheuren elck van sijnen heere.
11 Soude ick dan mijn broot ende mijn water, ende mijn geslachtet [vleesch ] nemen, dat ick voor mijne scheerders geslachtet hebbe, ende soude ick het den mannen geven die ick niet en weet van waer sy zijn?
12 Doe keerden sich de jongelingen Davids na haren wegh: ende sy keerden weder, ende quamen, ende bootschapten hem achtervolgens alle dese woorden.
13 David dan seyde tot sijne mannen, Een yegelick gorde sijn sweert aen: doe gordde een yegelick sijn sweert aen, ende David gordde oock sijn sweert aen: ende sy togen op achter David, ontrent vier hondert man, ende daer blevender twee hondert by de gereetschap.
14 Doch een jongelingh uyt de jongelingen bootschapte het Abigaïl Nabals huysvrouwe, seggende, Siet David heeft boden gesonden uyt de woestijne om onsen heere te segenen, maer hy is tegen hen uytgevaren.
15 Nochtans zijn sy ons seer goede mannen geweest: ende wy en hebben geen smaetheyt geleden, ende wy en hebben niets gemist alle de dagen [die ] wy met hen verkeert hebben, doe wy op het velt waren.
16 Sy zijn een muer om ons geweest, soo by nachte als by dage, alle de dagen die wy by haer geweest zijn, weydende de schapen.
17 Wetet dan nu, ende siet wat ghy doen sult, want het quaet is ten vollen over onsen heere besloten, ende over sijn gantsche huys: ende hy is een sone Belials, dat men hem niet mach aenspreken.
18 Doe haestede haer Abigail, ende nam twee hondert brooden, ende twee ledersacken wijns, ende vijf toebereydde schapen, ende vijf maten geroost koorn, ende hondert stucken rosijnen, ende twee hondert klompen vygen, ende leyde [die ] op ezelen.
19 Ende sy seyde tot hare jongelingen, Treckt henen voor mijn aengesichte, siet ick kome achter u-lieden: doch haren man Nabal en gaf sy het niet te kennen.
20 Het geschiedde nu doe sy op den ezel reedt, ende datse af quam in het verborgene des berghs, ende siet, David ende sijne mannen quamen af haer te gemoete, ende sy ontmoettese.
21 David nu hadde geseyt, Trouwens ick hebbe te vergeefs bewaert al wat dese in de woestijne heeft, alsoo datter niets van allen dat hy heeft, gemist is: ende hy heeft my quaet voor goet vergolden.
22 Soo doe Godt den vyanden Davids, ende soo doe hy daer toe, indien ick van alle die hy heeft, tot morgen overigh late, die aen de wandt pist!
23 Doe nu Abigaïl David sagh, soo haestede sy haer, ende quam van den ezel af: ende sy viel voor het aengesichte Davids op haer aengesichte, ende sy boogh haer ter aerde.
24 Ende sy viel aen sijne voeten, ende seyde, Och mijn heere, mijne zy de misdaet, ende laet doch uwe dienstmaeght voor uwe ooren spreken, ende hoort de woorden uwer dienstmaeght.
25 Mijn heere en stelle doch sijn herte niet aen desen Belials man, aen Nabal, want gelijck sijn name is, alsoo is hy, sijn name is Nabal, ende dwaesheyt is by hem: ende ick uwe dienstmaeght en hebbe de jongelingen mijnes heeren niet gesien, die ghy gesonden hebt.
26 Ende nu, mijn heere, [soo waerachtigh als ] de HEERE leeft, ende uwe ziele leeft, het is de HEERE die u verhindert heeft van te komen met bloetstortinge, dat uwe hant u soude verlossen: ende nu, dat als Nabal worden uwe vyanden, ende die tegen mijnen heere quaet soecken.
27 Ende nu, dit is de zegen, die uwe dienstmaeght mijnen heere toe-gebracht heeft: dat hy gegeven worde den jongelingen, die mijnes heeren voetstappen na wandelen.
28 Vergeeft doch uwe dienstmaeght de overtredinge: want de HEERE sal sekerlick mijne heere een bestendigh huys maken, dewijle mijn heere de oorlogen des HEEREN oorloght, ende geen quaet by u gevonden en is van uwe dagen af.
29 Wanneer een mensche opstaen sal, om u te vervolgen, ende om uwe ziele te soecken: soo sal de ziele mijnes heeren ingebonden zijn in het bondelken der levendigen by den HEERE uwen Godt, maer de ziele uwer vyanden sal hy slingeren uyt het midden van de holligheyt des slingers.
