1 D’Apostel besluytende de voorgaende vermaninge tot liefde, leert vorders, dat de gene die na geestelicke gaven staen, meest moeten staen na de gave van propheteeren. 5 Dat evenwel de gave van vreemde talen niet en is te verachten, maer gebruyckt moet worden met uytlegginge der selve. 7 het welck hy bewijst met de gelijckenissen van een fluyte, cither, ende basuyne. 10 ende toont dat het strijt tegen de nature, ende niet anders en is als of men tot barbaren sprake. 13 Leert voorder dat men soo moet bidden dat sulcks geschiede niet alleen met den geest maer oock met verstant. 16 andersins dat een die de vreemde tale niet en verstaet, niet en kan Amen seggen op sulck een gebedt. 18 Bevestight het selve met sijn eygen exempel, het welck hy vermaent na te volgen. 21 ende bewijst uyt de Schrifture, dat de vreemde talen somtijts meer een straffe als een gave zijn. 23 Leert oock dat het bespottelick soude zijn, indiense alle met vreemde talen spraken, maer stichtelick indiense alle propheteerden. 26 Daer na stelt hy eenige regelen, die men volgen moet in ’t gebruyck der extra-ordinarise gaven, namelick dat men alles moet doen tot stichtinge. 27 als men met vreemde talen spreeckt, dat een ander dat uytlegge. 29 Dat het propheteeren geschiede by beurten. 32 ende dat d’andere propheten daer van oordeelen. 34 Dat de vrouwen in de gemeynte swijgen. 37 Dat dese sijne ordinantien des Heeren geboden zijn. 40 Eyndelick dat alles eerlick ende met orden in de gemeynte moet geschieden.
1 IAeght de liefde na, ende yvert om de geestelicke [gaven :] maer meest dat ghy meught propheteeren.
2 Want die een [vreemde ] tale spreeckt, en spreeckt niet den menschen, maer Gode. Want niemant en verstaet [het ,] doch met den geest spreeckt hy verborgentheden.
3 Maer die propheteert, spreeckt den menschen stichtinge, ende vermaninge, ende vertroostinge.
4 Die een [vreemde ] tale spreeckt, die sticht hemselven: maer die propheteert, die sticht de gemeynte.
5 Ende ick wil [wel ] dat ghy alle in [vreemde ] talen spreeckt, maer meer dat ghy propheteert. Want die propheteert is meerder dan die [vreemde ] talen spreeckt, ’t en zy dan dat hy ’t uytlegge, op dat de gemeynte stichtinge mach ontfangen.
6 Ende nu, broeders, indien ick tot u quame, ende sprake [vreemde ] talen, wat nuttigheyt soude ick u doen, soo ick tot u niet en sprake, ofte in openbaringe, ofte in kennisse, ofte in prophetie, ofte in leeringe?
7 Selfs oock de levenloose dingen die geluydt geven, ’t zy fluyte, ’t zy cither, soo sy geen onderscheyt met [haren ] klanck en geven, hoe sal bekent worden het gene gefluyt ofte op de cither gespeelt wort?
8 Want oock indien de basuyne een onseker geluyt geeft, wie sal hem tot den krijgh bereyden?
9 Alsoo oock ghylieden indien ghy niet door de tale een duydelicke reden en geeft, hoe sal verstaen worden het gene gesproken wort? Want ghy sult zijn [als ] die in de lucht spreket.
10 Daer zijn, na het voorvalt, soo vele soorten van stemmen in de werelt, ende geen der selver en is sonder stemme.
11 Indien ick dan de kracht der stemme niet en weet, soo sal ick hem die spreeckt barbarisch zijn: ende hy die spreeckt sal by my barbarisch zijn.
12 Alsoo oock ghy, dewijle ghy yverigh zijt na geestelicke gaven, soo soeckt dat ghy meught overvloedigh zijn tot stichtinge der gemeynte.
