David wort oudt, ende gedient van Abisag, ver s 1, et c. Sijn sone Adonia staet na ’t Koninckrijcke, 5. Sulcks wort verhindert van Bathseba door den raet des Propheten Nathans, 11. David vernieuwt sijne belofte, van het Koninckrijcke sijnen sone Salomo na te laten, 28. die tot Koningh gesalft wort, 32. het geruchte daer van komt tot kennisse van Adonia ende sijne aenhangers, die hem verlaten, 41. Adonia vreest Salomo, die hem sijne misdaet vergeeft, ende soo na huys sendt, 50.
1 DE Koningh David nu was oudt, wel bedaeght: ende sy deckten hem met kleederen, doch hy en kreegh geene warmte.
2 Doe seyden sijne knechten tot hem: Laetse mijnen heere den Koningh eene jonge dochter, eene maget soecken, die voor ’t aengesicht des Koninghs stae, ende hem koestere: ende sy slape in uwe schoot, dat mijn heere de Koningh warm worde.
3 Soo sochtense eene schoone jonge dochter in alle lantpalen Israëls: ende vonden Abisag eene Sunamitische; ende brachtense tot den Koningh.
4 Ende de jonge dochter was boven maten schoone, ende koesterde den Koningh, ende diende hem; doch de Koningh en bekendese niet.
5 Adonia nu de soon Haggiths verhief hem, seggende; Ick sal Koningh zijn, ende hy bereydde sich wagenen, ende ruyteren, ende vijftigh mannen loopende voor sijn aengesichte.
6 Ende sijn vader en hadde hem niet bedroeft van sijn dagen, seggende: Waerom hebt ghy alsoo gedaen? ende oock was hy seer schoon van gedaente, ende [Haggith ] hadde hem gebaert na Absalom.
7 Ende sijne raetslagen waren met Ioab den soon Zeruja, ende met Abiathar den Priester: die hielpen, volgende Adonia.
8 Maer Zadok de Priester, ende Benaja de soon Iojada, ende Nathan de Propheet, ende Simei, ende Rei, ende de helden die David hadde, en waren met Adonia niet.
9 Ende Adonia slachtede schapen, ende runderen, ende gemest vee by den steen Zoheleth, die by de fonteyne Rogel is: ende noodde alle sijne broederen, de sonen des Koninghs, ende alle mannen van Iuda des Koninghs knechten.
10 Maer Nathan den Propheet, ende Benaja, ende de helden, ende Salomo sijnen broeder en noodde hy niet.
11 Doe sprack Nathan tot Bathseba de moeder van Salomo, seggende: Hebt ghy niet gehoort dat Adonia de sone Haggiths Koningh is? ende onse heere David en weet dat niet.
12 Nu dan, komt; laet my u doch eenen raet geven, dat ghy uwe ziele ende uwes soons Salomons ziele reddet.
13 Gaet henen, ende treedt in tot den Koningh David, ende seght tot hem; Hebt ghy niet, mijn heer Koningh, uwe dienstmaeght gesworen, seggende; Voorseker uwe sone Salomo sal na my Koningh zijn, ende hy sal op mijnen throon sitten! waerom dan is Adonia Koningh?
14 Siet als ghy daer noch met den Koningh spreken sult; soo sal ick na u inkomen, ende sal uwe woorden vervullen.
15 Ende Bathseba gingh in tot den Koningh in de binnenkamer; doch de Koningh was seer oudt: ende Abisag de Sunamitische diende den Koningh.
16 Ende Bathseba neyghde ’t hooft, ende boogh haer neder voor den Koningh: ende de Koningh seyde, Wat is u?
17 Ende sy seyde tot hem: Mijn heere, ghy hebt uwe dienstmaeght by den HEERE uwen Godt gesworen, Voorseker Salomo uwe soon sal na my Koningh zijn, ende hy sal op mijnen throon sitten!
18 Ende nu siet Adonia is Koningh: ende nu, mijn heer Koningh, ghy en weet’et niet.
19 Ende hy heeft ossen, ende gemest vee, ende schapen in menighte geslachtet, ende genoodt alle de sonen des Koninghs, ende Abiathar den Priester, ende Ioab den Krijghs-oversten, maer uwen knecht Salomo en heeft hy niet genoodt.