30 Ende ’t sal geschieden, als de HEERE mijnen heere na al het goet doen sal, dat hy over u gesproken heeft: ende hy u gebieden sal, een voorganger te zijn over Israël:
31 Soo sal dit u, mijnen heere, niet zijn tot wanckelinge, noch aenstoot des herten, te weten dat ghy bloet sonder oorsake soudet vergoten hebben, ende dat mijn heere hemselven soude verlost hebben: ende als de HEERE mijnen heere wel doen sal, soo sult ghy uwer dienstmaeght gedencken.
32 Doe seyde David tot Abigail: Gesegent zy de HEERE de Godt Israëls, die u te desen dage my te gemoete gesonden heeft.
33 Ende gezegent zy uwen raet, ende gezegent zijt ghy, dat ghy my te desen dage geweert hebt, van te komen met bloetstortinge, dat mijne hant my verlost soude hebben.
34 Want voorseker, [het is soo warachtigh als ] de HEERE de Godt Israëls leeft, die my verhindert heeft, van u quaet te doen: dat, ’t en ware dat ghy u gehaestet hadt, ende my te gemoete gekomen waert, soo en ware Nabal niemant die aen den wandt pist overigh gebleven tot het morgenlicht.
35 Doe nam David uyt hare hant dat sy hem gebracht hadde: ende hy seyde tot haer, Treckt met vreden op na u huys, siet ick hebbe na uwe stemme gehoort, ende hebbe u aengesichte aengenomen.
36 Doe nu Abigail tot Nabal quam, siet soo hadde hy een maeltijt in sijn huys, als eenes Koninghs maeltijt, ende ’t herte Nabals was vrolick op deselve, ende hy was seer droncken: daerom en gaf sy hem niet een woort, kleyn noch groot, te kennen, tot aen het morgenlicht.
37 Het geschiedde nu in den morgen, doe de wijn van Nabal gegaen was, soo gaf hem sijne huysvrouwe die woorden te kennen: doe bestorf sijn herte in ’t binnenste van hem, en de hy wiert als een steen.
38 Ende ’t geschiedde ontrent [na ] tien dagen, soo sloegh de HEERE den Nabal dat hy sterf.
39 Doe David hoorde dat Nabal doot was, soo seyde hy, Gezegent zy de HEERE, die den twist mijner smaetheyt getwistet heeft van de hant Nabals, ende heeft sijnen knecht onthouden van het quade, ende [dat ] de HEERE het quaet Nabals op sijnen kop heeft doen wederkeeren: Ende David sondt henen, ende liet met Abigail spreken, dat hyse sich ter vrouwe name.
40 Als nu de knechten Davids tot Abigail gekomen waren te Carmel: soo spraken sy tot haer, seggende, David heeft ons tot u gesonden, dat hy sich u ter vrouwe neme.
41 Doe stont sy op, ende neyghde haer met het aengesichte ter aerde: ende sy seyde, Siet uwe dienstmaeght zy tot eene dienaresse om de voeten der knechten mijnes heeren te wasschen.
42 Abigail nu haestede, ende maeckte haer op, ende sy reedt op eenen ezel, met hare vijf jonge maechhden, die hare voetstappen na wandelden: sy dan volghde de boden Davids na, ende sy wert hem ter huysvrouwe.
43 Oock nam David Ahinoam van Iizreël: alsoo waren oock die beyde hem tot wijven.
44 Want Saul hadde sijne dochter Michal, de huysvrouwe Davids, gegeven aen Palti den sone Lais, die van Gallim was.
Samuel sterft: David treckt na de woestijne Paran, ver s 1, et c. Nabals rijckdom, 2. Sijnen, ende sijner vrouwen Abigaïls aert, 3. David versoeckt van Nabal seer beleefdelick wat behulps voor sijn leger, 4. Maer Nabal bejegent de boden Davids spottelick, 10. ’t Welck sy David bootschappen, 12. Die daer over soo gestoort is geweest, dat hy Nabal met sijn gantsch huysgesin dreygijde te verdelgen, 13. Abigaïl dit verstaen hebbende, gaet David haestelick te gemoete, ende stilt sijnen toorn door beweeghlicke redenen ende geschencken, 14. Nabal, dit hoorende, wort beroert, ende sterft, 37. David neemt Abigaïl, ende Ahinoam tot wijven, 39.
1 ENde Samuel sterf, ende gantsch Israël vergaderde sich, ende sy bedreven rouwe over hem, ende begroeven hem in sijn huys te Rama: ende David maeckte hem op, ende toogh af na de woestijne Paran.
2 Ende daer was een man te Maon, ende sijn bedrijf was te Carmel, ende die man was seer groot, ende hy hadde drie duysent schapen, ende duysent geyten: ende hy was in ’t scheeren sijner schapen te Carmel.
3 Ende de name des mans was Nabal, ende de name sijner huysvrouwe Abigaïl: ende de vrouwe was goet van verstande, ende schoon van gedaente, maer de man was hardt, ende boos van daden, ende hy was een Calebijt.