13 Daerom die in een [vreemde ] tale spreeckt, die bidde dat hy ’t magh uytleggen.
14 Want indien ick in een [vreemde ] tale bidde, mijnen geest bidt [wel ,] maer mijn verstant is vruchteloos.
15 Wat is ’t dan? Ick sal [wel ] met den geest bidden, maer ick sal oock met den verstande bidden: Ick sal [wel ] met den geest singen, maer ick sal oock met den verstande singen.
16 Andersins indien ghy danckseght met den geest, hoe sal de gene die de plaetse eens ongeleerden vervult, Amen seggen op uwe dancksegginge? dewijle hy niet en weet wat ghy seght.
17 Want ghy danckseght wel behoorlick, maer de ander en wort niet gesticht.
18 Ick dancke mijnen Godt dat ick meer [vreemde ] talen spreke, als ghy alle:
19 Maer ick wil [liever ] in de gemeynte vijf woorden spreken met mijn verstant, op dat ick oock andere mach onderwijsen, dan tien duysent woorden in een [vreemde ] tale.
20 Broeders, en wort geen kinderen in ’t verstant: maer zijt kinderen in de boosheyt, ende wort in’t verstant volwassen.
21 In de wet is geschreven, Ick sal door lieden van andere talen, ende door andere lippen tot dit volck spreken, ende oock alsoo en sullen sy my niet hooren, seght de Heere.
22 Soo dan, de [vreemde ] talen zijn tot een teecken niet den genen die gelooven, maer den ongeloovigen: ende de prophetie niet den ongeloovigen, maer den genen die gelooven.
23 Indien dan de geheele gemeynte by een vergadert ware, ende sy alle in [vreemde ] talen spraken, ende [eenige ] ongeleerde ofte ongeloovige in quamen, souden sy niet seggen dat ghy uytsinnigh waert?
24 Maer indien sy alle propheteerden, ende een ongeloovige, ofte ongeleerde in quame, die wort van allen overtuyght, [ende ] hy wort van allen geoordeelt.
25 Ende alsoo worden de verborgene dingen sijns herten openbaer: ende alsoo vallende op [sijn ] aengesicht sal hy Godt aenbidden, ende verkondigen dat Godt waerlick onder u is.
26 Wat is ’t dan, broeders? wanneer ghy te samen komt, een yegelick van u heeft hy eenen psalm, heeft hy eene leere, heeft hy een [vreemde ] tale, heeft hy eene openbaringe, heeft hy eene uytlegginge: laet alle dingen geschieden tot stichtinge:
27 Ende soo yemant een [vreemde ] tale spreeckt, [dat ] het door twee, ofte ten meesten drie [geschiede ,] ende by beurte: ende dat een het uytlegge.
28 Maer indien daer geen uytlegger en is, dat hy swijge in de gemeynte, doch dat hy tot hemselven spreke, ende tot Godt.
29 Ende dat twee ofte drie Propheten spreken, ende dat de andere oordeelen.
30 Doch indien eenen anderen die daer sit [yet ] geopenbaert is, dat de eerste swijge.
31 Want ghy kondt alle d’een na d’ander propheteeren, op dat sy alle leeren, ende alle getroost worden.
32 Ende de geesten der Propheten zijn den Propheten onderworpen.
33 Want Godt en is geen [Godt ] van verwerringe, maer van vrede, gelijck in alle de gemeynten der heylige.
34 Dat uwe vrouwen in de gemeynten swijgen: want het en is haer niet toegelaten te spreken, maer [bevolen ] onderworpen te zijn, gelijck oock de wet seght.
35 Ende soo sy yet willen leeren, laetse t’huys hare eygen mannen vragen. Want het staet leelick voor de vrouwen dat sy in de gemeynte spreken.