20 Maer ghy, mijn heer Koningh, de oogen des gantschen Israëls zijn op u, dat ghy hen soudt te kennen geven, wie op den throon mijns heeren des Koninghs na hem sitten sal.
21 Anders sal’t geschieden, als mijn heer de Koningh met sijne vaderen sal ontslapen zijn, dat ick ende mijn soon Salomo [als ] sondaers sullen zijn:
22 Ende siet sy sprack noch met den Koningh, als de Propheet Nathan in quam.
23 Ende sy gaven den Koningh te kennen, seggende; Siet de Propheet Nathan is daer: ende hy quam voor het aengesicht des Koninghs, ende boogh sich voor den Koningh op sijn aengesichte ter aerden.
24 Ende Nathan seyde: Mijn heer Koningh, hebt ghy geseyt, Adonia sal na my Koningh zijn; ende hy sal op mijnen throon sitten?
25 Want hy is heden afgegaen, ende heeft geslachtet ossen, ende gemest vee, ende schapen in menighte, ende heeft genoodt alle de sonen des Koninghs, ende d’Oversten des heyrs, ende Abjathar den Priester, ende siet sy eten, ende drincken voor sijn aengesichte, ende seggen: De Koningh Adonia leve.
26 Maer my die uwe knecht ben, ende Zadok den Priester, ende Benaja den sone van Iojada, ende Salomo uwen knecht en heeft hy niet genoodt.
27 Is dese sake van mijn heer de Koningh geschiet? ende en hebt uwen knecht niet bekent gemaeckt, wie op den throon mijns heeren des Koninghs na hem sitten soude?
28 Ende de Koningh David antwoordde, ende seyde, Roepet my Bath-Seba: ende sy quam voor ’t aengesicht des Koninghs, ende stont voor ’t aengesicht des Koninghs.
29 Doe swoer de Koningh, ende seyde: [Soo waerachtigh als ] de HEERE leeft die mijne ziele uyt alle noot verlost heeft.
30 Voorseker gelijck als ick u gesworen hebbe by den HEERE den Godt Israëls, seggende: Voorseker sal uwe sone Salomo na my Koningh zijn, ende sal op mijnen throon in mijne plaetse sitten: Voorseker alsoo sal ick ten desen selven dage doen.
31 Doe neyghde haer Bathseba met het aengesicht ter aerde, ende boogh haer neder voor den Koningh: ende seyde, Mijn heer de Koningh David leve in eeuwigheyt.
32 Ende de Koningh David seyde, Roepet my Zadok den Priester, ende Nathan den Propheet, ende Benaja den sone Iojada: ende sy quamen voor het aengesicht des Koninghs.
33 Ende de Koningh seyde tot hen; Nemet met u de knechten uwes heeren, ende doet mijnen sone Salomo rijden op de muyl-ezelinne die voor my is; ende voert hem af na Gihon.
34 Ende dat Zadok de Priester, met Nathan den Propheet, hem aldaer tot Koningh over Israël salve: daer na sult ghy met de basuyne blasen, ende seggen, De Koningh Salomo leve.
35 Dan sult ghy achter hem optrecken, ende hy sal komen, ende sal op mijnen throon sitten, ende hy sal Koningh zijn in mijne plaetse: want ick hebbe geboden dat hy een Voorganger soude zijn over Israël ende over Iuda.
36 Doe antwoordde Benaja de sone van Iojada den Koningh, ende seyde, Amen: alsoo segge de HEERE de Godts mijns heeren des Koninghs.
37 Gelijck als de HEERE met mijnen heere den Koningh geweest is, alsoo zy hy met Salomo; ende make sijnen throon grooter dan den throon mijns heeren des Koninghs Davids.
38 Doe gingh Zadok de Priester af, met Nathan den Propheet, ende Benaja den sone Iojada, ende de Crethi, ende de Plethi, ende deden Salomo rijden op de muyl-ezelinne des Koninghs Davids, ende geleydden hem na Gihon.
39 Ende Zadok de Priester nam den olie-hoorn uyt de tente, ende salfde Salomo: ende sy bliesen met de basuyne, ende al het volck seyde, De Koningh Salomo leve.