4 Als David hoorde in de woestijne, dat Nabal sijne schapen schoer:
5 Soo sondt David tien jongelingen: ende David seyde tot de jongelingen, Gaet op na Carmel, ende als ghy tot Nabal komt, soo sult ghy hem in mijnen name na den welstant vragen.
6 Ende sult alsoo seggen tot dien welvarenden, Vrede zy u, ende uwen huyse zy vrede, ende allen dat ghy hebt zy vrede.
7 Ende nu, ick hebbe gehoort, dat ghy scheerders hebt: Nu, de herders die ghy hebt, zijn by ons geweest, wy en hebbense geen smaetheyt aengedaen, ende sy en hebben oock niets gemist alle de dagen die sy te Carmel geweest zijn.
8 Vraeght het uwe jongelingen, ende sy sullen’t u te kennen geven, laet dan dese jongelingen genade vinden in uwe oogen, want wy zijn op eenen goeden dagh gekomen: geeft doch uwen knechten, ende uwen sone David, het gene dat uwe hant vinden sal.
9 Doe de jongelingen Davids gekomen waren, ende in Davids name na alle die woorden tot Nabal gesproken hadden, soo hielden sy stille.
10 Ende Nabal antwoordde den knechten Davids, ende seyde, Wie is David, ende wie is de sone Isai? daer zijn heden vele knechten die haer afscheuren elck van sijnen heere.
11 Soude ick dan mijn broot ende mijn water, ende mijn geslachtet [vleesch ] nemen, dat ick voor mijne scheerders geslachtet hebbe, ende soude ick het den mannen geven die ick niet en weet van waer sy zijn?
12 Doe keerden sich de jongelingen Davids na haren wegh: ende sy keerden weder, ende quamen, ende bootschapten hem achtervolgens alle dese woorden.
13 David dan seyde tot sijne mannen, Een yegelick gorde sijn sweert aen: doe gordde een yegelick sijn sweert aen, ende David gordde oock sijn sweert aen: ende sy togen op achter David, ontrent vier hondert man, ende daer blevender twee hondert by de gereetschap.
14 Doch een jongelingh uyt de jongelingen bootschapte het Abigaïl Nabals huysvrouwe, seggende, Siet David heeft boden gesonden uyt de woestijne om onsen heere te segenen, maer hy is tegen hen uytgevaren.
15 Nochtans zijn sy ons seer goede mannen geweest: ende wy en hebben geen smaetheyt geleden, ende wy en hebben niets gemist alle de dagen [die ] wy met hen verkeert hebben, doe wy op het velt waren.
16 Sy zijn een muer om ons geweest, soo by nachte als by dage, alle de dagen die wy by haer geweest zijn, weydende de schapen.
17 Wetet dan nu, ende siet wat ghy doen sult, want het quaet is ten vollen over onsen heere besloten, ende over sijn gantsche huys: ende hy is een sone Belials, dat men hem niet mach aenspreken.
18 Doe haestede haer Abigail, ende nam twee hondert brooden, ende twee ledersacken wijns, ende vijf toebereydde schapen, ende vijf maten geroost koorn, ende hondert stucken rosijnen, ende twee hondert klompen vygen, ende leyde [die ] op ezelen.
19 Ende sy seyde tot hare jongelingen, Treckt henen voor mijn aengesichte, siet ick kome achter u-lieden: doch haren man Nabal en gaf sy het niet te kennen.
20 Het geschiedde nu doe sy op den ezel reedt, ende datse af quam in het verborgene des berghs, ende siet, David ende sijne mannen quamen af haer te gemoete, ende sy ontmoettese.
21 David nu hadde geseyt, Trouwens ick hebbe te vergeefs bewaert al wat dese in de woestijne heeft, alsoo datter niets van allen dat hy heeft, gemist is: ende hy heeft my quaet voor goet vergolden.
22 Soo doe Godt den vyanden Davids, ende soo doe hy daer toe, indien ick van alle die hy heeft, tot morgen overigh late, die aen de wandt pist!
23 Doe nu Abigaïl David sagh, soo haestede sy haer, ende quam van den ezel af: ende sy viel voor het aengesichte Davids op haer aengesichte, ende sy boogh haer ter aerde.
24 Ende sy viel aen sijne voeten, ende seyde, Och mijn heere, mijne zy de misdaet, ende laet doch uwe dienstmaeght voor uwe ooren spreken, ende hoort de woorden uwer dienstmaeght.
25 Mijn heere en stelle doch sijn herte niet aen desen Belials man, aen Nabal, want gelijck sijn name is, alsoo is hy, sijn name is Nabal, ende dwaesheyt is by hem: ende ick uwe dienstmaeght en hebbe de jongelingen mijnes heeren niet gesien, die ghy gesonden hebt.