36 Is het woort Godts van u uytgegaen? Of is het tot u alleen gekomen?
37 Indien yemant meynt een Propheet te zijn, ofte geestelick, die erkenne dat het gene ick u schrijve des Heeren geboden zijn:
38 Maer soo yemant onwetende is, die zy onwetende.
39 Soo dan, broeders, yvert om te propheteeren, ende en verhindert niet in [vreemde ] talen te spreken.
40 Laet alle dingen eerlick ende met orden geschieden.
1 D’Apostel besluytende de voorgaende vermaninge tot liefde, leert vorders, dat de gene die na geestelicke gaven staen, meest moeten staen na de gave van propheteeren. 5 Dat evenwel de gave van vreemde talen niet en is te verachten, maer gebruyckt moet worden met uytlegginge der selve. 7 het welck hy bewijst met de gelijckenissen van een fluyte, cither, ende basuyne. 10 ende toont dat het strijt tegen de nature, ende niet anders en is als of men tot barbaren sprake. 13 Leert voorder dat men soo moet bidden dat sulcks geschiede niet alleen met den geest maer oock met verstant. 16 andersins dat een die de vreemde tale niet en verstaet, niet en kan Amen seggen op sulck een gebedt. 18 Bevestight het selve met sijn eygen exempel, het welck hy vermaent na te volgen. 21 ende bewijst uyt de Schrifture, dat de vreemde talen somtijts meer een straffe als een gave zijn. 23 Leert oock dat het bespottelick soude zijn, indiense alle met vreemde talen spraken, maer stichtelick indiense alle propheteerden. 26 Daer na stelt hy eenige regelen, die men volgen moet in ’t gebruyck der extra-ordinarise gaven, namelick dat men alles moet doen tot stichtinge. 27 als men met vreemde talen spreeckt, dat een ander dat uytlegge. 29 Dat het propheteeren geschiede by beurten. 32 ende dat d’andere propheten daer van oordeelen. 34 Dat de vrouwen in de gemeynte swijgen. 37 Dat dese sijne ordinantien des Heeren geboden zijn. 40 Eyndelick dat alles eerlick ende met orden in de gemeynte moet geschieden.
1 IAeght de liefde na, ende yvert om de geestelicke [gaven :] maer meest dat ghy meught propheteeren.
2 Want die een [vreemde ] tale spreeckt, en spreeckt niet den menschen, maer Gode. Want niemant en verstaet [het ,] doch met den geest spreeckt hy verborgentheden.
3 Maer die propheteert, spreeckt den menschen stichtinge, ende vermaninge, ende vertroostinge.
4 Die een [vreemde ] tale spreeckt, die sticht hemselven: maer die propheteert, die sticht de gemeynte.
5 Ende ick wil [wel ] dat ghy alle in [vreemde ] talen spreeckt, maer meer dat ghy propheteert. Want die propheteert is meerder dan die [vreemde ] talen spreeckt, ’t en zy dan dat hy ’t uytlegge, op dat de gemeynte stichtinge mach ontfangen.
6 Ende nu, broeders, indien ick tot u quame, ende sprake [vreemde ] talen, wat nuttigheyt soude ick u doen, soo ick tot u niet en sprake, ofte in openbaringe, ofte in kennisse, ofte in prophetie, ofte in leeringe?
7 Selfs oock de levenloose dingen die geluydt geven, ’t zy fluyte, ’t zy cither, soo sy geen onderscheyt met [haren ] klanck en geven, hoe sal bekent worden het gene gefluyt ofte op de cither gespeelt wort?
8 Want oock indien de basuyne een onseker geluyt geeft, wie sal hem tot den krijgh bereyden?
9 Alsoo oock ghylieden indien ghy niet door de tale een duydelicke reden en geeft, hoe sal verstaen worden het gene gesproken wort? Want ghy sult zijn [als ] die in de lucht spreket.
10 Daer zijn, na het voorvalt, soo vele soorten van stemmen in de werelt, ende geen der selver en is sonder stemme.
11 Indien ick dan de kracht der stemme niet en weet, soo sal ick hem die spreeckt barbarisch zijn: ende hy die spreeckt sal by my barbarisch zijn.
12 Alsoo oock ghy, dewijle ghy yverigh zijt na geestelicke gaven, soo soeckt dat ghy meught overvloedigh zijn tot stichtinge der gemeynte.