40 Ende al het volck quam op achter hem, ende het volck pijpte met pijpen, ende verblijdden haer met grooter blijdtschap: soo dat de aerde van haer geluyt spleet.
41 Ende Adonia hoorde’t, ende alle de genoodde die met hem waren, die nu ge-eyndight hadden te eten: oock hoorde Ioab het geluyt der basuynen, ende seyde, Waerom is het geroep dier stadt, die in roere is?
42 Als hy noch sprack, siet soo quam Ionathan de soon Abjathars des Priesters, ende Adonia seyde; Komt in, want ghy zijt een kloeck man, ende sult het goede boodtschappen.
43 Ende Ionathan antwoordde, ende seyde tot Adonia: Ia maer onse heere de Koningh David heeft Salomo tot Koningh gemaeckt.
44 Ende de Koningh heeft met hem gesonden Zadok den Priester, ende Nathan den Propheet, ende Benaja den sone Iojada, ende de Crethi, ende de Plethi, ende hebben hem doen rijden op de muyl-ezelinne des Koninghs.
45 Daer toe hebben hem Zadok de Priester, ende Nathan de Propheet in Gihon tot Koningh gesalft, ende zijn van daer blijde opgetogen, soo dat de stadt in roere is: dat is het geroep dat ghy gehoort hebt.
46 Ende oock sit Salomo op den throon des Koninckrijcks.
47 Soo zijn oock de knechten des Koninghs gekomen, om onsen heer den Koningh David te zegenen, seggende, Uwe Godt make den naem van Salomo beter dan uwen naem, ende make sijnen throon grooter dan uwen throon, ende de Koningh heeft aengebeden op de slaepstede.
48 Ja oock heeft de Koningh aldus geseyt: Gelooft zy de HEERE de Godt Israëls, die heden gegeven heeft, eenen sittende op mijnen throon dattet mijne oogen gesien hebben.
49 Doe verschrickten ende stonden op alle de genoodde, die by Adonia waren, ende gingen een yegelick sijns weeghs.
50 Doch Adonia vreesde voor Salomo, ende hy stont op, ende gingh henen, ende vattede de hoornen des altaers.
51 Ende men maeckte Salomo bekent, seggende; Siet Adonia vreest den Koningh Salomo: want siet hy heeft de hoornen des altaers gevat, seggende; Dat de Koningh Salomo my als heden sweere, dat hy sijnen knecht met den sweerde niet dooden en sal.
52 Ende Salomo seyde; Indien hy een vroom man sal zijn, daer en sal niet van sijn hayr op der aerde vallen: maer indien in hem quaet bevonden sal worden, soo sal hy sterven.
53 Ende de Koningh Salomo sondt henen, ende sy deden hem afgaen van den altaer, ende hy quam; ende boogh sich neder voor den Koningh Salomo: Ende Salomo seyde tot hem, Gaet henen na u huys.
Adonia wil koning worden
1 Koning David nu was oud en op dagen gekomen. Men dekte hem met dekens toe, maar hij werd niet warm.
2 Toen zeiden zijn dienaren tegen hem: Laat men voor mijn heer de koning een meisje zoeken, een maagd, om de koning bij te staan en een verzorgster voor hem te zijn. Laat haar in uw schoot liggen, zodat mijn heer de koning weer warm wordt.
3 Zo zochten zij in heel het gebied van Israël naar een mooi meisje, en zij vonden Abisag uit Sunem en brachten haar bij de koning.
4 Het meisje was buitengewoon mooi. Zij werd de verzorgster van de koning en diende hem, maar de koning had geen gemeenschap met haar.
5 Adonia nu, de zoon van Haggith, verhief zich en zei: Ík zal koning worden. Hij voorzag zich van wagens en ruiters, met vijftig man die voor hem uit snelden.
6 Zijn vader had hem zijn leven lang geen verwijt gemaakt door te zeggen: Waarom heb je dat gedaan? Ook was hij heel knap van gestalte. Haggith had hem gebaard, na Absalom.
7 Hij voerde overleg met Joab, de zoon van Zeruja, en met de priester Abjathar. Die hielpen mee en volgden Adonia.
8 Maar de priester Zadok, Benaja, de zoon van Jojada, de profeet Nathan, Simeï, Reï en de helden die bij David hoorden, waren niet met Adonia.