26 Ende nu, mijn heere, [soo waerachtigh als ] de HEERE leeft, ende uwe ziele leeft, het is de HEERE die u verhindert heeft van te komen met bloetstortinge, dat uwe hant u soude verlossen: ende nu, dat als Nabal worden uwe vyanden, ende die tegen mijnen heere quaet soecken.
27 Ende nu, dit is de zegen, die uwe dienstmaeght mijnen heere toe-gebracht heeft: dat hy gegeven worde den jongelingen, die mijnes heeren voetstappen na wandelen.
28 Vergeeft doch uwe dienstmaeght de overtredinge: want de HEERE sal sekerlick mijne heere een bestendigh huys maken, dewijle mijn heere de oorlogen des HEEREN oorloght, ende geen quaet by u gevonden en is van uwe dagen af.
29 Wanneer een mensche opstaen sal, om u te vervolgen, ende om uwe ziele te soecken: soo sal de ziele mijnes heeren ingebonden zijn in het bondelken der levendigen by den HEERE uwen Godt, maer de ziele uwer vyanden sal hy slingeren uyt het midden van de holligheyt des slingers.
30 Ende ’t sal geschieden, als de HEERE mijnen heere na al het goet doen sal, dat hy over u gesproken heeft: ende hy u gebieden sal, een voorganger te zijn over Israël:
31 Soo sal dit u, mijnen heere, niet zijn tot wanckelinge, noch aenstoot des herten, te weten dat ghy bloet sonder oorsake soudet vergoten hebben, ende dat mijn heere hemselven soude verlost hebben: ende als de HEERE mijnen heere wel doen sal, soo sult ghy uwer dienstmaeght gedencken.
32 Doe seyde David tot Abigail: Gesegent zy de HEERE de Godt Israëls, die u te desen dage my te gemoete gesonden heeft.
33 Ende gezegent zy uwen raet, ende gezegent zijt ghy, dat ghy my te desen dage geweert hebt, van te komen met bloetstortinge, dat mijne hant my verlost soude hebben.
34 Want voorseker, [het is soo warachtigh als ] de HEERE de Godt Israëls leeft, die my verhindert heeft, van u quaet te doen: dat, ’t en ware dat ghy u gehaestet hadt, ende my te gemoete gekomen waert, soo en ware Nabal niemant die aen den wandt pist overigh gebleven tot het morgenlicht.
35 Doe nam David uyt hare hant dat sy hem gebracht hadde: ende hy seyde tot haer, Treckt met vreden op na u huys, siet ick hebbe na uwe stemme gehoort, ende hebbe u aengesichte aengenomen.
36 Doe nu Abigail tot Nabal quam, siet soo hadde hy een maeltijt in sijn huys, als eenes Koninghs maeltijt, ende ’t herte Nabals was vrolick op deselve, ende hy was seer droncken: daerom en gaf sy hem niet een woort, kleyn noch groot, te kennen, tot aen het morgenlicht.
37 Het geschiedde nu in den morgen, doe de wijn van Nabal gegaen was, soo gaf hem sijne huysvrouwe die woorden te kennen: doe bestorf sijn herte in ’t binnenste van hem, en de hy wiert als een steen.
38 Ende ’t geschiedde ontrent [na ] tien dagen, soo sloegh de HEERE den Nabal dat hy sterf.
39 Doe David hoorde dat Nabal doot was, soo seyde hy, Gezegent zy de HEERE, die den twist mijner smaetheyt getwistet heeft van de hant Nabals, ende heeft sijnen knecht onthouden van het quade, ende [dat ] de HEERE het quaet Nabals op sijnen kop heeft doen wederkeeren: Ende David sondt henen, ende liet met Abigail spreken, dat hyse sich ter vrouwe name.
40 Als nu de knechten Davids tot Abigail gekomen waren te Carmel: soo spraken sy tot haer, seggende, David heeft ons tot u gesonden, dat hy sich u ter vrouwe neme.
41 Doe stont sy op, ende neyghde haer met het aengesichte ter aerde: ende sy seyde, Siet uwe dienstmaeght zy tot eene dienaresse om de voeten der knechten mijnes heeren te wasschen.
42 Abigail nu haestede, ende maeckte haer op, ende sy reedt op eenen ezel, met hare vijf jonge maechhden, die hare voetstappen na wandelden: sy dan volghde de boden Davids na, ende sy wert hem ter huysvrouwe.
43 Oock nam David Ahinoam van Iizreël: alsoo waren oock die beyde hem tot wijven.
44 Want Saul hadde sijne dochter Michal, de huysvrouwe Davids, gegeven aen Palti den sone Lais, die van Gallim was.