13 Daerom die in een [vreemde ] tale spreeckt, die bidde dat hy ’t magh uytleggen.
14 Want indien ick in een [vreemde ] tale bidde, mijnen geest bidt [wel ,] maer mijn verstant is vruchteloos.
15 Wat is ’t dan? Ick sal [wel ] met den geest bidden, maer ick sal oock met den verstande bidden: Ick sal [wel ] met den geest singen, maer ick sal oock met den verstande singen.
16 Andersins indien ghy danckseght met den geest, hoe sal de gene die de plaetse eens ongeleerden vervult, Amen seggen op uwe dancksegginge? dewijle hy niet en weet wat ghy seght.
17 Want ghy danckseght wel behoorlick, maer de ander en wort niet gesticht.
18 Ick dancke mijnen Godt dat ick meer [vreemde ] talen spreke, als ghy alle:
19 Maer ick wil [liever ] in de gemeynte vijf woorden spreken met mijn verstant, op dat ick oock andere mach onderwijsen, dan tien duysent woorden in een [vreemde ] tale.
20 Broeders, en wort geen kinderen in ’t verstant: maer zijt kinderen in de boosheyt, ende wort in’t verstant volwassen.
21 In de wet is geschreven, Ick sal door lieden van andere talen, ende door andere lippen tot dit volck spreken, ende oock alsoo en sullen sy my niet hooren, seght de Heere.
22 Soo dan, de [vreemde ] talen zijn tot een teecken niet den genen die gelooven, maer den ongeloovigen: ende de prophetie niet den ongeloovigen, maer den genen die gelooven.
23 Indien dan de geheele gemeynte by een vergadert ware, ende sy alle in [vreemde ] talen spraken, ende [eenige ] ongeleerde ofte ongeloovige in quamen, souden sy niet seggen dat ghy uytsinnigh waert?
24 Maer indien sy alle propheteerden, ende een ongeloovige, ofte ongeleerde in quame, die wort van allen overtuyght, [ende ] hy wort van allen geoordeelt.
25 Ende alsoo worden de verborgene dingen sijns herten openbaer: ende alsoo vallende op [sijn ] aengesicht sal hy Godt aenbidden, ende verkondigen dat Godt waerlick onder u is.
26 Wat is ’t dan, broeders? wanneer ghy te samen komt, een yegelick van u heeft hy eenen psalm, heeft hy eene leere, heeft hy een [vreemde ] tale, heeft hy eene openbaringe, heeft hy eene uytlegginge: laet alle dingen geschieden tot stichtinge:
27 Ende soo yemant een [vreemde ] tale spreeckt, [dat ] het door twee, ofte ten meesten drie [geschiede ,] ende by beurte: ende dat een het uytlegge.
28 Maer indien daer geen uytlegger en is, dat hy swijge in de gemeynte, doch dat hy tot hemselven spreke, ende tot Godt.
29 Ende dat twee ofte drie Propheten spreken, ende dat de andere oordeelen.
30 Doch indien eenen anderen die daer sit [yet ] geopenbaert is, dat de eerste swijge.
31 Want ghy kondt alle d’een na d’ander propheteeren, op dat sy alle leeren, ende alle getroost worden.
32 Ende de geesten der Propheten zijn den Propheten onderworpen.
33 Want Godt en is geen [Godt ] van verwerringe, maer van vrede, gelijck in alle de gemeynten der heylige.
34 Dat uwe vrouwen in de gemeynten swijgen: want het en is haer niet toegelaten te spreken, maer [bevolen ] onderworpen te zijn, gelijck oock de wet seght.
35 Ende soo sy yet willen leeren, laetse t’huys hare eygen mannen vragen. Want het staet leelick voor de vrouwen dat sy in de gemeynte spreken.
36 Is het woort Godts van u uytgegaen? Of is het tot u alleen gekomen?
37 Indien yemant meynt een Propheet te zijn, ofte geestelick, die erkenne dat het gene ick u schrijve des Heeren geboden zijn:
38 Maer soo yemant onwetende is, die zy onwetende.
39 Soo dan, broeders, yvert om te propheteeren, ende en verhindert niet in [vreemde ] talen te spreken.
40 Laet alle dingen eerlick ende met orden geschieden.