9 Adonia slachtte schapen, runderen en gemest vee bij de steen Zoheleth, die bij de bron Rogel ligt. Al zijn broers, de zonen van de koning, en alle mannen van Juda, de dienaren van de koning, nodigde hij uit.
10 Maar de profeet Nathan, Benaja, de helden en Salomo, zijn broer, nodigde hij niet uit.
11 Toen zei Nathan tegen Bathseba, de moeder van Salomo: Hebt u niet gehoord dat Adonia, de zoon van Haggith, koning is? En onze heer David weet het niet.
12 Nu dan, kom, laat mij u toch raad geven, zodat u uw leven en het leven van uw zoon Salomo kunt redden.
13 Ga, ga naar binnen bij koning David en zeg tegen hem: Hebt u, mijn heer de koning, uw dienares niet gezworen: Voorzeker, uw zoon Salomo zal na mij koning zijn, en híj zal op mijn troon zitten? Waarom is Adonia dan koning?
14 Zie, terwijl u daar nog met de koning in gesprek bent, zal ík na u binnenkomen en uw woorden aanvullen.
15 Bathseba kwam bij de koning in de kamer. Nu was de koning zeer oud, en Abisag uit Sunem bediende de koning.
16 Bathseba knielde en boog zich voor de koning neer, en de koning zei: Wat is er met u?
17 Zij zei tegen hem: Mijn heer, u hebt zelf uw dienares bij de HEERE, uw God, gezworen: Voorzeker, Salomo, uw zoon, zal na mij koning zijn, en híj zal op mijn troon zitten.
18 En nu, zie, Adonia is koning; en nu, mijn heer de koning, u weet het niet.
19 Hij heeft runderen, gemest vee en schapen in menigte geslacht, en al de zonen van de koning uitgenodigd, en de priester Abjathar, en Joab, de bevelhebber van het leger, maar uw dienaar Salomo heeft hij niet uitgenodigd.
20 Maar u, mijn heer de koning, de ogen van heel Israël zijn op u gericht , dat u hun bekendmaakt wie er na hem op de troon van mijn heer de koning zal zitten.
21 Anders zal het gebeuren, wanneer mijn heer de koning bij zijn vaderen te ruste gegaan is, dat ik en mijn zoon Salomo als schuldigen beschouwd zullen worden.
22 En zie, terwijl zij nog met de koning in gesprek was, kwam de profeet Nathan binnen.
23 Men bracht de koning de boodschap: Zie, de profeet Nathan is er. En hij kwam bij de koning binnen, en boog zich met zijn gezicht ter aarde voor de koning neer.
24 En Nathan zei: Mijn heer de koning, hebt ú gezegd: Adonia zal na mij koning zijn, en híj zal op mijn troon zitten?
25 Want vandaag is hij afgedaald, het dal in , en heeft hij runderen, gemest vee en schapen in menigte geslacht, en heeft hij al de zonen van de koning, de bevelhebbers van het leger, en de priester Abjathar uitgenodigd. En zie, zij eten en drinken in zijn aanwezigheid, en zeggen: Leve koning Adonia!
26 Maar míj, uw dienaar, de priester Zadok, Benaja, de zoon van Jojada, en uw dienaar Salomo heeft hij niet uitgenodigd.
27 Als deze zaak van mijn heer de koning uitgegaan is, hebt u dan uw dienaar niet bekendgemaakt wie er na hem op de troon van mijn heer de koning zal zitten?
28 Koning David antwoordde en zei: Roep Bathseba voor mij. Zij kwam bij de koning en ging voor de koning staan.
29 Toen zwoer de koning en zei: Zo waar de HEERE leeft, Die mijn ziel uit alle nood verlost heeft,
30 voorzeker, zoals ik u bij de HEERE, de God van Israël, gezworen heb: Voorzeker, uw zoon Salomo zal na mij koning zijn, en híj zal in mijn plaats op mijn troon zitten, voorzeker, zo zal ik deze dag nog doen.
31 Toen knielde Bathseba, met het gezicht ter aarde, en boog zich voor de koning neer en zei: Mijn heer de koning David leve voor eeuwig!
Salomo tot koning gezalfd
32 Toen zei koning David: Roep de priester Zadok voor mij, en de profeet Nathan en Benaja, de zoon van Jojada. En zij kwamen bij de koning.
33 En de koning zei tegen hen: Neem de dienaren van uw heer met u mee, en laat mijn zoon Salomo op het muildier rijden dat van mij is, en laat hem naar Gihon afdalen.
34 Daar moet de priester Zadok met de profeet Nathan hem tot koning over Israël zalven. Vervolgens moet u op de bazuin blazen en zeggen: Leve koning Salomo!
35 Daarna moet u achter hem aan de stad binnen trekken, en moet hij komen en op mijn troon gaan zitten. Dan zal híj in mijn plaats koning zijn, want hém heb ik ertoe bestemd vorst te zijn over Israël en over Juda.
36 Toen antwoordde Benaja, de zoon van Jojada, de koning en zei: Amen! Moge de HEERE, de God van mijn heer de koning, het zó zeggen!
37 Zoals de HEERE met mijn heer de koning is geweest, moge Hij zo met Salomo zijn, en moge Hij zijn troon groter maken dan de troon van mijn heer de koning David!
38 De priester Zadok daalde af, met de profeet Nathan, Benaja, de zoon van Jojada, de Krethi en de Plethi, en zij lieten Salomo op het muildier van koning David rijden en begeleidden hem naar Gihon.
39 De priester Zadok nam de oliehoorn uit de tent en zalfde Salomo. Ze bliezen op de bazuin, en heel het volk zei: Leve koning Salomo!
40 En achter hem trok heel het volk de stad binnen . Het volk blies op fluiten en verblijdde zich ten zeerste, zodat de aarde opengespleten werd door hun geluid.
41 Adonia hoorde het, en al de genodigden die bij hem waren, toen zij klaar waren met eten. Ook Joab hoorde het geluid van de bazuin en zei: Waarom is de stad in rep en roer?
42 Terwijl hij nog sprak, zie, daar kwam Jonathan, de zoon van de priester Abjathar, en Adonia zei: Kom binnen, want u bent een strijdbare man, en zult iets goeds te boodschappen hebben.
43 Maar Jonathan antwoordde en zei tegen Adonia: Integendeel, onze heer, koning David, heeft Salomo koning gemaakt.
44 En de koning heeft de priester Zadok met hem meegestuurd, en ook de profeet Nathan, Benaja, de zoon van Jojada, en de Krethi en de Plethi. Zij hebben hem op het muildier van de koning laten rijden.
45 En de priester Zadok en de profeet Nathan hebben hem in Gihon tot koning gezalfd, en vandaar zijn zij blij de stad weer binnen getrokken, zodat de stad in rep en roer is. Dat is het geluid dat u gehoord hebt.
46 Ook is Salomo op de troon van het koninkrijk gaan zitten.
47 En bovendien zijn de dienaren van de koning onze heer, koning David, komen gelukwensen, door te zeggen: Uw God moge de naam van Salomo beter maken dan uw naam, en zijn troon groter maken dan uw troon; vervolgens heeft de koning zich neergebogen op zijn slaapplaats.
48 Ook heeft de koning als volgt gezegd: Geloofd zij de HEERE, de God van Israël, Die heden iemand geeft die op mijn troon zit, terwijl mijn ogen het zien!
49 Toen beefden alle genodigden die bij Adonia waren en stonden op. Eenieder ging zijns weegs.
50 Maar Adonia was bevreesd voor Salomo. Hij stond op en ging weg, en greep de hoorns van het altaar vast.
51 Aan Salomo werd bekendgemaakt: Zie, Adonia is bevreesd voor koning Salomo, want zie, hij heeft de hoorns van het altaar vastgegrepen en gezegd: Laat koning Salomo mij heden zweren dat hij zijn dienaar niet met het zwaard zal doden.
52 Salomo zei: Als hij zich een betrouwbaar man betoont, zal hem geen haar gekrenkt worden, maar als er kwaad in hem aangetroffen wordt, zal hij sterven.
53 Vervolgens stuurde koning Salomo er een bode heen, en zij lieten hem van bij het altaar naar beneden komen. Hij kwam en boog zich voor koning Salomo neer. En Salomo zei tegen hem: Ga naar je huis.
